(Mehmanxana macəraları)

"Milis hekayələri" silsiləsindən

Dostum Tofiq Mamedovla bizdəyik, acı kofedən içib şirin söhbət edirik. Keçən dəfə şərtləşdiyimiz kimi, Mamedov kurort şəhərlərində, istirahət yerlərində oğruların, dələduzların qonaqlar üçün hazırladıqları "sürprizlər"dən danışır.

Yəqin oxumusuz, həm maraqlı hekayələr alınır, həm də oxucularımız oxuyub məlumatlanır, məlumatlanıb ehtiyatlanır. Dostum artıq oğruların yayda istirahətə gedənlərin evinə "əl gəzdirməsi", dələduzların qonaqları kurort şəhərlərində aeroportlarda "qarşılaması", şəhərə kimi taksidə cibini boşaltması, şəhərin küçələrində aldatmağa çalışması haqqında fikirlərini bizimlə bölüşüb. İndi də deyir, tutaq ki, qonaq(lar) təcrübəlidir, aeroportda, taksidə, yolda ilişmir, ya da otelə öz maşını ilə gəlir. Amma burada da onu dələduzlar gözləyir. Burada onlar, bir qayda olaraq, 3 nəfərdir, biri yenə cavan, o biri yaşlıdır, üçüncü isə gözəl qadındır…

Mamedov deyir ki, Rusiyada bazarlar, vağzallar oğrusuz olmadığı kimi, kurort şəhərləri, sanatoriyalar da dələduzsuz olmur. Qonaqlar bunu əvvəlcədən bilməli, əmlaklarının, pullarının özgəninkiləşdirilməsinə imkan verməməlidirlər…

Dostum burada bir pauza verir, bayaqdan yandırdığı siqaretin acı tüstüsünü ləzzətlə ciyərlərinə çəkir. Deyir, Molla Nəsrədinin bir lətifəsi var, içdiyimiz qara kofe kimi indi onun yeridir. Deməli, bir gün oğru Mollanın qaragül papağını başından çalır, ayaqlarına güc verir. Molla qoca, oğru cavan, odur ki, kişi onu təqib etmir, sakitcə qəbirstanlığa gedir, qapıda oturub gözləyir. Yoldan keçən tanışlar soruşur ki, kişi, burada neynirsən, "Yasin" oxumağa gəlmisən?! Molla deyir yox, papağımı aparıblar, oğrunu gözləyirəm. Sonra isə izahat verir ki, uzağa getməyəcək, hara getsə, son mənzili buradır, gələcək. Kurort şəhərinə gələn qonağın son dayanacağı da mehmanxanalar, sanatoriyalardır. Odur ki, oğru-dələduzlar da işini bilir, qonaqları burada gözləyir.

Təbii ki, otelə bahalı maşınla gələnlər hədəfdədir, dələduzlar birinci onlara hücum edir. Maşını otelin qabağında saxlayan kimi, əyni ağ köynək, qara kostyumlu, boynu qara qalstuklu, döşü nişanlı cavan oğlan qonağa yaxınlaşır, onu ədəblə salamlayır, "xoş gəlmisiz" deyir, özünü otelin bayır xidmətinin – maşın dayanacağının əməkdaşı kimi təqdim edir. Əməkdaşın vid-fasonu, səliqə-səhmanı, ədəblə danışması qonağın xoşuna gəlir. Əməkdaş da fürsəti əldən vermir, cəld qonağın çemodanlarını maşından çıxarmaqda kömək edir, daha doğrusu, özü yük yerindən götürüb səliqə ilə səkinin üstünə düzür. Bu zaman əyni ağ köynək, qara kostyumlu, boynu qara qalstuklu, döşü nişanlı, ağ saçlı "solidni kişi" qonağa yaxınlaşır, onu ədəblə salamlayır, özünü otelin daxili xidmətinin əməkdaşı kimi təqdim edir. Qonaq bu hörmət-izzətdən, "qarşılanma" mərasimindən lap çaşır, qarnını dala verib sinəsini qabardır. Əlini bahalı kostyumunun yan cibinə atıb maşının indicə qoyduğu açarlarını çıxarır, onu səbirlə gözləyən cavan oğlana verir. Oğlan öz növbəsində ona üstü möhürlü, nömrəli çek verir, işinin ustası kimi cəld qapını açıb sükanın arxasına keçir, maşını qarşıda görünən dayanacağa doğru verir. Qonaq lap arxayınlaşır, ağız dolusu bir nəfəs alır, çeki cibinə qoyub onu gözləyən yaşlı əməkdaşa nəzər salır. Əməkdaş ədəblə qonağın adını, soyadını, mobilini soruşur, səliqə ilə əlində hazır saxladığı blaknota qeyd edir. Sonra "icazənizlə" deyib onun çemodanlarını götürür və otelin qapısına qədər ötürür. Qapının ağzında "solidni kişi" qonağa "Siz içəri keçin, sənədlərinizi rəsmiləşdirin, çemodanlarınız sizdən qabaq adınıza uyğun nömrəyə çatdırılacaq",- deyib gedir. Qonaq bir qayda olaraq, hətta onu gözlərilə də müşayiət etmir. Otelin, yaxınlaşan kimi açılan, adamı çağıran qapılarından içəri keçir.

Qonaq öz maşını ilə gəlmirsə, otelin qabağında sarı taksidən düşürsə, yenə də həmin "qarşılanma" mərasimi baş verir, amma ssenari bir az dəyişir. Cavan oğlan yenə özünü təqdim edir, qonağın çemodanlarını taksidən çıxarmaqda kömək edir. Sonra taksi sürücüsünə müraciət edir, əgər qonağı gözləyəcəksə, avtomobili dayanacağa verməyi təklif edir. Bu təklif qonağı çaşdırmaq üçündür, amma taksi sürücüsü də çaşır, maşını sürüb uzaqlaşır. Bu zaman yaşlı, "solidni kişi" yaxınlaşır, yuxarıdakı qaydada çemodanları götürür, qonağı qapıya kimi ötürür. İçəridə isə hər iki halda hadisələr eyni cərəyan edir. Qonaqlar birinci mərtəbədə rəsmi qeydiyyatdan keçir, onlara nömrə verilir və liftlə yuxarı göndərilir. Burada qonaqlar şkafları ələk-vələk edir, çemodanlarını tapmayanda xeyli təəccüblənir. Bir az gözləyir, səbir tədbirin "anası"dır deyir. Amma qonaq əynini dəyişməlidir, bir az uzanıb istirahət etməlidir. Odur ki, səbirsiz, yəni "yetim" tədbirə keçir, aşağı, administrasiyaya zəng edib narazılığını bildirir, çamadanlarının hələ gəlmədiyini deyir. Amma otelin əsas qapısından kənarda çemodan xidməti göstərilmədiyini eşidir və əllərini başına qoyub, əgər lüks nömrədirsə, divanın adidirsə, çarpayının üstünə çökür…

Bir neçə dəqiqədən sonra qonaq özünü ələ alıb liftə doğru yüyürür, məşğuldursa, pilləkənlə aşağı düşür. Administrasiya onu diqqətlə dinləyir, təbii ki, polisə zəng edir. Bu, ikinci halda baş verir, birinci halda isə maşın dayanacağı əməkdaşının verdiyi çekə baxır və heyrətlə başlarını bulayırlar, "bizim dayanacaq xidməti maşınları yerləşdirmir, yerləşmiş maşınlara çek verir", - deyirlər. Hələ heç nə başa düşməyən, yaxud da başa düşmək istəməyən qonağa isə rəsmən bildirilər: "Bu çeklər saxtadır, möhür və nömrənin həmin dələduzlar kimi, bizim otelə heç bir aidiyyəti yoxdur"…

- Yəni dələduzların əlindən qurtaran, sağ-salamat gəlib çatan qonaqlar olmur?

Mən söhbətə müdaxilə edirəm, dostumun hekayəsini zənginləşdirmək istəyirəm. Deyəsən, alınır…

- Təbii ki, olur. Maşınını, çemodanlarını tanımadıqları adamlara etibar etməyən ehtiyatlı adamlar olur və onlar sağ-salamat gəlib otel otağına çatırlar. Çatan kimi əyinlərini dəyişmək, istirahət etmək, duş qəbul etmək istəyirlər. Bu zaman telefon zəng çalır, qonaq telefonu qaldırır. Zınqırov kimi cingildəyən incə bir qadın səsi salam verir, deyir ki, administrasiyadandır: "Sizin mərtəbənin açar-kartlarında problem var, indicə bizim əməkdaş gələcək və əncam çəkəcək. Lütfən açar-kartı ona verin, sizin yanınızdaca yoxlayacaq və sizə qaytaracaq". İncə qadın səsi xudahafizləşir, qonaq duşu təxirə salıb ustanı qəbul etməyə hazırlaşır.

Mamedov mənim təəccüblə baxdığımı görüb izahat verir:

- Bayaq dedim ki, oteldə dələduzlar, bir qayda olaraq, 3 nəfərdir, biri yenə cavan, o biri yaşlıdır, üçüncü isə gözəl qadındır. Həmin qadın birinci mərtəbədə, foyedə oturub kimisə gözləyir, əslində isə əli dolu, 3-4 çemodanla gələnləri gözləyir. Onların yerləşdirilməsi, nömrə verilməsi prosesini də diqqətlə izləyir. Qonaq yuxarı qalxandan 15-20 dəqiqə sonra foyedə qoyulmuş telefondan həmin nömrəyə zəng edir (nömrə, adətən, otağın nömrəsi ilə uyğun gəlir), açar-kartlar haqqında indicə dediyim məlumatı verir. Qonaq da otaqda gözləyir. Bir azdan qapı döyülür və qonaq qapını açır. Əyni ağ köynək, qara kostyumlu, boynu qara qalstuklu, döşü nişanlı cavan əməkdaş onu salamlayır. Əlində kiçik ölçülü kompüterə oxşayan aparat da var. Əməkdaş gəlişinin səbəbini deyir, qonaq otağın açar-kartını ona verir. Əməkdaş açar-kartı əlindəki aparata daxil edir, düymələrini basıb hansısa əməliyyatları həyata keçirir. Sonra "hər şey qaydasındadır", - deyib kartı yiyəsinə verir, xudahafizləşib nömrəni tərk edir.

Əslində, əməkdaşın əlindəki kompüterə oxşar aparat açar-kartları hazırlayan xüsusi cihazdır. Cavan əməkdaş qonağın kartını alıb kodlarını bu cihazın yaddaşına köçürür. Bayıra çıxan kimi ilk növbədə döşündəki nişanı çıxarır, sonra əlindəki aparata təzə kart daxil edir. Bir-iki dəqiqədən sonra qonağın otağının açarı artıq onun cibindədir. Aşağı foyedə gözləyən gənc xanımı görəndə ona bir göz də vurur, xanım üz-gözünü turşudur. Bu, bir işarədir, yəni işlər öz qaydasında gedir. Cavan əməkdaş oteli tərk edir, qəşəng xanım isə öz yerindədir…

Qonaqlar istirahət etdikdən sonra şəhəri gəzmək, çörək yemək istəyirlər. Odur ki, geyinib aşağı düşürlər. Qəşəng qadın, təbii ki, foyedə onları görür və hətta gözləri ilə qapıya kimi ötürür. Sonra özü kimi incə çantasından mobil telefonu çıxarıb zəng edir. 5-10 dəqiqə keçməmiş bayaqkı cavan oğlan yaşlı, "solidni" bir kişi ilə içəri girir və liftə minib yuxarı gedir. Qəşəng qadın isə öz yerindədir, onları gözləri ilə müşayiət edir. Cavanla qoca indicə getmiş qonaqların nömrəsini ziyarət edir, qiymətdə ağır, çəkidə yüngül nə varsa, əllərinə keçən çantaya yığır və qapını bağlayıb çıxırlar. Aşağıda foyedə gənc qadın onları görən kimi dərhal ayağa qalxır və onlardan əvvəl oteli tərk edir. Gənc qadın həmkarlarını otelin dayanacağında saxlanmış avtomobildə gözləyir və üçlük ərazini bir neçə günlüyə tərk edir…

- Birdən qonaqlar getmək istəmədi, yeməyi də nömrəyə sifariş etdi?

Mən dostumdan əl çəkmirəm, demək olar ki, onu imtahana çəkirəm.

- Təbii ki, belə də olur, amma dələduzlar hər variantı nəzərə alırlar. Qonaqlar axşama kimi nömrəni tərk etməsələr, axşamüstü onların telefonu səslənir. Bayaqkı incə qadın səsi salam verir, deyir ki, administrasiyadandır. Bu gün bizim oteldə lotereya keçirilib və sizin nömrə iki, ya üç (qonaqların sayı qədər) nəfərlik şam yeməyi udub. Restoran otelin yaxınlığındadır, bu gün axşam gəlib pulsuz şam yeməyi yeyə bilərsiniz. Qonaqlar, təbii ki, göydən düşmüş bu təklifdən imtina etmir, təcili geyinib pulsuz şam yeməyinə tələsirlər. Soruşa-soruşa restorana kimi gedirlər. Burada onları yaşlı, "solidni" bir kişi gözləyir. Deyir, mən otelin nümayəndəsiyəm. Sizin artıq restoranda yeriniz də, şam sifarişiniz də hazırdır, pulu da ödənilib. "Solidni" kişi onları yerləşdirir, kök bir "nuş olsun", - deyib məclisi tərk edir. Restorandan çıxıb təcili otelə, onu gözləyən cavan həmkarının yanına tələsir. Qonaqlar isə ləzzətlə şam edirlər. Amma bu şam yeməyi onlara baha, çox baha başa gəlir…