"Qeysəriyyə əməliyyatı ən çox 30 dəqiqə, doğuş isə 10-12 saat davam edən prosesdir. Həkimlər də işini tez bitirmək üçün xəstəyə qeysəriyyə əməliyyatını məsləhət görür".

Bu sözləri Axar.az-a mama-ginekoloq Rena Həsənəliyeva son günlər qeysəriyyə əməliyyatı nəticəsində ana ölümlərinin daha da kütləviləşməsinin səbəblərindən danışarkən bildirib.

Mama-ginekoloq qeysəriyyə əməliyyatı zamanı daha çox ölüm faktının baş verməsini bir neçə səbəblə izah edib. Həkim vurğulayıb ki, bu cür ölüm halları daha çox bölgə xəstəxanalarında baş verir:

"Qeysəriyyə əməliyyatları zamanı ölüm hallarına əsas səbəb düzgün anesteziya verilməməsidir. Şəhər xəstəxanalarında adətən beldən verilən narkozla əməliyyatlar edilir ki, bu zaman ana oyaq olur. Sadəcə, əməliyyat aparılan hissə narkoz altında olur. Bu, təhlükəli bir şey deyil. Rayon xəstəxanalarında isə əsasən ümumi narkozdan istifadə edilir. Belə olduğu halda düzgün anesteziya getmədiyi üçün xəstə narkozdan ayılmır".

Həkim qeyd edib ki, əməliyyat zamanı güclü qanaxma da yaranır və bu da ölümlə nəticələnir:

"Əməliyyatdan sonra uşaqlıq yığılmaya və ya qan laxtalanmaya bilər. Burada günah həkimdədir ki, əvvəlcədən xəstəni yoxlamayıb. Həkim əməliyyatdan öncə bütün bu kimi hallara hazır olmalıdır. Son vaxtlar isə ölümlər əsasən daxili qanaxmalar nəticəsində baş verir. Həkim düzgün tikişlər qoymayanda daxili qansızma gedir və ölüm halı baş verir. Əməliyyatdan bir neçə gün sonra ölüm halları da yaşanır ki, buna səbəb qarın boşluğuna yığılan qan və ya qarın boşluğuna düşən infeksiyadır. İstənilən halda həkim hər duruma hazır və ehtiyatlı olmalıdır".

Həkimin sözlərinə görə, ölüm halları heç də həmişə həkimlərin səhlənkarlığı üzündən baş vermir:

"Trombo-emboliya , yəni əməliyyatdan bir neçə saat sonra baş verən qanaxma olur ki, bu, təkcə qeysəriyyə əməliyyatında deyil, bütün əməliyyatlarda baş verə bilər. Bunu həkim səhlənkarlığı adlandırmaq olmaz. Ümumiyyətlə, hamiləlik dövründə ananın müayinəsi düzgün getməli, onun bütün problemləri araşdırılmalıdır ki, doğuş və ya qeysəriyyə əməliyyatı zamanı bu cür hallar baş verməsin. Belə olduğu halda təkcə əməliyyatı aparan həkim deyil, hamiləlik dövründə ananın müayinəsini aparan ginekoloq da günahkardır".

Mama-ginekoloq R.Həsənəliyevanın sözlərinə görə, həkimlərin qeysəriyyə əməliyyatını daha çox məsləhət görməsi pul ilə əlaqədar deyil:

"Özəl klinikalarda konkret məbləğ var. Əksinə, özəl klinikada təbii doğuş həkimə daha sərfəlidir, nəinki əməliyyat. Dövlət xəstəxanalarında isə əksinədir. Ancaq bir başqa məsələ də var. Qeysəriyyə əməliyyatı ən çox 30 dəqiqə davam edir. Doğuş isə 10-12 saat çəkən prosesdir. Həkimlər də işini tez bitirmək üçün xəstəyə qeysəriyyə əməliyyatını məsləhət görür. Əlbəttə, həkimin insafından da asılıdır. Heç bir normal ginekoloq xəstəni qeysəriyyə əməliyyatına salmaz. O əməliyyatın öz göstəriciləri var. Hər hamilə qadını qeysəriyyə əməliyyatına götürmək doğru deyil".

Həkim bildirib ki, təbii doğuşun azalmasına səbəb həm də gənc anaların özləridir:

"Bu gün gənc anaların əksəriyyəti özü əməliyyata girmək istəyir. Ağrıdan, uzunmüddətli sancılardan qorxduqları üçün əməliyyata can atırlar. Düzdür, yaxşı həkim ona bunun sonrakı fəsadlarını, qadın sağlamlığı üçün təbii doğuşun daha yaxşı olduğunu, qorxu ilə əməliyyata girmənin də riskliliyini başa salmalıdır. Ancaq istənilən halda həkim həm təbii doğuş prosesini, həm də qeysəriyyə əməliyyatını bilməlidir ki, çətin anda problem baş verməsin".

Qeyd edək ki, son 3 ildə 70 ana ölümü qeydə alınıb. Rəsmi statistikaya görə, ötən il (12 ay ərzində) respublikada 22 ana ölümü baş verib.