Rusiya ilə Türkmənistan
arasında qaz alışı ilə bağlı qiymət məsələsində hər zaman konflikt
olub.
Bu barədə Axar.az-a Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham
Şaban açıqlama verib. Ekspert hesab edir ki, qapalı ölkə
Türkmənistan heç kəsə açmadığı qapılarını Çinə çarəsizlikdən
açdı:
"Rusiya israrla qazın qiymətini 200 dollaradək salmaq istəyirdi.
Aşqabad isə buna getmədi, ona görə də Rusiyaya verdiyi qazın
həcmini 2015-ci ildə 4 milyard kub metrə qədər azaltdı. Moskva isə
bu səviyyədə qaz almaqdan imtina etdi. Buna görə də Türkmənistan
Çinə üz tutdu".
Ekspert Rusiyanın Özbəkistandan qaz almaq istəyinin səbəbini də
açıqlayıb:
"Özbəkistanın qaz həcmləri azdır. Burada Rusiyanın iki -
"Lukoil" və "Qazprom" şirkətləri fəaliyyət göstərir. Rusiya bu
ölkədən 2015-ci ildə cəmi 1 milyard kub metr qaz alıb. Qaz alışı
sözügedən şirkətlərin hasilatın pay bölgüsü sazişləri
çərçivəsindəki payları hesabına da aparıla bilər. Bu isə kommersiya
məqsədli deyil, tərəflərə sərf edən qiymətlərlə olacaq. Ona görə də
türkmən qazı ilə özbək qazının alışı arasında meyarlar
başqadır".
İlham Şaban Transxəzər layihəsinin reallaşması üçün əlverişli
şansın yarandığını deyib:
"Türkmənistan dekabrın sonunda Qərb-Şərq boru kəmərini istismara
verdi. Ölkənin zəngin qaz yataqları yerləşən şərq hissəsi Xəzər
bölgəsi ilə birləşir. Bütün texniki proseslər buna dəlalət edir.
Azərbaycan da tranzit ölkə olaraq bu layihəyə öz töhfəsini verməyə
hazırdır. Satışla bağlı da heç bir problem yoxdur. Əsas məsələ
alıcıların tapılmasıdır".