Qəbələ şəhərində TDT-nin XII Zirvə toplantısı keçirilib. Forum böyük diqqət çəkib. Bir vacib həqiqəti etiraf etməyin vaxtı gəlib. İstənilən inteqrasiya layihəsinin effektivliyi onun yaradıcılarının və promouterlərinin uğurundan asılıdır. Təkcə iqtisadiyyatda deyil, hərbi sahədə də. Bu arada, Təşkilatın iki lokomotivi – Türkiyə və Azərbaycan son beş ildə Böyük Avrasiyanı əhəmiyyətli dərəcədə “şumladı” və yenidən formatlaşdırdı. Budur, Ankara və Bakının son illərdəki uğur hekayələrinin tam siyahısı: Cənubi Qafqazda hərbi-siyasi status-kvonun (iki dəfə) dağılması, Ermənistanın uduzması və onun asılı ölkə statusuna düşməsi, strateji əhəmiyyətli regionlarda Rusiyanın mövqeyinin məhv edilməsi (və İranın zəifləməsi), Suriyada hakimiyyətin dəyişməsi, Yaxın Şərqdə və Afrikada mövcudluğun artması, Mərkəzi Asiyada və Qara dəniz regionunda mövqelərinin güclənməsi. Düşünməyə əsas var!

Axar.az xəbər verir ki, bunu ermənipərəst rusiyalı politoloq Sergey Markedonov deyib.

“Bu gün Azərbaycan və Türkiyə özlərini inamlı hiss edir. Rusiya-Azərbaycan münasibətlərində indiki soyuqlaşma isə türk tandeminin Avrasiyanın yenidən formatlaşdırılmasının birbaşa nəticəsidir. Bir çox rus və xarici ekspert İlham Əliyevin Vladimir Putini ad günü münasibətilə təbrik edib-etməyəcəyi ilə maraqlanırdı. Onlar suala müsbət cavab aldıqdan sonra rahat nəfəs aldılar! Lakin həmin gün Əliyev bəyan edib: Ölkələrimiz arasında hərbi, müdafiə və təhlükəsizlik sahələrində geniş əməkdaşlığı nəzərə alaraq, 2026-cı ildə Azərbaycanda birgə hərbi təlimlərin keçirilməsini təklif edirik. O, TDT-yə üzv olan ölkələrin ümumi tarixi və etnik köklərini qeyd etməyi də unutmadı. Təbii ki, etnomədəni birliyi inkar etmək mümkün deyil. Ancaq “qan səsindən” daha vacib olan şeylər var. Aİİ və KTMT-nin iki üzv dövləti TDT-nin bir hissəsidir. Rusiya Qazaxıstanla ən uzun quru sərhədlərindən birinə malikdir. Buna Rusiyanın özündəki türk birliklərini də əlavə edək. Azərbaycan Moskvanın himayəsində olan heç bir inteqrasiya strukturlarının bir hissəsi deyil, lakin NATO-da ikinci ən böyük orduya sahib olan və Rusiya ilə münasibətlər “donmağa” başlayanda Avro-Atlantik seçimi xatırladan Türkiyə ilə əməkdaşlıq əlaqələrini fəal şəkildə gücləndirir.

Əliyevin Qəbələdəki çağırışları, ilk növbədə, Azərbaycanın öz məsələlərini, həm daxili, həm də xarici siyasətini həll etməyə yönəlib. Qarabağdan sonrakı dövrdə kəskin ideya çatışmazlığı və artıq yeni legitimlik formalarına tələbat var idi. Əliyev bu problemə öz həll variantını təklif edir! Amma gəlin heç bir illüziyaya qapılmayaq. Ola bilsin ki, Ankara-Bakı tandeminin nəzarəti altında olan türk bütövlüyü Rusiyanın maraqlarına birbaşa müxalifət demək deyil. Ancaq rəqabət mütləqdir! KTMT və Aİİ-nin uğurlu inkişafı Azərbaycan və Türkiyənin xəyal etdiyi şey deyil”, - o bildirib.

Markedonov qeyd edib ki, bu faktın dərk edilməsi heç də qarşıdurma subyektlərinin çoxalması zərurəti demək deyil:

“Birincisi, Avrasiya inteqrasiya layihələri öz potensialını tam tükəndirməyib. Sadəcə olaraq, inertial ssenarilərdən imtina etməli və onları əhəmiyyətli dərəcədə yeniləmək lazımdır. İkincisi, türk dünyasının bütün dövlətləri Ankara və Bakının hegemonluğunu xəyal etmir. Üçüncüsü, Azərbaycanın və Türkiyənin özünəməxsus zəif nöqtələri var və onların sayı kifayət qədərdir! Dördüncüsü, Rusiya özü türk birliyi ilə bağlı öz versiyalarını irəli sürə bilər, çünki Altay dağları, Tuva, Tatarıstan və Başqırdıstan spektrində çoxlu maraqlı işlərimiz var. Həm də təkcə tarixdə deyil. Hərbi əməliyyata diqqət yetirmək, onun problemlərini həll etmək bizim xarici siyasətimizin bütün digər problemlərini unutmaq demək deyil! Onlarla məşğul olmaq lazımdır. Üstəlik, sammitlər üçün “xatırlatmalar” formatında deyil!”