İyunun 5-də Bakının küçələrindən şeir qoxusu gəlirdi. Yay gününün ilıq nəfəsini Xəzərdən əsən gilavar şəhərin küçələri boyu insanların sifətinə yayırdı. Ağacların yarpaqları da sanki Şairlər Gününə hazırlaşmışdı, həmin gün daha gözəl, daha romantik, daha çox yaşıla bürünmüşdülər. Mən də rəngarəng Şairlər Günü ilə bağlı xatirələrimi, yadımda qalan maraqlı məqamları oxuculara təqdim etmək istədim.

Nəhayət ki, gözlənilən VI Şairlər Gününə həsr olunmuş ədəbi-bədii, musiqili gecə baş tutdu. Bu gecə də əvvəlki Şairlər Günü qədər maraqlı və yadda qalan oldu. Tədbir iştirakçıları, ölkəmizin sözlü qonaqları, dünyanın müxtəlif ölkələrindən təşrif buyuran qələm adamları əvvəlcə Fəxri Xiyabanda oldular. Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdilər.

Bu məzarlıqdakı görkəmli şair və yazıçılarımızın məzarları da qonaqlarımız tərəfindən ziyarət olundu. Onların maraqlarına rəğmən, ziyarət olunan qələm adamlarımız haqda kim necə bacardısa, o qədər də məlumat verdi. Bu, əsasən, gənc qonaqlarımız üçün ədəbiyyatımızın tanıtımı idi, sanki.

Qonaqlarımız Şəhidlər Xiyabanında da oldular. Torpaqlarımızın və müstəqilliyimizin uğrunda şəhid olan, adlarını əbədi olaraq ürəklərə yazdıran hər bir şəhidimizə ehtiramlarını bildirdilər, şəhid ruhları qarşısında baş əydilər, məzarlığa çiçək düzdülər…

Saat 11.30-da AYB-nin qarşısında idim. Qonaqlar iki-bir yerli şairlərimizin müşayiəti ilə söz və sənət məbədimiz olan AYB-nin binasına yaxınlaşır. Burada hələ keçən ilin oktyabrında Qazan şəhərində keçirilən Türkcənin Şeir Şölənindən tanıdığım qırğız şairəsi Narsulu Qurqubayı görürəm. Ukraynadan gələn qaqauz Olqa Karastana ilədir. Narsulu məni görcək qollarını açır. Əynindəki uzun ətəkli mil-mil dənizçi köynəyinə oxşar paltarı onu qağayıya oxşadır. Qıyıq gözlərinin sevinci şeir misraları kimi gözlərimə dolur. Şəhərimizin gözəlliyini, bu bayrama yaxşı ki, dəvət olunduğunu qolları hələ havada ikən qulaqlarıma pıçıldayır kimi səslənir. İllərin ayrı düşmüş doğmaları kimi boynuma sarmaşır.

AYB-nin 3-cü qatına qalxırıq. Burada divar boyu rəsmləri asılan şair və yazıçılarımız, elm adamlarımız da qonaqların marağına səbəb olur. Narsulu, Olqa, Türkiyəli Saleh, Özbəkistandan gələn gənc şair Məmməd Əmin, qazaxıstanlı Əmirbəy, tatar şairi Lenar, Əfqanıstandan olan, Alma-atada təhsil alan Xəzər türkü Yasirin suallarına ətraflı cavablar verirəm. 1937-ci il repressiya qurbanları olan şair və ədiblərimizin taleyindən bəhs edirəm. Qarabağ savaşında vuruşaraq şəhid olan şairlərimizin, 20 Yanvar faciəsinin qurbanlarından olan Ülvi Bünyadzadə və onların keçdikləri döyüş yolu, ədəbi taleləri haqda tədbirin əsasən gənc olan qonaqlarına danışıram. Açığı, bundan bir qürur hissi də keçirirəm.

Bir neçə dəqiqədən sonra AYB-nin sədri, xalq yazıçısı Anarın otağında qonaqlarla görüş, tanışlıq baş tutur. Anar müəllim qonaqları salamlayır. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin yarandığı gündən bu günə qədər olan fəaliyyətindən qısaca bəhs edir.

AYB-dən sonra qonaqlarla birgə böyük söz ustadı, dahi Azərbaycan şairi Səməd Vurğunun ev-muzeyinə baş çəkdik. Bu da şairin ev-muzeyi. Yenə də gənc dostlar mənim ətrafımdadır. Dəfələrlə olduğum muzeyin bələdçiliyini üzərimə götürürəm. Qaqauz Olqanın, çuvaş Dimanın maraqlandığı suallara cavab vermək ürəyimcədir.

Səməd Vurğunun ev-muzeyini ziyarət etdikdən sonra qonaqlar nakam şairimiz Mikayıl Müşfiqin rəmzi məzarına – Xəzər dənizinə baş çəkdilər. Bu həm də bir gəmi gəzintisi idi. Dənizdən şəhərin gözəlliyini seyr edən şairlər şeirlər səsləndirir, şəkillər çəkdirir. Bütün səyahət boyu xalq yazıçısı Anar qonaqlarla birlikdədir. Gəmi heyətinin qonaqpərvərliyi də qonaqlara xoş gəlir.

Nargin adasına 1 mil məsafə qalmış gəmi geri qayıdır. Bu dönüşdə şairlər al-qırmızı qərənfilləri dənizə səpir. Şairin məcazi məzarı olan Xəzərin sularının qırçın ləpələri qərənfilləri layla çalırmış kimi ağuşuna alır. Qağayılar qərənfillərə tərəf şığıyır. Şeirimdən bənd deyirəm:

Gecələr yuxuma girən qağayı
Ölən dənizçinin ruhudur, bəlkə.

Bəlkə də şair Müşfiqin də ruhu qağayıya dönüb özünün son məkanın üstündə dövrə vurur, düşüncələrimi qonaq şairlərin bir-ikisi ilə bölüşürəm.

Gəmi gəzintisindən sonra qonaqlar dənizkənarı Milli Parkla Beynəlxalq Muğam Mərkəzinə gedirik. Beynəlxalq Muğam Mərkəzində davam edən tədbir, mərkəzin foyesində "AYBkitab" layihəsi çərçivəsində çap olunmuş "Vaqif Səmədoğlu. Sandıq şeirləri" kitabının təqdimatı ilə davam edir.

Nəhayət, müasir poeziyamızın görkəmli nümayəndəsi, dramaturq, xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun xatirəsinə həsr olunan poeziya gecəsi Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Azərbaycanın dövlət himninin səsləndirilməsi ilə başlayır.

Tədbirdə V.Səmədoğlunun xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad olunur. Xalq şairinin həyat yolu və yaradıcılığına həsr olunmuş sənədli film nümayiş etdirilir. Filmin müəllifi mərhum şairin həyat yoldaşı Nüşabə xanım Vəkilovadır.

Gecədə Türkiyə, Qırğızıstan, Özbəkistan, Gürcüstan, Ukrayna, İran, Rusiya, ABŞ və İsraildən qonaqlar, həmçinin Azərbaycandan ədəbiyyat, incəsənət və mədəniyyət xadimləri, ictimaiyyət nümayəndələri iştirak edir.

AYB sədri, xalq yazıçısı Anar əziz dostu V.Səmədoğlunun yeni şeirlərinin işıq üzü görməsində böyük əməyi olan Nüşabə xanıma təşəkkürünü bildirir.

Tədbirdə çıxış edən Bakı Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzinin İsraildəki nümayəndəliyinin rəhbəri, beynəlxalq münasibətlər üzrə ekspert Arye Qut Azərbaycanı özünə doğma vətən bildiyini söyləyib, xalqımızın qədim tarixindən, qonaqpərvərliyindən danışıb, dostu Vaqif Səmədoğlu ilə bağlı xatirələrini bölüşdü.

Sonda "Mikayıl Müşfiq" mükafatının növbəti təqdimatı keçirildi. Mükafata Azərbaycandan Nəriman Həsənzadə, Rəşid Faxralı, Vurğun Vəkilov, Nəzakət Məmmədova, Türkiyədən M.N.Parmaksız, Mustafa Ceylan, İsraildən Arye Qut, ABŞ-dan Robert Yevdayev, Makedoniyadan Ərol Tufan, İrandan Aydın Araz və başqaları layiq görüldü.