Ana səhifə Kult |
Bu gün Azərbaycanın ilk qadın opera müğənnisi, xalq
artisti Şövkət Məmmədovanın anadan olmasından 119 il
keçir.
Publika.az xəbər
verir ki, Şövkət Məmmədova 1897-ci ilin bu günü Tiflisdə – kasıb
bir ailədə anadan olub. Pinəçi olan atası qızının musiqi istedadını
hiss edəndə Şövkətin 6 yaşı var idi. 1910-cu ildə o Qafqaz
vilayətinin qubernator müavini, qraf İllarion Vornontsov Daşkovun
təşkil etdiyi ziyafətdə çıxış etməsi üçün sponsor axtarışında olub.
Atası Milyonçu Hacı Zeynalabdinin köməkliyi ilə 1910-cu ildə onu
Bakıya göndərir. 1911-ci ildə isə Tağıyev və həyat yoldaşı Sona
xanımın köməyi ilə İtaliyanın Milan şəhərində musiqi məktəbinə
daxil olur. Lakin təqaüdü kəsildiyi üçün təhsili yarımçıq qalır və
Ş.Məmmədova Rusiyaya qayıtmalı olur.
Şövkət Məmmədova isə əlacısız qalıb, daha sonra təhsilini Tbilisi
musiqi məktəbində davam etdirir. Sonradan Üzeyir Hacıbəyovun "Ər və
arvad" operettasından bir neçə parça ifa edir. Lakin qadının
örtüksüz səhnədə oxuması Bakının müsəlman icmasını xeyli
qəzəbləndirir. Namərd qoçular həm Şövkət Məmmədovanı, həm də onu
səhnəyə çıxaran dahi bəstəkər Üzeyir Hacıbəyovu öldürmək qərarına
gəlirlər.
1915-ci ildə Şövkət Məmmədova Kiyev Konservatoriyasına daxil olur
və konservatoriyada oxuduğu müddətdə bəstəkar Reynqold Qlier ilə
tanış olur. Şövkət xanımın təşəbbüsü ilə Qlier Azərbaycana gəlir və
musiqi folklorumuzu öyrənir. Bəstəkar səfərindən bəhrələnərək
"Şahsənəm" operasını yazır və əsəri Şövkət Məmmədovaya ithaf
edir.
1921-ci ildən başlayaraq o, Rusiya, Fransa, İtaliya, İran və
Gurcustanda çıxışlar edib. İtaliyaya səfəri zamanı yenidən Milan
musiqi məktəbinə daxil olub və 1912-ci ildə təhsilini tamamilə
bitirib.
Şövkət Məmmədova Opera və Balet Teatrında "Sevilya bərbəri"
operasında Rozina, "Riqoletto"da Cilda, "Şah İsmayıl"da Gülzar,
"Arşın mal alan"da Gülçöhrə və başqa aparıcı partiyaları ifa edib.
Şövkət xanım Azərbaycanda ilk not nəşriyyat idarəsini və Bakı Ali
Teatr məktəbini yaradıb. Bakı Teatr Texnikumu onun təşəbbüsü ilə
açılıb. Ömrünün sonuna kimi Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında
tələbələrə professional vokal dərsləri verib.
Şövkət Məmmədova 1915-ci ildə Kiyevdə oxuyarkən Milanda tanış
olduğu mühəndis Yakov Lyubarski ilə ailə həyatı qurub. Xalq artisti
1982-ci ilin 8 iyununda Bakıda dünyasını dəyişib.
Tarix
2016.04.18 / 11:41
|
Müəllif
Axar.az
|