ABŞ son illərdə artan neft və təbii qaz istehsalı
nəticəsində 41 ildən sonra ilk dəfə xam neft ixrac
edib.
Axar.az xəbər verir ki, 40 milyon dollarlıq xam neft dünən Texas
ştatındakı limandan Cənubi Koreyaya göndərilib. Bu ixracat 41 illik
fasilədən sonra ABŞ-ın dünya neft bazarına təkrar tədarükçü olaraq
geri dönməsini xarakterizə edir. Beləliklə, ABŞ-ın enerji bazarında
mühüm paya sahib olması nəticəsində neft qiymətləri üzərində
nəzarəti də ələ alacağını gündəmə gətirib.
Qeyd edək ki, ABŞ-da 2000-ci ildən başlayaraq sürətlə inkişaf
edən qaya qazı texnologiyası, bu ölkəni enerji idxalçısı
mövqeyindən ixracatçı statusuna keçməsinə səbəb olub.
"Qaya qazı inqilabı" olaraq xarakterizə edilən bu müddətdə ABŞ
1990-cı ildə istehsal etdiyi 4 milyon kubmetr qaya qazı istehsalını
2013-ci ildə 245 milyon kub metrə yüksəltdi. Bu inkişafın
nəticəsində ABŞ-dakı neft və təbii qaz istehsalçıları uzun
müddətdir ki, istehsal olunan qazın xaricə idxal olunmasını
reallaşdırıb.
Xatırladaq ki, ABŞ-ın neft ixracına qadağa qoyması 41 il əvvəl
baş vermiş hadisə ilə bağlıdır. Belə ki, Misir və Suriya 1973-ci
ilin oktyabrında İsrailə müharibə elan edəndə, cəmi 6 gün sürən
savaşdan sonra məğlub olmuş ərəb dövlətləri ABŞ, İngiltərə,
Yaponiya, Kanada və Hollandiyaya İsrailə yardım etdiyi üçün neft
embarqosu tətbiq edib. Dünyada neft tədarükü böhranının yaranmasına
səbəb olan embarqo 1974-cü ilin martında neftin qiymətinin 4 dəfə
qalxmasına səbəb olub.
Buna görə də ABŞ böhrandan sonra ölkə daxilində istehsal olunan
neftin və təbii qazın ixracatına qadağa qoymuşdu.
Lakin mütəxəssislər dünən gerçəkləşən ilk neft ixracının ultra
yüngül neft olduğunu iddia edir. Bu məhsul benzin, dizel və ya
reaktiv yanacaq ola bilər.