"Əgər hər hansı şəxs vətənə
xəyanət edibsə və buna görə məhkum olunubsa, artıq əməlinə görə
cəzasını alıb".
Bunu Axar.az-a Parlamentin "Azərbaycan Respublikasının
vətəndaşlığı haqqında" Qanuna edilən dəyişikliklərlə bağlı
məsələlərə aydınlıq gətirən konstitusiya və media hüququ üzrə
mütəxəssis Ələsgər Məmmədli bildirdi:
"Bu təklif gündəmə gəlməsindən bəri kifayət qədər narahatlıq
yaradıb. Belə ki, konstitusiyada göstərilib ki: "heç bir hal
Azərbaycan vətəndaşının vətəndaşlıqdan çıxarılmasına əsas ola
bilməz". Düşünürəm ki, konstitusiya norma baxımından Konstitusiya
Məhkəməsinin rəyi ilə mümkün olmalıdır və parlament bu qanun
təklifini qəbul etməzdən öncə Konstitusiya Məhkəməsinin rəyini
almalı idi. Ola bilər ki, hansısa tənzimləmələr lazım olsun və bu
tənzimləmələr həmişə mümkündür. Amma həmin tənzimləmələr heç bir
halda bütünlüklə hüquqi məhdudlaşdırıcı xarakterdə olmamalıdır.
İndiki halda orda bir müddəa var ki, Azərbaycanın mənafeyinə
ziyan vurduqda, mənafeyə zidd hərəkətlə məşğul olduqda
vətəndaşlıqdan çıxarılması ilə bağlı məsələ müzakirə edilə
bilər".
Ekspert hesab edir ki, bu, konstitusiyanın pozulmasıdır:
"Amma bunu kim müəyyən edəcək, necə müəyyən edəcək, cinayət
məcəlləsində belə bir hüquq pozuntusu varmı?! Faktiki olaraq əgər
hər hansı şəxs vətənə xəyanət edibsə və buna görə məhkum olunubsa,
demək, artıq əməlinə görə cəzasını alıb. Bunu vətəndaşlıqdan da
çıxarılması konstitusion norma deyilsə, təzədən belə bir normanı
konstitusiyaya qoymanız mümkündürmü? Əlbəttə ki, bu, konstitusiyaya
ziddir. Ona görə də bu son dəyişiklik paketi son dərəcə çox ciddi
müzakirəyə ehtiyacı olan və konstitusiyaya uyğunluq baxımından da
ciddi şəkildə araşdırılması zəruri olan məqamdır və parlamentin
belə tələsik qərar qəbul etməsini arzu eləmirəm.
Əgər bu qanun hüquqi qüvvəyə minərsə, bununla bağlı hüququ
pozulan şəxs əvvəlcə bunu məhkəmədə mübahisələndirsin, sonra
Konstitusiya Məhkəməsinə getsin. Ya da vətəndaşların birbaşa hüququ
pozularsa, onlar Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət edə bilər. Amma
yenə də deyirəm ki, bu qanun mübahisəli olacaq, çünki
konstitusiyada açıq norma olduğu halda konstitusiyada göstərilməyən
məhdudlaşdırmaların gətirilməsi həmişə mübahisə doğuracaq".
Xatırladaq ki, mayın 30-da Azərbaycan Respublikasının Milli
Məclisi "Azərbaycan Respublikasının vətəndaşlığı haqqında Qanun"a
edilən dəyişiklik birinci oxunuşda qəbul edilib. Qanunun 6-cı
maddəsinin birinci bəndinin, yəni doğum haqqında şəhadətnamə
Azərbaycan Respublikası vətəndaşının şəxsiyyətini təsdiq edən
sənədlərin siyahısından çıxarılıb.