Pediatr İlhamə Rüstəmbəyli azyaşlı uşaqların düzgün
qidalanma qaydaları ilə bağlı tövsiyələrini Axar.az-la
bölüşüb.
3-5 yaşlı uşaqların qidalanması
Uşağın normal boy və çəkisi üçün zülal, yağ, karbohidratlar,
minerallar, vitaminlər lazımi miqdarda qəbul edilməlidir. Qida
əsasən rəngarəng və yerli məhsullardan seçilməlidir.
Qida uşağın mədəsində 3,5-4 saata yaxın zaman ərzində həzm
olunur. Buna uyğun olaraq uşağınıza qidalanma saatı təyin
etməlisiniz. Məsələn, saat 8-də səhər, 12-də nahar, 15.30-da
günorta, 19.00-da şam.
Süd və süd məhsulları zülal və kalsi ilə zəngindir. 3-5 yaşlı
uşaq gündə 0,5 ml süd, 100-150 qram qatıq və ya yoqurt, 50-70 qram
kəsmik qəbul edə bilər.
Ət və balıq məhsulları, yumurta uşağın gündəlik qidasının
əsasını təşkil etməlidir. 1 yumurtadan artıq qəbul uşaqda allergiya
yarada bilər. Əgər həftənin 4 günündə ətdən hazırlanmış qida
verirsinizsə, 3 günü balıq vermək məsləhətdir. (Balıqdan yay
mövsümündə istifadə etmək tövsiyə olunmur).
Tərəvəzlərdən gülkələm, balqabaq, çuğundur, kartof buxarda
bişirilib əzilərək üzərinə bitki yağı əlavə etməklə müxtəlif
salatlar şəklində verilə bilər.
Həmçinin pomidor (allergik uşaqlara ehtiyatla), xiyar və çox
xırda doğranmış göyərti istifadə edə bilərsiniz.
Yarmalardan düyü, qarabaşaq, herkules, mannı (həftədə bir dəfə),
yulaf süddə və ya suda bişirilib üzərinə kərə yağı əlavə edilərək
verilməlidir.
Yay mövsümündə ərik, şaftalı, moruq, qarağat, gilas, üzüm və s.
meyvələrdə uşaq lazım olan çoxlu vitaminlər var və onları qəbul edə
bilər. Çiyələk bəzi uşaqlarda allergiya yaratdığı üçün ehtiyatlı
olmaq lazımdır.
Çay və digər mayelər – uşaqlara tünd çay vermək qəti qadağandır.
Yaxşı olar ki, gündə bir dəfə və ya günaşırı raziyanalı və
çobanyastığı dəmləməsindən çay verəsiniz. Həftədə 1-2 dəfə 1 qram
olmaqla südə və ya suya kakao əlavə etmək olar.
Şirniyyat məhsullarından peçenye, vafli, meyvəli karamellər,
cemlər, əgər allergiyası yoxdursa, bal vermək olar. Yalnız gün
ərzində 30-50 qram normasını rəhbər tutmaq və onu aşmamaq lazımdır.
Şokolad sinir sistemini oyadır, allergiya yaradır. Buna görə də
uşaqlara verilməsi məsləhət deyil.
Axşamlar uşağa şirniyyat verməyin, çünki ağızda yaranan turşuluq
dişlərin kariesinə səbəb olur.
Çörək və makaron məhsulları da uşağın qidalanmasında istifadə
olunmalıdır. Lakin az miqdarda olmağına diqqət yetirmək lazımdır
(100 – 150 qr).
Yayda hava isti olduğundan suya tələbat artır. Uşağa istədiyi
qədər maye verməyiniz məsləhətdir. Bura çay, kompot, kisel, ayran,
qazı çıxarılmış mineral suyu aid etmək olar. Şirin sulardan
istifadə məsləhət görülmür, belə olduğu halda uşağınızın iştahı
olmayacaq.
Günün birinci yarısında gec həzm olunan ət və zülalla zəngin
qidaları, ikinci yarısında isə asan həzm olunan tərəvəz və qidaları
verməyiniz məsləhətdir.
Qida qəbulunu maraqlı etmək üçün uşağa üzərində müxtəlif
şəkillər olan qablar almağınız tövsiyə olunur. Uşaqlar böyüklərlə
eyni süfrədə yemək yeməyi xoşlayır. Çalışın onların bu istəyini
yerinə yetirəsiniz. Yemək zamanı onları tərifləsəniz, yaxşı
olar.