Ana səhifə Planet |
İki gün əvvəl dünyanı dəyişdirən müharibənin
başlanmasından 25 il keçdi.
Publika.az xəbər verir ki, Səddam Hüseynin dövlət başçısı olduğu
İraq ordusu 1990-cı il avqustun 2-də Küveytə girdi.
İraq ordusu avqustun 4-də Küveytin işğalını başa çatdırdı. ABŞ və
müttəfiqləri yeddi ay ərzində I Körfəz Müharibəsi ilə Küveyti
Səddamın işğalından azad etdi. Ancaq bundan sonra yaşananlar yalnız
bölgədə deyil, bütün dünyada geostrateji proseslərə istiqamət
verdi.
Səddam Hüseyn 1991-ci ildə "Bu bütün döyüşlərin anası olacaq"
deyərək tarixə keçmişdi.
Ekspertlər hesab edir ki, Küveyt işğalı sonradan bütün dünyada
siyasi proseslərə təsir göstərəcək hadisələrin baş verməsinə
gətirib çıxardı. Həmin hadisələr aşağıdakılardır:
1. ABŞ qəlbindən vuruldu. "Əl-Qaidə" terror
təşkilatı Küveyti işğal edən Amerika əsgərlərinin bölgədə
yerləşməsindən sonra döyüşü okeanın o tayına keçirəcəyini
bildirmişdi. Təşkilat 11 sentyabr 2001-ci ildə qaçırdığı 4 təyyarə
ilə Nyu-York şəhərindəki ticarət mərkəzi və Pentaqon kimi strateji
hədəflərə kamikadze hücumları təşkil etdi. Hücumlarda 2996 nəfər
öldü. Hücumların Yaxın Şərqə böyük təsiri oldu.
2. İlk qurban Əfqanıstan. 11 sentyabr
hücumlarından sonra ABŞ-ın ilk hədəfi Əfqanıstan oldu.
"Əl-Qaidə"nin Əfqanıstanda yerləşdiyini iddia edən ABŞ və İngiltərə
Taliban rəhbərliyinə 7 oktyabr 2001-ci ildə müharibə elan etdi.
3.Səddam Hüseynin sonu. Səddam rejimini 11
sentyabr hücumlarını həyata keçirən "Əl-Qaidə"yə dəstək verməklə və
kütləvi qırğın silahlarını istehsal etməklə ittiham edən ABŞ
prezidenti oğul Corc Buş İraqı işğal etmək qərarına gəldi. İraqı 24
il idarə edən Səddam rejimi yıxıldı. Səddam 2006-cı ildə asılaraq
edam edildi. Buşun xələfi Obama 2011-ci ildə rəsmi olaraq
müharibənin başa çatdığını açıqladı.
4. İŞİD-in doğuşu. İraqdakı şiə hökuməti ilə
müharibə vəziyyətində olan Səddam rejiminin tərəfdarlarından dəstək
alan qruplar "Əl-Qaidə"nin İraq qolu "İraq Şam İslam Dövləti"ni
qurdular. Təşkilat 2013-cü ildə "Əl-Qaidə"dən ayrıldı. 2014-cü ilin
yayında İraqda Mosul və Suriyada Rakka şəhərlərini ələ keçirən İŞİD
təxminən 100 illik "Sykes-Picot" razılaşmasında əksini tapan
sərhədləri yıxdı. Küveyt işğalının məhsulu olan İŞİD tam 24 il
sonra İraq və Suriyada "xilafət" elan edərək bölgədəki tarazlığı da
alt-üst etdi.
5. İranın yüksəlişi: Küveyt işğalının nəticələri
olan Əfqanıstan və İraqın işğalı bu ölkələrlə problemləri olan
İranın önünü açdı. İran İraqda yeni qurulan şiə hökuməti üzərinə
təsirini artırdı. Bəzi mütəxəssislərə görə, yeni tarazlıq İranın
Qərblə əldə etdiyi Vyana razılaşmasını da qaçılmaz etdi.
Tarix
2015.08.05 / 00:04
|
Müəllif
Axar.az
|