"Müasir ədəbiyyatda döyüşə
səsləmək prinsipi əsas götürülməlidir".
Bu sözləri tənqidçi Vaqif Yusifli Azərbaycan ədəbiyyatında son
dövrlərdə müharibə mövzusunda əsərlərin yaranmaması ilə bağlı
Axar.az-a danışarkən
deyib:
"Təəssüf ki, Qarabağ – müharibə mövzusunda arzuladığım əsərlər
elə də çox deyil. Aqil Abbasın "Çadırda Üzeyir Hacıbəyov doğula
bilməz", "Dolu" əsərləri müharibə haqqında nisbətən təsəvvür
yaradır. "Dolu" filmi də maraqlıdır.
Ümumiyyətlə, Qarabağ müharibəsindən bəhs edən əsərlər çox
yazılmalıdır. Nə qədər geciksək, həqiqətlər bizdən uzaq düşəcək.
Hərçənd, deyirlər ki, əsər müharibə qurtarandan bir neçə il sonra
yazılmalıdır ki, o müharibənin mahiyyəti dərk olunsun, amma belə
deyil.
Müharibəni şəxsən öz gözü ilə görən yazıçılar, jurnalistlər var.
Bunları isti-isti yazmaq lazımdır. Təbii ki, belə əsərlər yazılır,
amma Azərbaycan ədəbiyyatında hələ də müəyyən boşluq var – elə bir
boşluq ki, müharibəni özündə yaşadan bir insan, müharibənin özünün
psixologiyası, müharibədən sonrakı əhvali-ruhiyyə hansısa
monumental əsərdə tam şəkildə öz əksini tapmayıb.
Müharibə haqqında ən yaxşı sözü nəsr əsərləri deyə bilər.
Poeziyada müəyyən cəhdlər var, amma nəsr və dramaturgiyada bu
boşluq nəzərə çarpır.
Xalq şairi Qabilin belə bir misrası var:
"Ümid sənədir ancaq, Azərbaycan əsgəri"
Torpaqlarımız işğal altındadır, orda babalarımızın məzarları
qalıb, torpaq özü haray çəkir, qurtulmaq istəyir. Poeziyada isə elə
bil, susqunluq əmələ gəlib. Mən 90-cı illərdəki çağırışı indi
görmürəm, sanki unudulub. Fransız yazıçı Napoli Nerinin belə bir
sözü var: "Ədəbiyyat (poeziya) ruhu ayağa qaldırmalıdır". Ruh
olmalıdır ki, torpaqlar qayıtsın. Ruh ölübsə, mümkün olmayacaq. Bu
mənada ədəbiyyat insanlarda həmin ruhu oyatmalıdır. Amma bizim
poeziyada elə bir susqunluq var ki, sanki biz hər şeylə
razılaşmışıq. Ona görə də işğala qarşı mübarizə motivi zəifdir"