"Xəzərin statusunun daxili
göl olaraq hələ də beş dövlət tərəfindən razılaşdırıla bilinməməsi
təəssüf hissi doğurur".
Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında Milli Məclisin Təhlükəsizlik
və Müdafiə Komitəsinin üzvü, millət vəkili Zahid Oruc deyib. O bu
yolda ilk əsas siyasi-iqtisadi addımın məhz Azərbaycan tərəfindən
atıldığını bildirib:
"1994-cü ildən başlayan həmin kurs sonrakı dövr Qazaxıstan və
Rusiyanın bu istiqamətdə mövqeyini xeyli yumşaldaraq ölkələrarası
konsensus əldə etməyə şərait yaradıb. Eyni zamanda bu kurs
Türkmənistan və İranı bəlli məsələlər üzrə tutduqları kəskin
mövqedən uzaqlaşdıra bildi. Bir il öncə beş ölkənin rəhbərliyi
səviyyəsində baş tutan Xəzər sammitində status məsələsinin demək
olar ki, tam razılaşdırılması haqqında bəyanatlar da yayımlanmışdı.
Hətta Putin orada dövlətlərin qapalı su hövzəsinə xarici hərbi
birləşmələri buraxmayacaqlarına, militaristləşmə siyasətinin
yürüdülməyəcəyinə dair razılıqların əldə olunduğunu da bildirmişdi.
Sektorial bölgəyə razı olmayan yeganə tərəf hazırkı dövrdə İrandır.
Çünki 1940-cı ildə imzalanmış məlum sənədin itkiləri ilə qonşu ölkə
qəti şəkildə razılaşmaq istəmir. Bununla bərabər, İranla
Azərbaycan, Qazaxıstanla İran arasındakı əlaqələrin kifayət qədər
inkişaf etməsi, mübahisə və soyuqluq doğuran hadisələrin aradan
qalxması onu deməyə əsas verir ki, növbəti görüşlər uğurla
keçiriləcək və ümidvaram ki, Xəzərdə hər bir ölkənin dəqiq
sərhədini görə biləcəyik".
Millət vəkili indinin özündə də Xəzərdə ikinci Qarabağı
törətməyə hazır olan dairələrin olduğunu bildirib:
"Hər bir ölkənin su hövzəsi onun torpaq ərazisinin ayrılmaz
hissəsidir. O da bəllidir ki, əslində, Xəzərdə ikinci Qarabağ
törətməyə hazır olan dairələr var. Elə Qarabağ münaqişəsinin
mayasında Xəzərin nefti az rol oynamayıb. Ona görə də keçmişdə
məlum enerji layihələri ilə bağlı atılan addımlar bu gün Xəzəri
sülh-əməkdaşlıq dənizinə çevirməlidir. Hesab edirəm ki, növbəti
danışıqlar Azərbaycanın addımları sayəsində nəhayət beş ölkənin
vahid bir sənədinin imzalanmasına əsas verəcək. Xəzər ayıran deyil,
birləşdirən dəniz olmalıdır. O cümlədən təhlükəsizliyin təminatı,
iqtisadi, su nəqliyyatı kimi mühüm tranzit imkanlarının istifadəsi
və bu ölkələr arasında əməkdaşlıq formatı baxımından mühüm rol
oynamalıdır".
Qeyd edək ki, martın 4-5-də Bakıda Xəzər məsələləri üzrə xüsusi
işçi qrupunun 5 Xəzəryanı dövlətin Xarici İşlər nazirlərinin
müavinləri səviyyəsində növbəti iclası baş tutacaq. İclasda Xəzər
dənizinin hüquqi statusu haqqında Konvensiya mətni üzrə işlər davam
etdiriləcək.