Azərbaycan alimləri potensiallarının böyük hissəsini
şəxsi münaqişələrə sərf edirlər. Bakı Dövlət Universitetində
oxuduğum illərdə eşidirdik ki, məsələn, "fizfak"da, hüquq
fakültəsində, "kimfak"da, nə bilim, "biofak"da hansı alimlər yola
getmirlər. O zaman elə düşünürdük ki, bu münaqişələr elm
üstündədir. Sonradan anladıq ki, burada elm axırıncı rol oynayır.
Hətta o qədər axırıncı yerdə ki, 20-30 il kafedra müdiri olan
professor və akademiklər gənc elmlər doktorlarının yetişməsinə
maneçilik törədirdilər. Qorxurdular ki, yerlərini tutarlar. Karyera
davası elmi mühiti korlayırdı və belə də davam etməkdədir. Mən hələ
rast gəlməmişəm ki, bizdə hansısa qocaman alim kafedra müdiri,
yaxud dekan vəzifəsindən imtina etsin və yerini gənc alimə versin.
Bu, xəstəlikdir.
Əslində böyük alim kimdir? Bütün böyük alimlər elmi vəzifələrdən
üstün tutublar, məktəblər yaradıblar, gənc alimlər ordusu
yetişdiriblər, ictimai rəyə böyük təsir göstəriblər, daha ömrünü
Biləcəridən o yanda tanınmayan həmkarları ilə rəqabətə həsr
etməyiblər. Mən yüzlərlə belə alimin adını çəkə bilərəm. Bizim
alimlər vəzifə tutmaqdan qürur duyurlar, Qərb alimləri isə
etdikləri kəşflərlə öyünürlər. Buyurun təqdimatlara baxın və
müqayisə edin:
Noam Xomski – Amerika linqivisti, filosof və nəzəriyyəçi.
Massaçuset Texnologiya İnstitutunun professoru, "Xomski
ierarxiyası" adlanan formal dillərin təsnifatlandırılmasının
müəllifi.
Nizami Cəfərov – Azərbaycan alimi, Azərbaycanda Atatürk
Mərkəzinin müdiri, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin
deputatı, Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri, filologiya
elmləri doktoru, professor, əməkdar elm xadimi, Azərbaycan Milli
Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, Bakı Dövlət Universitetinin
"Ümumi dilçilik kafedrasının müdiri", Azərbaycan Yazıçılar
Birliyinin üzvü, Dünya Alpaqut Federasiyasının Prezidenti.
Maykl Debeyki – Amerika kardiocərrahı, professor, cərrahiyyə
sahəsində tanınmış mütəxəssis, Müqəddəs Luki Yepiskopal
Hospitalında Texas Ürək İnstitutunun yaradıcısı. Dünyada insanların
xilasına kömək edən cihaz, metod və prosedurların ixtiraçısı.
Gördüyünüz kimi, Azərbaycan alimlərinin tutduğu vəzifələr
dünyanın nəhəng alimlərinin heç birində yoxdur. Böyük alimlər
laboratoriyanı və kitabxananı bütün vəzifə və titullardan üstün
tutublar.
Qayıdıram Tofiq Hacıyev müsibətinə. Bu Azərbaycan alimi Dilçilik
İnstitutunun direktorluğundan çıxmaq üçün ərizə yazıb, sonra isə
tutduğu əmələ görə peşman olub. Onun şanlı tələbəsi Nizami Cəfərov
deyir ki, müəllimi tələsikliyə yol verib. Bu qədər qeyri-ciddilik
olarmı? Akademik Tofiq Hacıyev bu ahıl vaxtında (79 yaşında) həm də
BDU-da "Türkologiya" kafedrasının müdiridir. Akademik təqaüdü alır.
Ancaq neçə aydır ki, elmi və işini-gücünü buraxıb, tələsik yazdığı
ərizə ilə məşğuldur. Budur Azərbaycan aliminin əsl siması. Əslində
Tofiq müəllimin yazdığı ərizə alimlər icmasına bir istefa
mədəniyyəti gətirirdi. Ərizəni götürmək isə xəyal qırıqlığı
yaratdı!
Azərbaycan alimləri içərisində ən çox yola getməyənlər
filoloqlardır. Onların biri digərinin kitabını oxumur. Demək olar
ki, onların 80%-i düşməndir. Əgər söhbət dilçilik və
ədəbiyyatşünaslığın inkişafından gedirsə, bu cür davranışlar elmə
nə verə bilər? Gənc alimlər bunlardan yaxşı nə götürə bilərlər?
Tofiq Hacıyevi böyük alim kimi qələmə verirlər. Ancaq bu
biabırçılıqlar onun elminə şübhələri artırmırmı? Tofiq Hacıyev üzvü
olduğu dissertasiya şuralarında neçə bekara işin əleyhinə səs
verib? Bəlkə də heç birinin. Onun mütərəqqi, ictimai rəyə təsir
edən bir cümləsini kimsə eşidibmi? Kimi aldadırsınız? Məgər
dünyanın hər yerindən tələbələr gəlib ondan türkologiya öyrənmək
üçün növbə gözləyir? Məgər böyük alimin şanlı tələbəsi Nizami
Cəfərovu hamı yaxşı lətifələr bilən adam kimi tanımırmı?! Yaxud
onun yetişdirmələrindən biri Ramiz Əsgər avantürist Fərəc Quliyevin
qondarma "Milli Dirçəliş Hərəkatı" partiyasından deputatlığa
namizədliyini verməyibmi?! Olmayan məktəbdə daha kimlər yetişib?
Bilən varsa desin.
Allah Lüdviq Vitgenşteynə rəhmət eləsin. Onun dil oyunları
nəzəriyyəsi axır ki, bizdə də işlədi. Bütün bunların hamısı "dil
oyunları"dır, gəlib elmimizin başına…
Azpolitika.info