"Papaq atmaq uzun illərdən qalan qədim
adətlərimizdəndir. Heç kəsin bunu qadağan etməyə ixtiyarı
yoxdur".
Bu sözləri Axar.az-a filologiya elmləri doktoru, AMEA-nın müxbir
üzvü, Folklor İnstitutunun direktoru Muxtar İmanov Mərasim folkloru
şöbəsinin böyük elmi işçisi Atəş Əhmədlinin Novruz bayramında papaq
atmaq ənənəsinin yığışdırılması təklifinə münasibət bildirərkən
deyib.
M.İmanov qeyd edib ki, neçə illərdir xalqın adəti kimi gəlib bu
günümüzə kimi çıxan papaq atma ənənəsinə qadağa qoymağa və ya
hansısa formada etiraz etməyə haqqımız, ixtiyarımız yoxdur:
"Papaq atmaq kimi bir çox məşhur adət-ənənələrimiz var. Qapı
pusmaq, sübh tezdən bulaqdan su gətirmək, tonqalın üstündən
tullanmaq. Papaq atmaq da bu adətlərdəndir. Bu adəti necə qadağan
etmək olar ki?"
M.İmanov qeyd edib ki, adətən papağı uşaqlar atdığından, onlara
bunu qadağan etmək də düzgün olmaz:
"Papaq bizdə illər uzunu qeyrət, kişilik rəmzi olub. Ancaq
nəzərə almaq lazımdı ki, bu papağı balaca uşaqlar atır. Böyük adam,
yekə-yekə kişilər gedib papaq atmır ki! Biz uşağa bunu necə qadağan
edə bilərik? Uşaqdır da, ağlına necə gəlirsə, elə də hərəkət edir.
Uşaqlığın dadı da elə bundadır. Biri papaq atar, biri torba atar,
biri qurşaq atar. Kim bunu qadağan edə bilər ki, sən papaq atma?
İndi uşaqların əksəriyyəti heç papaq da atmır, elə torba atır. Bu
adət-ənənədir. Müdaxilə etmək də düzgün deyil".
Filologiya elmləri doktoru M.İmanov Atəş Əhmədlinin fikirlərinin
əslində düzgün anlaşılmadığını bildirib. Onun sözlərinə görə,
A.Əhmədli hansısa adət-ənənənin qadağan edilməsi təklifi irəli
sürməyib:
"Atəş Əhmədli çox düzgün vurğulayır ki, vaxtilə papaq atılmayıb,
qurşaq atılıb. Çox güman ki, Atəş müəllim papaq sözü ilə bağlı
fikir bildirib ki, adət-ənənənin mahiyyətində qurşaq, şal atmaq
nəzərdə tutulub. Atəş müəllim adətin ilkin versiyanın bərpası üçün
belə açıqlama verib. O, adətin əleyhinə qətiyyən çıxmaz. Atəş
müəllimin fikirləri düzgün anlaşılmayıb.".
Qeyd edək ki, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Folklor
İnstitutunun Mərasim folkloru şöbəsinin böyük elmi işçisi, fəlsəfə
doktoru Atəş Əhmədli Novruz bayramda papaq atma ənənəsinin
yığışdırılmasını təklif edib. Qapılara papağın atılmasını düzgün
saymayan alim bildirib ki, vaxtilə Novruz bayramında oğlanlar papaq
deyil, qurşaq atıblar: "Papağın atılması düzgün deyil. Çünki papaq
ayaq altına atılmaz. O, qeyrət rəmzidir. Vaxtilə qurşaq atılıb,
papaq yox. Əvvəllər oğlanlar bellərinə qurşaq bağlayar, həmin
qurşağı açıb atardılar".