Neftin yüksək qiyməti Rusiya üçün həyati əhəmiyyət daşıyır.

Axar.az xəbər verir ki, bu sözləri neftin hazırkı qiymətlərinin Rusiya iqtisadiyyatına təsiri haqda danışan iqtisadçı ekspert Rövşən Ağayev deyib.

“Bir neçə gün öncə Putin Rusiya üçün neftin əlverişli qiymətinin 60 dollar olduğunu açıqladı. Əlbəttə, neftin 100 dollara qalxması Moskvanı daha çox sevindirərdi. Lakin Putin neft bazarında mövcud reallığı bildiyi üçün minimum əlverişli qiyməti dilə gətirdi. İki gün sonra Vyanada OPEK ölkələrinin verəcəyi qərar da 60-70 dollarlıq qiymət dəhlizinin qorunub saxlanmasını hədəfləyir. Rusiya hökuməti büdcəni hər barrel üçün 40 dollar əsasında tərtib edibsə, onda niyə ciddi narahatlıq var? Rusiya hökumətinin xam neftə tətbiq etdiyi birbaşa vergilər xam neftin dünya bazar qiymətinin az qala üçdə birini təşkil edir. Söhbət təxminən 30%-lik ixrac vergisindən və hər barrel üçün 2 dollar mədən vergisindən gedir. Yəni təkcə bu iki vergi ilə 40 dollarlıq neftin 13-14 dolları büdcəyə daxil olur. Əlavə olaraq, şirkətlərin qazandığı mənfəət vergilərini və dividentləri də nəzərə alsaq, qiymət səviyyəsindən asılı olaraq büdcənin neftdən qazanclarının mütləq məbləği əhəmiyyətli dərəcədə artıb-azalır. 40 dollarlıq qiymət səviyyəsi büdcənin indiki göstəricilərlə icrasına problem yaratmasa da, şirkətlərin rentabelliyini minimuma salır, böyük həcmdə borca sahib olan bu şirkətlərin borca xidmət xərclərini və nəhəng sərmayə qoyuluşlarını maliyyəşdirməkdə problemlər yaradır”, - ekspert bildirib.

İqtisadçı qeyd edib ki, bu halda hökumətin mənfəət vergisi və divident formasında qazancları da minimuma enir:

“Rusiyada qəbul olunan fiskal qaydaya görə, hökumət ehtiyat fondunu yalnız 40 dollardan sonra artıra bilir. Başqa sözlə, qiymət 40 dolları ötdükdə bu qiymət səviyyəsindən yuxarı əlavə qazancı hökumət büdcəyə daxil etmədən ehtiyata göndərir. Məsələn, neftin orta illik qiyməti 50 dollar olanda, Rusiya hökuməti hər barrel üçün ehtiyata ən azı 4 dollar neft qazancı göndərmək imkanı qazanır. İllik ixracın 1.8 milyard barrel olduğunu nəzərə alsaq, bu qiymət səviyyəsi təkcə xam neft hesabına (təbii qaz nəzərə alınmadan) hər il ehtiyat fonduna 7 milyard dollara yaxın vəsait toplamağa imkan verir”.

Ekspert qeyd edib ki, Rusiyanın strateji məqsədlərdən biri ehtiyatlarının indiki səviyyəsini qorumaq və daha da artırmaqdır:

“Çünki Rusiyanın hərbi potensialı ilə yanaşı, hazırkı beynəlxalq gücü məhz yarım trilyon dollarlıq qızıl-valyuta ehtiyatına bağlıdır. Bir sözlə, nə qədər “hətta 40 dollar bizi qane edir” bəyanatları səsləndirilsə də, Rusiya sona qədər bahalı neft uğrunda bütün imkanlarını səfərbər edəcək”.