Prezident İlham Əliyev 2012-ci ildə serial çəkilişlərinə 4 milyon, 2013-cü ildə isə 5 milyon manat ayırdı. Dövlət tərəfindən yerli serialların çəkilişinə maliyyə dəstəyi bu sənayeni inkişaf etdirməyə hesablanmışdı. Artıq 2015-ci il də yekunlaşır. Bəs, bu müddətdə milli seriallar özünü doğrulda bilibmi, onların səviyyəsi qaneedicidirmi?

Axar.az bu sualla millət vəkillərinə müraciət edib:

Deputat Zahid Oruc yaxın gələcəkdə yaxşı serialların çəkiləcəyini düşünür:

"Doğrusu, yerli serialları heç zaman izləmədiyim üçün onların səviyyələri haqda bitkin fikir söyləyə bilmərəm.

Bununla bərabər, həmin serialların Azərbaycandakı yerli studiyaların məhdud imkanları çərçivəsində ərsəyə gəldiyini, həmçinin rəqabət prosesinin güclü getmədiyini nəzərə alsaq, hələ onların üzərinə kəskin şəkildə getməmək mövqeyini tutmalıyıq.

Əlbəttə, rəqabət prosesində onların geri qalması başadüşüləndir. Ancaq dərhal o sualı qarşıya qoymalıyıq ki, bu sahə necə inkişaf edə bilər? Son illər ərzində bir sıra ölkələrin məlum seriallarının fəsadları ilə bağlı dövlətin həyata keçirdiyi müəyyən bir kurs oldu.

Ondan sonra isə bu proses ölkə çərçivəsində müəyyən mənada şaxələndi. Buna baxmayaraq, yenə də yerli serialların ümumi səviyyələri haqda rahat fikir söyləmək çətindir.

Ən azından müxtəlif rəylərdən həmin seriallardakı bəsit ideyalar haqda eşidirik. O cümlədən, çəkilişin keyfiyyəti, rejissor işləri, ssenarinin uğursuz yazılması və s. məsələlər. Ancaq ümid edək ki, bu proses gələcəkdə qərb ölkələrindəki kimi ciddi şəkildə inkişaf edə biləcək".

Onun fikrincə, Azərbaycan tamaşaçısının türk seriallarına daha çox maraq göstərməsini onların gündəlik və çox kiçik həyat məsələlərini efirə məharətlə gətirə bilməsi ilə əlaqələndirmək olar:

"Keçmiş sovet sistemində çəkilən filmlərin və serialların xüsusi bir ideyanı qarşıya qoyduğu, bunu bütövlükdə xalqa yönəltdiyi görünürdü. İndiki dönəmdə isə məişətin ekranlaşması sanki aparıcı ideyaya çevrilib. Sadəcə, Azərbaycan filmi xarici təsirləri neytrallaşdırmaq ideyası ilə deyil, daha başqa hədəflərlə çıxış etməlidir".

Deputat hesab edir ki, Azərbaycanın həyatındakı ən azı son 25 ilin dramatizmi, siyasi hadisələr, böyük ictimai transformasiyalar, yeni dövlət quruculuğunun vəzifələri, xarici təsirlər və s. məsələləri bir çox filmlərin süjet xətti ola bilər.

Millət vəkili Fazil Mustafa "Bacanaqlar" serialını nisbətən yaxşı qiymətləndirir: "Yerli seriallara çox baxmıram. Bəzən komediya janrında olan seriallarda diqqətimi 3-5 dəqiqə cəlb edən epizodlar olur. Ümumilikdə hesab edirəm ki, "Bacanaqlar" serialı nisbətən daha komik mahiyyət daşıyır. Digərləri də zəhmət çəkib iş görürlər. Ancaq bizdə rəqabət mühiti geniş yayılmadığı üçün kino sənəti də, teleseriallar da inkişaf etmir".

F.Mustafanın sözlərinə görə, serialdakı adicə süfrə səhnəsini çəkəndə kifayət qədər vəsait olmalıdır ki, o süfrənin üstü dolu olsun:

"Geyimlərin, kostyumların gözəl olması, tamaşaçıya sürpriz təqdim edəcək səhnələrin çəkilməsi üçün də böyük maliyyə vəsaiti lazımdır. Otaq, ofis daxilindəki çəkilişlərlə bu mükəmməl səhnəni yaratmaq olmur".

Onun fikrincə, Türkiyə seriallarında çəkilən aktyor və aktrisaların təbliğatı güclü şəkildə aparılır: "Bizim filmlər isə əksər hallarda daha çox hind filmlərinin formasını xatırladır.

Münasibətlər, gülüşlər, dialoqlar çox vaxt təbii alınmır. Bir çox hallarda isə ləhcə və yersiz, səviyyəsiz jestlərlə müəyyən şeylərin çatdırılmasına çalışılır. Bu isə hər insana xoş təsir bağışlamır".

Deputat Aqil Abbas bu problemin səbəbini yaxşı ssenari yazılmamasında görür: "Hərdən "Bacanaqlar" serialına baxıram. Ondan xoşum gəlir. Birdən-birə hər bir parametri yüksək olan serial çəkə bilmərik.

Əvvəllər türklərin çəkdiyi elə seriallar var idi ki, heç onlara baxmağa dəyməzdi. Onlar da yavaş-yavaş formalaşdı, indi türk serialları dünyaya meydan oxuyur".

A.Abbas deyib ki, serialın öz aktyoru, rejissoru, ssenaristi yetişməlidir: "Serial sahəsini kino ilə qarışdırmaq olmaz. Ciddi yazıçılarımız, istedadlı qələm sahiblərimiz serial yazmağa maraqlı deyillər.

Misal üçün Çingiz Abdullayev, Anar Rzayev kimi yazıçıların ortaya bir serial qoyması gözəl olar. Çünki hər şeyin kökündə mövzu və ssenari dayanır. Dünya ən istedadlı rejissoru da mövzusuz bir film çəkə bilməz.

Məsələn, "Möhtəşəm yüz il", "Qurdlar vadisi" serialına mənim kimi serial həvəskarı olmayan insan da baxıb.

İstəyərdim ki, Müdafiə Nazirliyi bir rejissoru çağırıb ona əsgər həyatından gözəl film çəkməsini sifariş versin".