Biz Azərbaycanın cəbhəyanı rayonlarında olduq və tarixi yerlərdə bir sıra tədqiqatlar apardıq. Bu regionda XVIII-XX əsrin əvvəllərində etnik prosesləri anlamaq üçün çox vacib idi. Bizim nümayəndə heyətimiz Azərbaycanın mədəni irsinə münasibətdə erməni vəhşiliyinin şahidi olduq.

Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında məşhur arxeoloq, ukraynalı tarixçi, Ermənistan-Azərbaycan Sülh Platformasının səfiri Tatyana Krupa deyib.

Qeyd: Ermənistan Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərində mədəni irsin məhv edilməsi və saxtalaşdırılması istiqamətində beynəlxalq konvensiyalarla bəşəriyyətə qarşı cinayət hesab olunan tədbirlər həyata keçirir. İşğal olunmuş ərazilərdəki tarixi-mədəniyyət abidələri ya tamamilə məhv edilir, ya da erməni abidələri adı altında saxtalaşdırılır. Erməni KİV-də müxtəlif vaxtlarda dərc olunmuş materiallar, peyk görüntüləri, ATƏT-in Azərbaycanın işğal olunmuş torpaqlarındakı vəziyyətə dair hesabatları, həmçinin bir sıra digər mənbələrin məlumatlarına əsasən hazırda bu ərazilərdə yüzlərlə tarixi abidə tamamilə məhv edilib. Məhv edilməmiş abidələr isə ermənilərə məxsus abidələr kimi qeydiyyata salınıb.

Ukraynalı tarixçi və arxeoloq Tatyana Krupanın sözlərinə görə, o, 2018-ci ilin aprelində həmkarları ilə birlikdə YUNESKO-nun dəstəyi ilə Beynəlxalq İşçi Qrupun fəaliyyətinin bir hissəsi kimi Azərbaycana səfər edib.

“Biz bu regionda çox az olduq. Buradakı abidələr tarixi-mədəni landşaftın bir hissəsidir və başqa bir reallıqdan köçürülmüş kimidir”, - alim bildirib.

Ölkəmizi dünya tarixi və mədəniyyətinin incilərindən biri adlandıran Krupa həmçinin Qarabağda vəhşicəsinə məhv edilmiş tarixi abidələrimiz barədə danışıb.

Qeyd: Erməni işğalına qədər bu ərazilərdə 8 beynəlxalq, 166 dövlət və 588 yerli əhəmiyyətli abidə qeydiyyatdan keçirilib.

Krupanın fikrincə, Dağlıq Qarabağdakı vəziyyət İŞİD-in bəşəriyyətin mədəniyyət irsinin abidələrini məhv etdiyi Suriyadakı vəziyyətdən heç bir şəkildə fərqlənmir.

“Məgər mənim Tovuz rayonundakı qəbiristanlıqlardan birində (Girzan kəndi) öz gözlərimlə gördüklərim bu cinayətlərin sırasına aid edilmir?” - tarixçi xanım bildirib.

Qeyd: İşğal altındakı Dağlıq Qarabağ və ona bitişik 7 rayondakı minlərlə tarixi abidə rəsmi şəkildə qeydiyyata alınmayıb. Nəticədə ermənilər bu abidələri öz adlarına qeydiyyata salmaq imkanı əldə ediblər. Son illərdə Qarabağ ərazisindəki 100-ə yaxın alban məbədinə erməni kilsəsi statusu verilib. Təkcə 2006-cı ildə Şuşa yaxınlığındakı 500 abidə “erməni tarixi abidələri” kimi qeydiyyatdan keçirilib.

Saytımızın həmsöhbətinin fikrincə, bu gün Bakı bütün beynəlxalq təşkilatlara müraciət edərək Dağlıq Qarabağdakı mədəni irsin vəziyyətinin qiymətləndirilməsi üçün bölgəyə humanitar missiyanın buraxılması məsələsində dəstək tələb etməlidir.