Yuxarı

Prezidentdən xahiş etdim ki...

Ana səhifə Toplum
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

"Axar.az" Millət vəkili, Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının sədri Sabir Rüstəmxanlının müsahibəsini təqdim edir.

"Ömrümüzü baltalaya-baltalaya gedirik"

- Sabir müəllim, son vaxtlar cəmiyyətdə dəyişkən proseslər gedir. Bunlar sizin ümumi əhvalınıza necə təsir edir? İçinizdə yorğunluq hissi varmı?

- Yaradıcılıqdan və işdən yorulmuram, mənasız söz-söhbətlərdən və həyatımızdakı bir çox gərəksiz münaqişələrdən yoruluram. Cəmiyyət bir neçə təbəqəyə bölünür. Görünür, tarixən belə olub. Onun bir növü cəmiyyətin mühərriki, onu hərəkətə gətirən, onu irəli aparan, millətin beyninə qida verən, taleyi üçün məsuliyyət daşıyan, ikinci növü isə məsuliyyətsizcəsinə, dedi-qodu, qeybətlə cəmiyyətdə ikitirəlik, üçtirəlik salan, illər uzunu yaradılan mənəvi dəyərləri gözdən salmaqla, gələcəyə ümidsizlik aşılamaqla məşğul olan təbəqə. İstər-istəməz buna bənzər hadisələrlə rastlaşanda onun psixoloji təsiri altında olursan. Təbii ki, biz indi buna öyrəşmişik. Görünür, bir tərəf odqalayandı, bir tərəf də odu söndürən. Bir növ bədənimizdə, psixoloji durumuzmuzda zəhərə, zəhərləyənlərə qarşı imunitet yaranıb. Bizim mühitə bioloji alışqanlığımız var. Bir çox məsələlərə sakit, normal gözlə baxanda, onlar dözülməzdir. İnsan gərginliklərin içindən keçib uzun müddət yaşaya bilməz. O insanın ömrünü çürütməkdi. Sonra görürsən ki, biz buna vərdiş etmişik. Doğulandan ölənə kimi ömrümüzü baltalaya-baltalaya gedirik. Amma təbiətin də öz qanunauyğunluqları var. Ağac nə qədər çox baltalanırsa, bir o qədər sıx pöhrə verir. Ona görə də elə bir yorğunluq hiss etmirəm. Bütün günü gərgin iş şəraitində oluram. Təbii ki, yazmaq məni heç vaxt yormur.

"Haqqımda elə böhtanlar yazırlar ki..."

- Konket olaraq, bu gün Sabir Rüstəmxanlını nə narahat edir?

- Bir də görürsünüz ki, qəzetin bir köşəsində, bir küncündə nəsə yazırlar. Heç özüm haqqında demirəm. Özüm haqqında ciddi nə yazacaqlar?! Elə şeylər yazırlar ki, oxucu görür ki, böhtandı. İki ziyalımızı mətbuat səhifəsində bir-birini söyən görəndə, ya gənclərlə yaşlı nəsil arasında mənasız atışamaları görəndə və yaxud da ölkənin ümumi taleyi ilə bağlı ağlasığmaz uydurmalar eşidəndə, narahat oluram. Bu gün qəzet səhifələrində təhlillər yer alır. Onların çoxu ciddi elmi əsaslara, beynəlxalq aləmdə baş verən ciddi reallıqlara söykənmir. Belə yazıları oxuyanda adam üzülür. Düşünürəm, niyə bu səviyyədəyik?! Bu həm mətbuat, həm televiziyalarımıza aiddir. Axşam evinə yorğun gedirsən. Televizoru açan kimi bir serial çıxır qarşına. Serialda personajlar yarırus, yarıazərbaycan dilində danışır. Axı sənin nə ixtiyarın var millətin evinə girəsən, milləti bu cür təhqir edəsən? Sən küçədə, bazarda, öz xarabanda danışırsan, danış. Amma sənin o boyda televiziyada, camaatın gözü qabağında bu cür danışmağa nə ixtiyarın var? Bu problem təkcə seriallarda deyil. Aparıcılarımız da bu cür danışırlar. 22 ildir Azərbaycan müstəqildir. Müstəqilliyin nə demək olduğunu başa düşürlər?! Nə diriyə hörmət edirlər, nə ölüyə. Baxırsan, ekranlara çıxanların sifətinə, geyiminə: qadınlı-kişili nə vəziyyətdədirlər, İlahi?! Mənim hörmət etidiyim ANS TV-ni və başqa TV-ləri açırsan, iki gündən bir meyxana gedir. Bütün Azərbaycana meyxana oxutduracaqlar sanki! Bunun şeiri şer, musiqisi musiqi deyil; orada oturanların danışığı normal danışıq deyil... Amma içində istedadlı adamlar da var, təbii ki, buna heç kim heç deyə bilməz. Digər bir məsələ. Səhər tezdən TV-ləri açanda 4 kanalda birdən muğam oxuyurlar. Sağ olsun Mehriban xanım, Azərbaycanın unudulmaqda olan, ögey münasiət bəslənilən musiqisinə həyat verdi. Muğam Mərkəzi yaratdı. Mehriban xanımın diqqəti bu sahəyə yönəlib deyə, səsi olan da, olmayan da muğam oxuyur. Televiziyalarda koordinasiya olmalıdır, heç olmasa, bir-birinin kanalına baxsınlar və təkrar eyni şeyləri verməsinlər. Bu günlərdə xaricdən gələn qonağın biri mənə dedi ki, sizin televiziyalarda xəbər çatışmır, deyəsən, sizdə ancaq konsertə üstünlük verirlər. Fikir verin: millətimiz müharibə şəritindədir, ciddi xəbər proqramlarının olması son dərəcə vacibdir. Bəzən insanlar belə şeylərdən yorulur. Baxırsan çörəyi də, suyu da var. Amma bir tikə çörək də onun üçün zəhərə dönür. Millətin dəyərlərinin dəyişdiriliyini, adətin-ənələrinin unudulduğunu, televiziyada, mətbutda milli strategiyadan uzaqlaşdırıldığını görəndə, insanlarda milli dəyər duyğusu yox olur. Məktəblərimizin, təhsilimizin milli strategiyası olmalıdır. O olmayanda, əlbəttə ki, çətin olacaq. Bu gün gənc nəsil işğal altında olan rayonlarımızın işğal tarixini bilmirsə, onda düşmənə qarşı nə cür mübarizə aparacağıq? Bəlkə, burada bizə qarşı qəsd var? İçimizdə narahatçılıq yaradan bu şeylərdir. Yoxsa, şəxsi məsələlərə qalsa, Allaha şükür, bir qələmimiz var, hələ ki, öz qaydasında işləyir.

"Hansı məqamda qabağa düşüb sözümüzü deməmişik?"

- Yeri gəlmişkən, Azərbaycanda ziyalı sözünün kəsəri itib. Bu haqda nə düşünürsünüz? Doğurdanmı, ziyalı sözünə olan münasibət ögeyləşib?

- Ziyalı məsələsi çox ciddi problemdir. Son vaxtlar baxıram ki, Türkiyə televiziyalarında Atatürkə qarşı açıq-aşkar bəzi verilişlər var. Hətta biri deyirdi ki, Atatürk olmayacaqdı, bir başqası ortaya çıxıb vəziyyəti dəyişəcəkdi. Tamamilə yanlış yanaşmadır. Şəxsiyyətin rolu tarixi proseslərdə danılmazdır. Böyük sərkərdələrin yetişməsi nadir prosesdir… Ziyalı da hər gün yetişmir. Bu gün biz müstəqilliyimizi əldə etmişik. 1918-ci ildə bu müstəqilliyi quran Avropada təhsil almış bir dəstə var idi. Onların sayı 100-ə çatmırdı. Onlar olmasaydılar - Dumada, Qafqaz Seymində -Azərbaycanın müstəqiliyi olmazdı. O zaman Azərbaycan adlı bir dövlət qurmaq istəmirdilər. Bu torpaqları parçalayıb xristian xalqlarına vermək istəyirdilər. Həmin ziyalıların iradəsi bu dövləti qurdu. Təəssüf ki, bugün də həmin ziyalıların qiymətini verməmişik. Azərbaycanın son tarixi dövrlərində də ziyalıların böyük rolu olub. Bütün tarix boyu ağıllı dövlət başçıları ziyalıları həmişə qoruyublar, sarayın ətrafına yığıblar. Bəziləri deyirdilər ki, ziyalıları sarayın ətrafına yığırdılar ki, mədhiyyə desinlər. Qətiyyən elə deyil. Ağıllı padşahlar ziyalıları ətrafına yığırdılar ki, onlara himayədar olsunlar. Dövlətin möhkəmlənməsi ilə bağlı məsələlərdə hakimlərə yardım etsinlər. O dövrün tarixini, ədəbiyyatını yazıblar. Sovet dövründə də ziyalılara xüsusi münasibət olub. Amma müstəqillik dövründə nə baş verdisə, qınanan ziyalı təbəqə oldu. Bu gün cəmiyyət ziyalıdan çox şey umur. Mənə elə gəlir ki, əsl ziyalıların əksəriyyəti buna hazırdır. Həm yazmağa, həm də silah götürməyə. Bunun müqabilində təhdidlə üzləşəndə, bütün baş vermiş günahlar onların çiyninə yüklənəndə, dözülməz olur. Son 25 ildə millətin taleyi ilə bağlı hansı məsələlər ortaya çıxıb ki, biz onlardan qaçmışıq? Hansı məqamda qabağa düşməmişik? Sözümüzü deməmişik? Mən özümü fikirləşirəm ki, hər halda düşmənlərimizə cavab verən ilk kitabı mən yazmışdım. Onu qızlarımıza cehiz kimi verirdilər. Xalqı meydana çağıran, hərəkatın yaranması üçün xalqa müraciət edən, meydanda günlərlə çıxış edən və ardınca ilk müstəqil "Azərbaycan" qəzetini yaradan, ondan sonra azad mətbuatın yaradılması, bütün bunlar harada nə lazım olubsa, etmişəm. İlk müstəqil Azərbaycan deputat bloku yaratmışdıq. Onun sədrlərindən biri idim. Elə onun da təsiri ilə Müstəqillik Aktını qəbul etdik. Belə düşünürəm ki, təvazökarlıqdan uzaq olsa da, bir adam öz həyatında vətəninin taleyi ilə bağlı boynuna nə düşürsə, onu ancaq bu cür edə bilər. Bizim mühitdə, bizim şəraitimizdə nəyə bacarmışamsa, onu da etmişəm. Bunun müqabilində bir də görürsən ki, dünən yumurtadan çıxanlar bu millətin taleyindən, o hərəkatdan xəbərsiz, heç bir məsuliyyət duyğusu olmayan, ancaq gəlib o bəhərdən barınan, gen-bol hər şeyi olan, bizim sıxıntılarımızın mində birini yaşamayan adamlar ziyalılara dil uzadırlar, o cümlədən də mənə.

"Mənə qarşı olan kampaniyanın səbəbi odur ki..."

- Bu yaxınlarda sizə qarşı "qara piar" kampaniyası təşkil olunmuşdu. Hazırda kampaniyaya son qoyulubmu?

- Düşünmürəm ki, son qoyulub… Bəzən mənim hər hansı qohumumun, tanışımın dilindən də bir kəlmə söz çıxanda, ondan mənə qarşı istifadə etmək üstəyirlər. Mənim sözüm isə bir kənarda qalır. Mənə qarşı olan kampaniyanın səbəbi odur ki, milli ideyalara, milli dəyərlərə xidmət edən adamlardan biriyəm. Mənim kimi adamaların olması, görünür, cəmiyyətdə bəzi dairələrə sərf etmir. Onlar mənim dediyim məhz o nöqtələri hədəf seçirlər ki, bu, millətin gələcəyi ilə bağlıdır.

- Sona qədər mübarizə aparmaq fikriniz varmı?

- Belə bir qayğım yoxdur. Şərə qarşı nə cür mübarizə aparacaqsan ki? Mən öz yolumu gedirəm. Vicdanı olan zaman keçdikcə görür ki, yanlış deyib, yanlış yazıb. Daxilində etiraf edir ki, düz yolda deyil. Bu işə qəsdli şəkildə qoşulanlar isə əyninə qızıldan don geyinsən, peyğəmbər övladı olsan da, o yoldan dönməyəcək. Onun niyyəti bəllidir. Təbii ki, onlara qarşı mübariz aparmaq əsəbləri korlamaq deməkdir. Mənə qarşı kimsə, nəsə desə, ayda, ildə bir kərə sözümü deməklə cavab verirəm. Hər gün mənə bir daş atacaqlar deyə, bununla məşğul ola bilmərəmki! Elə yalanlar var ki, heç ona cavab vermək lazım deyil. Mənim həyatımın 40 ili bu millətin gözü önündədir. Əgər millət bunu görməyəcəksə, o yazılan şər-böhtana inanacaqsa, qoy inansın. Onda biz elə buna layiqik.

"Bəzən iqtidar partiyasının təmsilçisi dialoqda elə şeylər deyir ki..."

- İqtidar-müxalifət dioloqu baş tutmur. Sizcə bunun səbəbi nədir?

- Bizim cəmiyyətdə son vaxtlar ittiham mövzularından biri də budur ki, niyə sən tam iqtidarın və ya radikal müxalifətin yanında deyilsən? Mən 21 ildir vətəndaş həmrəyliyi yolunu seçmişəm. Bu yol sizin dediyiniz dialoq yoludur. Cəmiyyətin müxtəlif qütblərinin yaxınlaşması yoludur. Bu yaxınlarda Prezident jurnalistlərlə görüş keçirib. Görürəm ki, mətbuatda normal yazılar gedir.Müəyyən ümidlər yaranıb ki, mətbuatın problemləri həll oluna bilər. Hər şeyi dialoqla həll etmək olar. Düşmənimiz qala-qala, öz içimizdə düşmən axtarmağımız gülüncdür. Ona görə də mənim mövqeyim dialoqdur, milli birlikdir.

- Bəs hansı tərəf addım atmalıdır?

- Təmsil olunan tərəflərin dediyi söz real söz olmalıdır. Mən gedib ölkədən kənarda Azərbaycan hakimiyyəti adından vədlər verib, söz deyib, nəsə həll edə bilmərəm. Millət vəkili kimi öz boynuma düşən və imkan daxilimdə olan məsələlərdən danışa bilərəm. Bəzən iqtidar partiyası adından dialoq zamanı qərar verirlər, amma bilmirlər ki, partiya onu o şəkildə qəbul edəcək, ya yox. Yəni görüş naminə görüş yox, hazırlanmış, əsaslanmış dialoqlar olmalıdır.

- ATƏT bir neçə dəfə iqtidar-müxalifət nümayəndələrini bir araya gətirib. Olmazmı ki, bunu içimizdən bir ziyalı təşkil etsin?

- Onun məsuliyyəti ağırdır. Bizim cəmiyyətdə daim dialoq gedir. Heç kim içində nəyisə gizləmir. İqtidar mətbuatında, müxalifət mətbuatında bir-birlərinə yetərincə qarşılıqlı ittihamlar var. Bu, əslində, nəticəsiz dialoqdur. Mən nəticəsi olan bir dialoq istəyirəm. Bir sıra milli məsələlərdə müxalifətlə iqtidar arasında elə də ciddi fikir ayrılığı yoxdur. Ən çətin məqamlar hakimiyyət bölgüsü zamanı olur. Buna da normal baxmaq lazımdır.

"Namizədliyimi verməyəcəyəm"

- 2015-ci ildə növbəti parlament seçkiləri olacaq. Sizin həmin vaxt konkret hədəfləriniz olacaqmı?

- Mən bu barədə hələ düşünmürəm. Çox güman ki, namizədliyimi verməyəcəyəm.

- Bəs niyə namizədliyinizi verməyəcəksiniz? Bunu nə ilə əlaqələndirirsiniz? Bəlkə siyasi proseslərdən yorulmusunuz?

- Mən siyasi proseslərdən yorulmamışam. Əksinə, onların daha vacib olan sahəsi ilə məşğul olmaq istəyirəm. Yaşımın elə bir vaxtıdır ki, özümü bəzi xırda məsələlərdən, gündəlik siyasətdən daha yuxarıda görürəm. Dünyada yaşayan azərbaycanlıların inteqrasiyasının güclənməsi, Azərbaycandan kənarda yaşayan soydaşlarımızın təhsildən tutmuş o ölkələrdəki problemlərinə qədər, yardım etmək istəyirəm.

- Artıq seçkilər bitib. Bilmək olarmı ki, kimə səs verdiniz?

- Elə şeylər var ki, onu paylaşmağa ehtiyac yoxdu.

- Bayaq televiziyalarda olan dil məsələsinə toxundunuz. Siz bir dəfə qeyd etmişdiniz ki, bəzi məmur övladlarının bir çoxu Azərbaycan dilində danışa bilmirlər.Yenə sözünüzün üstündə durursunuz?

- Dil məsələsi millətin ölüm-dirim məsələsidir. Dil varsa, millət var. Azərbaycanda başqa dillərin öyrədilməsi yaxşı prosesdir. Mən istəyirəm ki, insanlar bir çox dili bilisinlər. Amma bütün bunlar öz dilimizin unudulması hesabına ola bilməz. Uşaq balacalıqdan öz dilində oxumalıdır. Ana dilində oxumaq onun beyninin düzgün inkişafına gətirib çıxarır. Yaponlar bunu araşdırıb ki, ana dili insanların beyninin bir yarımkürəsində, digər dillər o biri yarımkürəsindədir. Öz dilində pəltək danışan məmur olmamalıdır. Bu, millətə həqarətdir. Niyə səfirlər gəlib 1-2 ildə bu dili öyrənirlər, bizim insanlar öyrənə bilmirlər, Azərbaycan dilində elə danışırlar ki, elə bil ermənidir danışan.

"Övladlarımdan razıyam"

- Övladlarınızı düşündüyünüz kimi tərbiyə edə bilmisiniz?

- Bunu iddia etmək çətindir. Son 25 ildə o qədər mürəkkəb həyat yaşadıq ki, özümüzə vaxt sərf edə bilmədik. Özümüzü unutduq. Hətta qələmdən ayrı düşdük. 1991-1995-ci illərdə nazir oldum. 4 il öz kitablarım yada düşmədi. Ancaq son illərdə sevinirəm ki, kitablarım çap olunur.

- 4 il nazir də olmusunuz. Siyasi proseslərin içində ola-ola övladlarınıza yetərincə qayğı göstərə bilmisiniz?

- Övladlarım böyüyüb. İndi hərəsinin öz ailəsi var. Onlardan razıyam. Başqa şərait olsaydı, daha çox diqqət ayırardım. İndi təkcə sonbeşiyimiz Aydan yanımdadır. O biri övladlarıma göstərə bilmədiyim qayğını da çalışıram ki, ona göstərim.

"Mən o havanı dünyanın heç bir yerində görməmişəm"

- Hobbiniz nədir?

- Hobbim üzməkdir, ən azından iki gündən bir. İmkanım olsa, boş vaxtımı təbiətdə keçirərəm.

- Geriyə baxanda hansı illəri qaytarmaq istərdiniz?

- Mən hər şeyə realist baxmağa çalışıram. Mümkün olmayan şeyi arzulamaram. Ancaq təbii ki, yaşadığımız uşaqlıq illəri və böyüdüyümüz torpaq nə qədər kasıb, sadə görünsə də, insana şirindir. Mənim Yardımlıda dağın döşündə balaca bir evim var. Dünyanın harasına gedirəmsə, elə o yamacdaki tək evi görürəm. Oraların xüsusi havası var. Mən o havanı dünyanın heç bir yerində görməmişəm. Birdən-birə Dədə Qorqud dövrünə qayıdıram. Bu yaxında Prezidentin Yardımlıya səfəri zamanı xahiş etdim ki, kəndimizin yolları düzəldilsin. Sağ olsun, indi 7-8 kəndi birləşdirən yol asfaltlanır. İnsan yaşa dolduqca, içindəki xiffət artır, həyatın mənası, bəlkə də mənasızlığı haqqında daha çox düşünür. Nə yaxşı ki, həyatımı sözə bağlamışam. Nə yaxşı ki, yazaram, düşündüyümü ifadə edirəm. Kifayət qədər sevgi qazanmışam. Ömrümün xəcalət gətirən bir nöqtəsi yoxdur. Bütün bunlar insana təskinlik verir.

- Sabir müəllim, bəs içinizdə peşmançılıq hissi varmı?

- Ömür o qədər qısadır ki, səhvləri düzəltməyə vaxt çatmır. Hər kəsin ömrründə müəyyən səhvlər olub, olur və bundan sonra da olacaq. Amma ona ilişib qalmağa imkan yoxdur. Rəhmətlik Elçibəy deyirdi ki, "o qədər ideyalar verirsən ki, amma o ideyaların çoxunun ardınca getmirsən". Deyirdim ki, "mən ideya mühərrikiyəm. Onların hamısnın arxasınca gedə bilmərəm və ona vaxtım da çatmaz".
Elə arzular var ki, gerçəkləşdirmişəm. Bu, bir rahatçılıq gətirir. Peşmançılıq heç nəyi geri qaytarmır. Onun əvəzini məsuliyyətlə doldurmaq lazımdır. Bu psixolji tərbiyə üsuludur. Ekstremal vəziyyət mənim baharımdır. Görünür, mən o gərginlikdə yaşamağa öyrəşmişəm.İçimdə yetişməmiş nəyisə demirəm. Zamanın axarında öz daxili tempim var.

"Deyirlər ki, yaşlılıq dövrü daha gözəl olur"

- Bir çox insanlar yaşları artdıqca, qorxurlar. Siz yaşlanmaqdan qorxmursunuz?

- İnsanın bütün yaş mərhələlərini yaşaması gözəldir. Doğrusu, mən qocalıq fikrini özümə yaxın buraxmıram. Qoca odur ki, bütün işlərini kənara atıb, dəniz sahilində nərd oynayır. Mən hələ Milli Məclisdəyəm, siyasət meydanındayam, beynəlxalq aləmdəyəm. Hər iki aydan bir xarici ölkələrə gedirəm. Gecə-gündüz də qələmim işləyir. Amma reallıq var. Cavan vaxtlarımda gündə bəzən 35 səhifə yazırdım, indi isə 7-8 səhifə yazanda çox sevinirəm. Bu yaşın gətirdiyi nöqsan, zəiflikdir. 35 və 60 yaş arasında elə ciddi bir fərq yoxdur. Bunu ona görə deyirəm ki, qoy gənclər narahat olmasınlar. Mənim yaşıma gəlib çatanda heç nə itirməyəcəklər. Sadəcə, əvvəlki bir çox əyləncədən əl çəkməlisən. Bir limit qalır əlində, onu daha qənətlə işlədirsən.

- Daxilinizdə qorxu hissi yer alıbmı?

- Mənim içimdə heç vaxt qorxu olmayıb. İndi qorxuya bənzər başqa bir şey var. Bəzən yaxınlarımız narahatçılıq çəkəndə, mənim nüfuzum yardımçı olur. Amma cəmiyyətimiz getdikcə laqeydləşmədə və dəyərləri itirməkdədir. İndi bəziləri Rüstəmxanlı soyadını eşidəndə daha quduzluqla yanaşırlar. 20 il bundan əvvəl bizə bir çınqıl atanı daş-qalaq edərdilər. İndi bir-birimizi müdafiə edə bilmirik. Fikirləşirəm ki, uşaqlarımız necə cəmiyyətdə yaşayacaqlar? Bunun qorxusu var içimdə... ("Modern.az").

Tarix
2013.11.29 / 09:56
Müəllif
Axar.az
Şərhlər
Digər xəbərlər

Akar ABŞ konqresmenləri ilə sülh prosesini müzakirə etdi

İrəvan İranın “qırmızı xəttini” zorlayır, həm də tək yox!

Arkov: Bakı buna çox sərt cavab verəcək

Erməni: Həyətim Azərbaycan ərazisinə düşür - Video

Vaşinqton bu ölkəyə qarşı yeni ittifaq yaradır

Araikin müsahibəsi ilə bağlı AzTV-dən yeni açıqlama

Bu video Musəvinin başına dərd açdı: İstefası tələb edildi

Araikin müsahibəsi buna görə yayımlanmadı - Sensasion iddia

Bəs, İranın “qırmızı xətti” idi? Tehran niyə səsini çıxarmır?

İran bu ölkələri Xəzərə buraxmaq istəmir

KULT
<>
Xəbər xətti
  
  
  
Axar.az'da reklam Bağla
Reklam
Bize yazin Bağla