Ukrayna dövləti baş verən
siyasi böhrana görə parçalanarsa, Krım yenidən Türkiyəyə verilə
bilər.
"Axar.az" "Hürriyət"ə istinadən bildirir ki,
Krımdakı Rusiya tərəfdarı olan hökumət Kiyevdəki son hadisələrə
görə bir aydır ki, "qərblilər paytaxt Kiyevi ələ keçirsə, biz
ayrılacağıq" açıqlamarını verir.
Rusiya və Avropa mətbuatında da bu açıqlamalara yer verilib.
Osmanlı ilə Rusiya İmperiyaları arasındakı 230 illik
müqavilə
Krım rəhbərliyi "ayrılarıq" deyir. Ancaq məsələ burasındadır ki,
230 il əvvəl Osmanlı ilə Rusiya arasında imzalanan "Kiçik Qaynarca"
müqaviləsində yarımadanın öz muxtariyyətini elan edə bilməməsi
haqda bənd var. Hələ də etibarlılığını qoruyan və Rus çariçası II
Yekaterinanın 1783-cü ilin 19 aprel tarixində imzaladığı müqaviləyə
əsasən Krım yarımadası Osmanlının himayəsindən alınaraq Rusiyaya
verilib. Ancaq müqavilənin ən vacib maddələrindən biri yarımadanın
müstəqillik elan edə bilməyəcəyi və üçüncü bir tərəfə verilə
bilməyəcəyidir. Əgər belə bir addım atılarsa, Krım avtomatik olaraq
Türkiyənin (Osmanlının varisi olduğu üçün) himayəsinə
verilməlidir.
Özal Krımı istəyə bilməmişdi
1991-ci ilində SSRİ parçalandığı vaxt bütün sovet ölkələri
müstəqilliyini elan etdiyi kimi Ukrayna da müstəqilliyini elan
etmişdi. Bu vaxt Türkiyə "Kiçik Qaynarca" müqaviləsini əsas
göstərərək yarımadanı istəmək hüququ əldə etmişdi. Ancaq o vaxt
Turqut Özal Türkiyəsində şimalda baş verən geopolitik dəyişiklik və
dünyanın ümumi şəraiti diqqətə alınaraq rəsmi Ankara bu hüququnu
gündəmə gətirməmişdi. Beləcə, Türkiyə sadəcə, Krım yarımadasında
yaşayan, etnik azlıq olan tatarlara haqlarının verilməsini müdafiə
etməklə kifayətlənmişdi.
Türkiyə "Krımı istəyirəm" deyə bilər
Son 23 ildə çox şeylər dəyişib. Krım yarımadası Ukraynadan
ayrılaraq təkrar olaraq Rusiya dövlətinə qatılmaq istəsə belə,
əvvəlcə Kiyevdən asılı olmadığını elan etməlidir. Məhz bundan sonra
beynəlxalq hüquqa əsasən Türkiyə "Krım yarımadası rəhbərliyini
nəzarətimə əlavə edirəm" deyə bilər.