Köhnə Yeni il yanvarın 13-dən 14-nə keçən gecə qeyd olunur. Bu ənənə haradan yaranıb və dünyanın hansı ölkələrində qeyd olunur?

Kult.az xəbər verir ki, bu ənənə xronologiyanın dəyişməsi, xüsusən də iki təqvimin fərqliliyi nəticəsində ortaya çıxıb: Yuli (Yulian) və Qriqori (Qriqorian).

İki say sistemi arasındakı fərq 13 gün idi. Müvafiq olaraq, Köhnə Yeni ilin tarixi Yuli təqviminə görə Yeni ilə uyğun gəlir.

Hələ 18-ci əsrdə demək olar ki, bütün Avropa ölkələri təqvimdən bir neçə əlavə günü çıxararaq Qriqori təqviminə keçib. Fakt budur ki, Qriqori təqvimi daha dəqiq idi, o, 16-cı əsrdə kainatın quruluşu haqqında ən son biliklər nəzərə alınmaqla yaradılmışdı. 20 əsrdə Rusiya İmperiyasında təqvim Avropadan 13 gün geri qalırdı. Bu boşluğu aradan qaldırmaq üçün 1918-ci ildə Xalq Komissarları Sovetinin qərarı ilə Qriqori təqviminə - yeni üsluba keçid oldu. Bu arada, köhnə üslub hələ də kilsə tərəfindən istifadə olunurdu və tamamilə unudulmadı. Beləliklə, yanvarın 13-də Köhnə Yeni ili qeyd etmək ənənəsi ortaya çıxdı.

Bu ənənə keçmiş sovet respublikalarının əksəriyyətində qorunub saxlanılıb. Əlbəttə ki, Köhnə Yeni il Yeni illə eyni miqyasda qeyd olunmur, lakin onlar hələ də bunu unutmayıb. Ənənə Yuqoslaviyanın bir hissəsi olmuş ölkələrdə, xüsusən Serbiya, Şimali Makedoniya, Bosniya və Herseqovina, habelə Monteneqroda da qorunub saxlanılıb. Serb Pravoslav Kilsəsi Köhnə Yeni ili qeyd etmək ənənəsini fəal şəkildə dəstəkləyir. Bayramlar adətən Belqradda Müqəddəs Sava kilsəsində keçirilir. Köhnə Yeni il Şimali Makedoniyada da geniş miqyasda qeyd olunur. Uelsdə də Köhnə Yeni ilin analoqu var - Hen Qalan festivalı. Qvon vadisində keçirilir və Yuli təqviminə görə Yeni ilin başlanğıcını simvollaşdırır.

İsveçrədə Köhnə Yeni ili “köhnə Müqəddəs Silvestr günü” adlandırırlar. Nəhayət, Köhnə Yeni il Şimali Afrikada da qeyd olunur.