Türkiyənin Böyük Birlik Partiyasının sədri Mustafa Dəstəçi Axar.az-ın əməkdaşına müsahibə verib. Həmin müsahibəni təqdim edirik.

Bu cinayət işləri Türkiyə üçün həssas məsələdir

- Azərbaycanda BBP sözü Muhsin Yazıçıoğlu asosasiyasını yaradır. Partiyanızın mərhum sədri, Azərbaycanda da bir xeyli məşhur olan Muhsin Yazıçıoğlunun öldürlməsi ilə bağlı aparılan araşdırmanın nəticələnməməsinin səbəbi nədir?

- Muhsin bəyin ölümündən sonra başlanan araşdırma Kahramanmaraş şəhər Prokurorluğunda hələ də davam edir. Araşdırma Malatya Prokurorluğundan bura göndərilib. Bu onunla bağlıdır ki, qəza məhz Malatyada baş verib. Daha sonra isə aid olduğu şəhərin yerli prokurorluğuna göndərilib. Cinayət araşdırması başladılandan bu yana 4-5 maddə cinayət işindən çıxarılıb. Həmin maddələr özü ayrıca cinayət işi kimi araşdırılır. Biz də bu cinayət işlərinin hamısını izləyirik. Bu cinayət işləri təkcə bizim üçün deyil, eləcə də Türkiyənin böyük bir hissəsi üçün həssas məsələdir. Baş verən hadisə ilə bağlı cəmiyyətin böyük bir hissəsi sui-qəsd iddiası üzəridə dayanır. Hökumət isə bu məsələnin gündəmə gəlməsində maraqlı deyil. Çünki bayaq da dediyim kimi, qəzanın baş verməsinin səbəbləri arasında hökumət işçilərinin xətaları və səlahiyyətlərini yerinə yetirməməsi var. Buna görə Türkiyə Cümhuriyyəti Baş Prokurorluğunda cinayət işi başlanıb.

Ölümə səbəb olan qəzanın sui-qəsd olmaması belə, məsələni gündəmdən çıxarmaq üçün səbəb ola bilməz. Çünki qəza belə olsa, bunun baş verməsinə səbəb olacaq amillərin arasında səlahiyyətli şəxslərin, məmurların öz vəzifələrini düzgün yerinə yetirməməsi var. Ancaq bütün bunlara baxmayaq, biz bu məsələdən əl çəkən deyilik. Muhsin Yazıçıoğlunun ailəsi ilə birgə biz də bu məsələni daim diqqətdə saxlayacağıq.

Suriyadakı rejimin adı diktaturadır

- Türkiyə faktiki olaraq Suriya hadisələrinin içərisindədir. Ölkənizdə on minlərlə suriyalı qaçqın var, Suriyada vuruşan tərəflər Türkiyəni tranzit ölkə kimi istifadə edir. Hökumətiniz də Suriyadakı olaylara müdaxilə etmək məsələsində qərar vermək astanasındadır. Sizin partiya hansı qərarlardan yanadır: Türkiyə bu vəziyyətdə nə etməlidir?

- Biz lap əvvəldən Türkiyənin Suriyanın daxili işlərinə qarışmasını məqbul görmürdük. Ancaq onu da əlavə edim ki, Suriyadakı rejimi bəyənmədiyimizi və doğru saymadığımızı da ifadə etmişik. Bildirmişik ki, Suriyadakı rejimin adı diktaturadır və xalqların normal yaşayışı üçün o rejim dəyişməlidir. Sadəcə olaraq, biz bu dəyişikliyi Suriyanın daxili işi sayırıq. Biz belə fikirləşirik ki, başqa güclərin müdaxiləsi olacağı halda, Suriyanın ərazi bütövlüyü sual altına düşür. Yaşanan olaylar da bu cür düşünməkdə haqlı olduğumuzu göstərdi. Kimliyindən asılı olmayaraq, hətta bu gün Türkiyəni idarə edən şəxslərdən də soruşsaq, onlar da 3 il əvvəlki Suriyanı indikindən məqbul hesab edər. Xalqımıza da, vətəndaşlara da eyni sualı versək, onlar da deyəcək ki, 3 il əvvəlki Suriya daha məqbuldur. 3 il əvvəl ölənlərin sayı 100-ü keçmədiyi halda hazırda 100 mini keçib. Ölkənin onlarla şəhəri viran qalıb, dağıdılıb, yandırılıb, islam abidələri məhv edilib. Ölkə savaş içindədir. Bütün bu dağıdıcılıq Suriya ilə bərabər Türkiyəyə də ziyan vurur. Biz də həm iqtisadi, həm siyasi olaraq çox şey itirdik. İtirməyə də davam edirik.

Biz PKK-nın leksikonu ilə danışmırıq

- AKP hökumətinin Kobanidə baş verən olaylara müdaxiləçi olaraq Türkiyə Silahlı Qüvvələrini məsələyə qarışdırması məsələsi də müzakirə edilən mövzulardan biridir. Bu qərara necə baxırsınız?

- İlk olaraq onu deyək ki, biz PKK-nın leksikonu ilə danışmırıq. Bizə görə oranın adı Əyn Ələrəbdir. Kobani PKK-nın ora qoyduğu addır. Türkiyə dövlətinin və hökumətinin Suriyaya ordu göndərməklə bağlı hər hansı bir qərarı yoxdur. PYD də PKK-nın Suriyadakı qoludur. Oranı eyni ilə Şimali İraq kimi etmək istəyirlər. Təbii ki, Türkiyə hökuməti bunu istəmir, sadəcə, ABŞ-ın məcbur etməsinə görə çox şey ilə razılaşır. Ölkə içərisində də PKK ilə bizim məqbul görmədiyimiz danışıqlar formasına keçiblər. Bu danışıqların nəticəsində verdikləri qərar dövlətin öz mövqeyindən geri çəkilməsindən başqa bir şey deyil. Türkiyə hökuməti peşmərgənin və Şimali İraqdan gələn Azad Suriya Ordusu döyüşçülərinin, Əyn Ələrəb şəhərinə keçməsi üçün onlara dəhliz açması rəzalətdir.

Bunun adı geri çəkilməkdir

- Müəllifini unutduğum məşhur köşə yazarlarınızdan biri öz yazısında bir məlumat paylaşmışdı. Bir neçə il əvvəl Avropadan gələn Suriya vətəndaşının Türkiyəni tranzit ölkə kimi istifadə edərək öz ölkəsinə keçməsi əngəllənib və buna səbəb kimi, həmin vətəndaşın pasportdakı adının Kürdüstan olması göstərilib. İndi isə, Kürdüstanı qurmağı hədəf seçmiş bütün silahlı qruplara Türkiyədən dəhliz kimi istifadə etməyə icazə verilib. O zaman da hakimiyyətdə AKP idi, indi də. Hakimiyyət dəyişmədiyi halda hökumətin siyasi kursundakı kəskin dəyişikliyin səbəbi nədir?

- Hökumətin iradəsinə qalsa, inanmıram ki, bu cür məsələlərə razılıq versin. Baş verənlərin hamısı ABŞ-ın təzyiqləri ilə reallaşır. Bu təzyiqdə Qərb dövlətləri, PKK və onun Türkiyədəki siyası qanadının da iştirakı var. Hökumət də ona edilən bu təzyiqlər nəticəsində qərarlar verir, PKK ilə danışıqlar davam etsin deyə, bu qərarı verməyə məcbur qalır. Bizə görə bunun adı öz prinsiplərindən geri çəkilməkdir, güzəştə getməkdir.

Ermənilərin burada konsert verməsi yolverilməzdir

- Bir neçə gün bundan əvvəl Ermənistandan gələn bir müğənni Türkiyədə konsert verib, TV kanallar ondan müsahibə alıb. Konsertdən sonra açılan müzakirələrdə erməni kliplərinin Türkiyədə yayımlanması məsələsi də var. Əlaqələr bu qədər yaxın olandan sonra ermənilərlə sərhədi bağlı və ya açıq tutmağın bir mənası varmı? Bu, sərhədləri açmağa doğru bir addım deyilmi?

- Biz də sizin kimi buna qarşıyıq. Ölkəmizdə 50 minə yaxın erməni etnik kimliyinə sahib Türkiyə vətəndaşı var, 100-minə yaxın da qeyri-qanuni immiqrant erməni. Buna icazə vermək olmaz. Ermənistan işğal etdiyi Azərbaycan torpaqlarından geri çəkilmədən, Azərbaycanın pozulan haqqı bərpa edilmədən nəinki sərhədləri açmaq, hətta qeyri-qanuni 100 min erməni immiqrantın Türkiyədə fəaliyyətinə də imkan vermək olmaz. Hamısı ölkədən deportasiya edilməlidir. Erməni müğənnilərin burada konsert verməsi, onların kliplərinin ölkəmizdə yayımlanması da yolverilməz hadisədir. Ermənilər ölkələrində bir türkün yaşamasına imkan verməyəcək qədər radikal olduqları halda Qərbin təzyiqləri ilə bizim bu qədər mülayim olmağımız ən azı güzəştə getməkdir. Bizim ölçümüz Azərbaycan olmalıdır və biz Azərbaycanın da maraqlarından çıxış edərək addım atmalıyıq. Bir sözlə, rəzalətdir.

Bunun baiskarı AKP hökumətidir

- Türkiyədə son yarım ildə davam edən gərginlik var. AKP ilə Fətullah Gülən camaatı arasında yaşanan hadisələr ölkə sərhədlərini aşıb. Kənardan elə görünür ki, sanki ölkədə aparıcı 2 siyasi qüvvə bir-biri ilə rəqabət halındadır. Nə baş verdi ki, Türkiyə müxalifəti birdən-birə üçüncü siyasi qüvvə vəziyyətinə düşdü?

- Türkiyə müxalifətinin 2 gücdən biri olmadığını söyləmək yanlış olardı. Dini camaatlar indiyə qədər siyasətin içərisinə açıq formada heç zaman daxil olmayıb. Bu hadisə Türkiyə tarixində ilk dəfə yaşanır. Bizim rəqabət apardığımız tərəf siyasi iqtidardır. Çünki millət siyasi iqtidara idarəçilik imkanı verib və idarəçilik zamanı ortaya çıxan bütün nöqsanların da səbəbkarı özləridir. Əgər hökumətin iddia etdiyi kimi, dövlətin içərisində belə paralel güclər varsa, bunun da baiskarı AKP hökumətidir. Çünki idarəçilik onların əlindədir və onlar 12 ildən artıqdır ki, hakimiyyətdədir. 3-5 illik hakimiyyət olsaydı, baş verənlərin səbəbini özündən əvvəlki hökumətin üstünə atmaq olardı. Bunlar 12 ildir hara baxırdılar, guya baş verənlərdən xəbərləri yox idi?

Ermənilərin hücuma keçəcəyini yəqin edirik

- Erməni soyqırımı ilə bağlı iddiaların 100-cü ildönümünə bir neçə ay qalıb. Türkiyə nə etməlidir, bu məsələdə? Azərbaycandan gözləntiniz, umduğunuz nədir?

- Qarışdan gələn 2015-ci il qondarma erməni soyqırımının 100-cü ildönümü olduğu üçün onların daha çox üstümüzə gələcəyini və uydurduqları soyqırım iddialarının bizim tərəfimizdən də qəbul edilməsi üçün hücuma keçəcəklərini yəqin edirik. Etmədiyimiz bir şeyin cəzasını ödəməyimizi heç zaman qəbul etmərik. Bu məsələdə Azərbaycanın da bizimlə sonuna qədər bərabər olduğunu bilirik, hiss edirik. Heydər Əliyevin dediyi kimi, 1 millət 2 dövlət olaraq hərəkət etməliyik. Sizdən yeganə istəyimiz, Azərbaycanın Türkiyə vətəndaşlarına tətbiq etdiyi vizanın ləğv edilməsidir. Türkiyənin Azərbaycan vətəndaşlarından tələb edilən vizanı ləğv etdiyi kimi, sizdən də eyni addımı gözləyirik. Azərbaycana sizin vasitənizlə salamlar göndərirəm, Azərbaycandakı dili bir, qanı bir qardaşlarımızı bağrımıza basır, sevgilərimizi yollayırıq.

İstanbul