ABŞ Prezidenti Donald Trampın Ağ Evdə ev sahibliyi etdiyi Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan arasında keçirilən üçtərəfli görüş rezonans doğurmaqda davam edir. Vaşinqtonda keçirilən tarixi sammitdə Cənubi Qafqazda çoxdan mövcud olan problemlər həll olundu və əldə olunan razılaşmalar beynəlxalq mediada geniş işıqlandırıldı. Sammit çərçivəsində Prezident İlham Əliyev və Baş nazir Nikol Paşinyan Prezident Donald Trampın ev sahibliyi ilə Ağ Evdə görüşərək, onilliklər ərzində həllini tapmayan kritik məsələlərlə bağlı razılığa gəldilər.
Axar.az xəbər verir ki, bu fikirlər “Haber Qlobal”da türkiyəli şərhçi Ərtan Altanın məqaləsində bildirilib.
“Görüşdə əldə olunan razılaşma Azərbaycanın çoxdankı tələbi olan Zəngəzur dəhlizinin “Trampın Beynəlxalq Sülh və Rifah Marşrutu” adı altında 99 illik ABŞ-a verilməsini ehtiva edir. Strateqlər bu addımın həm regional, həm də qlobal miqyasda güc balansında strateji dönüş nöqtəsi olduğunu bildirirlər. Tərəflər həmçinin diplomatik münasibətləri bərpa etmək, bütün hərbi fəaliyyətləri həmişəlik dayandırmaq və regional ticarəti bərpa etmək barədə razılığa gəliblər.
Maneələr artıq yox olur
Zəngəzur dəhlizi Azərbaycan üçün həm coğrafi bütövlüyün tamamlanması, həm maddi-texniki üstünlüyün təmin edilməsi, həm də enerji dəhlizi rolunu oynaması baxımından mühüm rol oynayır. Dəhlizin açılması Türkiyə, Azərbaycan və Mərkəzi Asiya arasında birbaşa quru əlaqəsinin yaradılmasına maneələri aradan qaldıracaq. Eyni zamanda marşrut Türkiyədən Orta Asiya və Xəzər regionuna qədər uzanan hərtərəfli nəqliyyat və enerji şəbəkəsinin yaradılmasını asanlaşdıracaq. Zəngəzur dəhlizinin istifadəyə verilməsi həm də Orta Dəhliz və Şimal-Cənub Nəqliyyat Dəhlizi kimi irimiqyaslı infrastruktur layihələrinin inteqrasiyasını əlçatan edəcək.
Bu dəhliz ticarətə də təsir göstərəcək
Dəhlizin istifadəyə verilməsi üçün tələb olunan infrastruktur investisiyalarının təxminən 7 milyard dollar olacağı proqnozlaşdırılır. Türkiyənin tikinti və logistika şirkətlərinin bu layihələrdən, xüsusən də avtomobil yolu, dəmir yolu və logistika obyektlərinin tikintisində təxminən 15 milyard dollarlıq iş həcmi əldə edəcəyi gözlənilir. Bu da təkcə Azərbaycan və Ermənistanın deyil, həm də bütün Cənubi Qafqazın iqtisadiyyatlarına müsbət təsir göstərəcək.
Yeni enerji marşrutu yaranır
Dəhliz Azərbaycanın Bakı-Tiflis-Ceyhan neft kəməri və Bakı-Tiflis-Ərzurum təbii qaz kəməri kimi mövcud infrastrukturunu tamamlayaraq, enerjinin Naxçıvan vasitəsilə Türkiyə və Yaxın Şərqə fasiləsiz ötürülməsinə imkan verəcək. Bu da İran və Rusiyanın nəzarətində olan mövcud enerji marşrutlarına alternativ olacaq. Xəzər dənizindən Türkiyəyə və oradan Avropaya yeni enerji marşrutları da təchizat təhlükəsizliyinə və qiymət sabitliyinə töhfə verəcək”, - məqalədə qeyd olunub.