Ana səhifə Yazarlar |
Bu yaxınlarda bir professor mənə yazısını verdi, oxuyub
fikir bildirməyimi istədi. Yazı hələ çap olunmayıb, ona görə də
alimin (qəsdən dırnaq içində yazmıram) adını çəkmək istəmirəm. Guya
adını çəksəm nə olacaq ki? Onsuz da bu cür insanların sayı-hesabı
yoxdur. Özü də ömürləri elə uzundur ki, yaşayıb qurtara bilmirlər.
Ən cavanı 79 yaşındadır. Dəhşət də çox danışırlar, imkan vermirlər
bir kəlmə də sən ağzını açasan. Elə bilirlər dünya yalnız bunların
keçəl başından ibarətdir.
Bu kiçik abzasa fikir verin, həmin o kişinin yazısıdır: "Namiq
müəllim (ad şərtidir) mənim çox yaxın dostumdur. O, həyat yoldaşını
vaxtsız itirib, bu ağır itkidən sonra bəziləri kimi öz evinin
çırağını başqa bir qadının əliylə yanmasına imkan vermədi, bir ömür
tək yaşadı, heç vaxt ailə həyatı qurmadı. Bəs çıxış yolu nə idi?
Namiq müəllim bu ağır dərdə qalib gəlmək üçün qələmə sarıldı, elmi
iş yazdı, müdafiə edib elmlər namizədi adını aldı, dərd onu fəlsəfə
doktoru səviyyəsinə qədər yüksəltdi".
Təkrar edirəm, bu yazının müəllifi professordur, universitetlərin
birində dərs deyir, göründüyü kimi, haqqında yazdığı adam da
professordur, o da hər gün tələbə qarşısına çıxır. Dərdin kimlərisə
şair etdiyini eşitmişdim, amma alim elədiyini birinci dəfə
gördüm.
Belə insanlarla mübarizə yolu nədir? Yalnız ələ salmaqmı? Hər gün
yazırıq, deyirik, başımız dava-qırığından dincəlmir, amma bir xeyri
varmı? Əksinə, zaman-zaman özlərinin düşüncəsində və əxlaqında
gənclər yetişdirir, cəmiyyətə yeni alim kimi təqdim edirlər, hələ
utanmayıb Türkiyəyə-zada da gedib çıxırlar. Bir də görürsən mükafat
da alırlar: diplom, orden, medal...
Bu yerdə yadıma məşhur bir misal düşür: alim olmaq asandı, insan
olmaq çətin! Aforizmin ikinci hissəsi ilə heç bir işim yoxdur,
çünki Azərbaycanda insan olmaq çətindir, tamamilə razıyam. Normal
adam olmaq üçün bir ömür dəridən-qabıqdan çıxırsan, axırda da
görürsən ki, sən demə, adam deyilsənmiş!..
Görəsən, atalara niyə elə gəlir ki, alim olmaq asandır? Bəlkə
hörmətli atalar onu nəzərdə tutur ki, üç min manat verib özünə bir
elmi iş yazdıracaq, sonra da bir az pul buraxıb müsbət rəy
alacaqsan, müdafiə edəcək və bu yolla alim olacaqsan. Görürsənmi,
üst-üstə beş min manata alim olursan, amma bu qədər pula insan
olmaq mümkündürmü?
Guya kim bilmir ki, elmimizin arxivi bir-birindən köçürülmüş
dissertasiyalarla doludur? Belə bir mühitdə alim olmaq, əlbəttə,
asan olacaq. Mən elə adamlar tanıyıram ki, ona-buna yazdığı
dissertasiyaların pulu ilə maşın, villa, bağ evi alıb, nə qədər
mal-mülk yığıb, oğluna toy eləyib, qız köçürüb, cehiz alıb. Lap
axırda dissertasiyanın birini də qızına yazıb, işə düzəldib.
Bəzən görürsən ki, bütün həyatlarının təmin edəndən sonra da
başqalarına dissertasiya yazmaqla məşğuldurlar, elə bil vərdiş
ediblər. Dissertasiya deyəndə ki, pulla yazdırılan elm nə olacaq?
Hamısı arxivdə toz basmaq üçün deyilmi? Bir şey də var. Yazanı başa
düşdük, pul alır, bəs yazdıran nə üçün alim olmaq istəyir? Maaşı 50
manat artacaq, ona görəmi?
Tarix
2016.09.10 / 20:38
|
Müəllif
Kəramət Böyükçöl
|