Fransa XİN-in arxivində
ermənilərin azərbaycanlılara qarşı cinayətlərini sübut edən sənəd
aşkarlanıb.
"Axar.az" xəbər verir ki, Fransa Xarici İşlər Nazirliyinin
arxivində ermənilərin azərbaycanlılara qarşı törətdiyi tarixi
cinayətləri sübuta yetirən vacib sənəd aşkarlanıb.
Bu, Fransanın vaxtilə Tiflisdə fəaliyyət göstərən Qafqaz üzrə
Ali Komisarı (səfiri) Damien de Martel tərəfindən 1920-ci ildə
Fransa XİN-ə göndərilmiş və hazırda orada arxivində saxlanılan
məktubdur.
Məktubda Ali Komisar Ermənistanda, paytaxt İrəvan ətrafında
yaşayan qadın və uşaqlar da daxil olmaqla 4000 azərbaycanlının
1920-ci ilin iyun ayında erməni ordusu tərəfindən necə kütləvi
qırğına məruz qaldığı göstərilir.
Məktubdan çıxarışda deyilir: "…Bu
hərbi əməliyyatlara gəldikdə isə, Ermənistandan yenicə qayıtmış
şahidlərdən əməliyyatların necə aparıldığına dair bir sıra
məlumatlar əldə etmişəm. İyun ayının axırlarında İrəvanın cənubunda
erməni qoşunları 40000-dən çox müsəlmanın (azərbaycanlının)
məskunlaşdığı 25 tatar (azərbaycanlı) kəndini mühasirəyə alıblar.
Paytaxta yaxın ərazidə yaşayan və hər hansı müstəqillik iddiasında
olmayan buradakı əhali həmişə sakit və sülhpərvər həyat tərzi
sürüb. Onları top atəşləri ilə yaşadıqları kəndlərdən qovaraq Araz
çayına töküblər. Boşalan kəndləri isə qısa zamanda gəlmə ermənilər
işğal edib. Bu hadisə zamanı erməni əsgərlər tərəfindən qadın və
uşaqlar da daxil olmaqla 4000 nəfər Araz çayına tökülərək
öldürülüb. Bu məktubda təfərrüatları sadalamaqla göstərmək
istəyirəm ki, heç də həmişə "eyni əhali (xalq) kütləvi qırğına
məruz qalmır..."
Bu məktub, Fransanın Qafqaz üzrə Ali Komisarı Damien de Martel
tərəfindən 20 iyul 1920-ci ildə Fransanın Xarici İşlər Nazirliyinə
göndərilib. (Arxiv reyestri: Archives du Ministère des Affaires
Etrangères de la République Française, microfilm P 16674)