İordaniya Yaxın Şərqdə Osmanlı İmperiyasına qarşı
inqilabın 100 illiyini qeyd etməyə başlayıb.
Axar.az xəbər verir ki, bu barədə informasiyanı Rusiya mətbuatı
yayıb. Bununla əlaqədar olaraq ölkədə hərbi parad keçirilib.
Paradda ölkə kralı II Abdullah iştirak edib.
Qeyd edək ki, Yaxın Şərqdə Osmanlı İmperiyasına qarşı üsyan
1916-cı ilin 5 iyununda başlayıb. Üsyana Şərif Hüseyn bin Əli
başçılıq edib. Sultan Əbdülhəmid dövründə İstanbulda saxlanılan
ərəb lideri onun ölümündən sonra Məkkəyə göndərilib. Məhz bundan
sonra Şərif Hüseyn Bin Əli müttəfiq dövlətləri ilə əlaqəyə girib.
1914-cü ildə İngiltərənin Misirdəki nümayəndəliyinə müraciət edən
Şərif Hüseyn tezliklə onların dəstəyini qazanıb. 1916-cı ildə Şərif
Hüseyn ərəblərin üsyanını başladıb. İngiltərənin dəstəyi ilə
Osmanlı Ərəbistan yarımadası, Yəmən, Suriyadan çıxarılıb. Bunun
ardınca özünü bütün ərəblərin kralı elan edən Şərif Hüseynə London
öz etirazını bildirib və o, sadəcə, Hicaz krallığı ilə
kifayətlənməli olub. Şərif Hüseynin xəyanəti ərəblərə heç də uğur
gətirməyib. Yaxın Şərq Britaniya və Fransa arasında bölünüb. Suriya
və Livan Fransaya, Fələstin, İordaniya və İraq Böyük Britaniyaya
verilib. Bu parçalanma gizli Saykes Pikot anlaşması ilə
təsdiqlənib. Hər iki ölkə cənub-şərqi Anadolu, Trabzon, Van,
Ərzurumun Rusiyaya verilməsinə imza atıb. Məhz ərəb üsyanından
sonra Yaxın Şərqdə yeni ərəb dövlətləri yaranıb. Bundan əlavə, bəzi
ekspertlər Yaxın Şərqdəki destabilizasiyanın da məhz bu üsyanla
başladığını iddia edirlər.
Ərəb üsyanı məşhur ingilis casusu Tomas Lavrensin güclü dəstəyi
ilə həyata keçirilib. Məhz onun sayəsində ərəb liderləri
ingilislərlə yaxınlaşmağı bacarıb. Lavrens sonralar Türkiyədə
kürdlərin üsyanı və Əfqanıstan kralı Əmənullah xanın taxtdan
endirilməsində də mühüm rol oynayıb.