"Neft yaxın gələcəkdə 40
dollar civarında olacaq".
Axar.az xəbər verir ki, bu açıqlama ilə iqtisadçı ekspert Natiq
Cəfərli çıxış edib. O, İranla Qərb arasında nüvə razılaşmasının
enerji sektorunda qiymətlərə çox ciddi şəkildə mənfi təsir
göstərəcəyini bildirib:
"İran öz neft və qaz potensialına görə dünyada lider
dövlətlərdən biridir. Dünya neft ehtiyatlarının 9%-i, qaz
ehtiyatlarının 15%-i bu ölkədədir. Hələ sanksiyalar götürülməyib,
İran bazara girməyib, amma indidən neftin və qazın qiymətlərinə bu
anlaşma ciddi təsir göstərir. Sanksiyalardan sonra İran yaxın
aylarda neft ixracatını 1,5 milyon barrel artıracaq, yaxın 2 ildə
isə yatırımların da köməyi ilə dünya bazarına gündə 7-8 milyon
barrel neft çıxaracaq. Avropanın qaz ehtiyacının da böyük bir
hissəsini İran təmin edə bilər. Yaxın aylarda nəzərdə tutulan
müqavilələr bağlansa, Türkiyə üzərindən 20 milyard kubmetr qaz
ixrac edə biləcək. Fars Körfəzində qurulacaq sıxılmış qaz
terminalları vasitəsilə isə gəmilərlə 60 milyard kubmetr qaz ixrac
etmək potensialı var. Bu isə Avropa üçün ciddi rəqəmlərdir. Rusiya
bununla Avropa qaz bazarından sıxışdırılacaq".
Ekspert İran faktorundan başqa neft bazarına yaxın aylarda ciddi
təsir göstərəcək səbəbləri də açıqlayıb:
"FED (Mərkəzi Bank) ABŞ-da sentyabrda faiz artırsa, dollar
bahalaşacaq. Baha dollar isə daha ucuz neft deməkdir. ABŞ həm də 40
ildən bəri xam neft ixracına qoyduğu qadağanı tam götürmək istəyir.
Liviyada vəziyyət stabilləşir. Bu ölkə əlavə 1 milyon barrel neft
sata bilər. İraqda neft yataqları olan ərazilər ya İraq
hökumətinin, ya da Şimali Kürd Bölgəsəl hökumətinin nəzarətinə
qayıdır ki, bu da İraqa əlavə bazara gündə daha 1 milyon barrel
neft çıxarmağa imkan verəcək. Neftdən asılı olan Rusiya və
Venesuela kimi dövlətlər qiymət düşdükcə, bunu az da olsa
kompensasiya etmək üçün istehsalı daha da artırırlar. Bütün bu
faktorlar neftin yaxın gələcəkdə 40 dollar civarında olacağına, bu
prosesin uzun müddətli olacağına işarə edir. Bir sözlə, İran
anlaşması bütün bölgəyə ciddi təsir göstərəcək".