Ana səhifə Toplum |
Bu gün Şuşanın Malıbəyli və Quşçular kəndlərinin işğalı
günüdür. Yuxarı Quşçular – Azərbaycan Respublikasının Şuşa
rayonunun inzibati ərazi vahidində kənddir. 1992-ci ildə Ermənistan
Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib.
Axar.az xəbər verir ki, Yuxarı Quşçular kəndinin tarixi 18-ci
yüzillikdə buraya yerləşən əhali ilə başlayır. Bu əhali Tovuz
ərazisindən köç edib. Əhalinin mənşəyi Orta Asiyadan köç etmiş
Kuşun tayfasındandır. Qarabağ müharibəsinin başlanğıcında
Ermənistan qüvvələri Qarabağın ermənilər yaşayan hissələrini
tamamilə ələ keçirdikdən sonra, azərbaycanlılar yaşayan məntəqələrə
hücum etməyə başladılar. 1992-ci ilin yanvar ayında ermənilər
Xankəndi şəhərindəki Azərbaycan XTPD qüvvələrini sıxışdıraraq
çıxardılar. Bundan sonra ermənilər Şuşa şəhərinin işğal edilməsi
məqsədilə onu mühasirəyə almağa başladılar. Bu proses zamanı onlar
eyni vaxtda, 1992-ci ilin fevralın 12-də Şuşa rayonunun Malıbəyli
və Quşçular kəndinə hücum etdilər. Kəndlərin hər ikisi bir günün
içində işğal edildi, işğal nəticəsində təxminən 50 nəfər dinc sakin
Ermənistan ordusu və muzdlu əsgərləri tərəfindən vəhşicəsinə
öldürüldü. Yerdə qalan əhali qaçmaqla canını qurtara bildi,
kəndlərin hər ikisi isə tamamilə yandırıldı.
Malıbəyli - 1986-cı il əhalinin siyahıya alınması göstəricilərinə
görə kənddəki əhalinin sayı 280 nəfər olub. Onların hamısı
milliyətcə azərbaycanlıdır. 1992-ci il 11 fevral tarixində
Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Malıbəyli
yaşayış məntəqəsi XVIII əsrin axırları və XIX əsrin əvvəllərində
sahibkar Malıbəyə məxsus ailələrin Malıbəy kəndindən köçüb, bu
ərazidə məskunlaşması nəticəsində yaranıb. Oykonim Malıbəy və -li
komponentlərindən düzəldilibdir. Kustar üsulu ilə ip əyirilməsi,
xalça toxunulması ilk günlərdən bu kəndin əhalisinin qadınlarının
əsas məşğuliyyəti olub. Demək olar ki, bir çox ailələrdə toxucu
dəzgah (hana və yer hanası) var idi. Onlar hazırladıqları yun,
pambıq iplərdən xalça, kilim, palaz, fərməş, xurcun, şəddə və digər
məmulatlar toxumağı bacarırdılar. Palıddan və vələsdən xarratlar
müxtəlif məişət əşyaları hazırlayırdılar.
Qab-qacaq, o cümlədən təhnə, tabaq, nehrə, cəhrə, çanaq, qollu
tərəzi, daraq (yun daramaq üçün), hana (xalça toxumaq üçün), yer
hanası (şəddə, örkən toxumaq üçün) belə əşyalara misal ola bilər.
Bu kənd xalçaçılıq məhsullarının istehsalı ilə məşhurdur: çuval,
xurcun, məfrəş, yəhər üstü örtük və s. Bunlar məişətdə və kənd –
təsərrüfatında geniş istifadə olunurdu. Yaxın zamanlaradək
Malıbəylidə naxışlı keçələr də toxunurdu, onun naxışları orta
əsrlərdə Orta Asiyanın dekorativ incəsənət əsərlərinin naxışları
ilə oxşardır. Malıbəyli kəndi Qarqarçayın sahilində, Şuşa
şəhərindən 15 km şimalda, dağətəyi ərazidə yerləşir. Əsasən
azərbaycanlılardan ibarətdir. Əhalinin əksəriyyəti hal-hazırda
Sabunçu rayonu ərazisində 2007-ci ildə salınmış Ramana-450
qəsəbəsində məskunlaşıb.
Tarix
2016.02.11 / 00:24
|
Müəllif
Axar.az
|