Beynəlxalq siyasət tez-tez pis və daha pis arasında seçim edir. Ukrayna indi məhz bu vəziyyətdədir. Ukrayna ordusunun cəsarətinə və müttəfiqlərin dəstəyinə baxmayaraq, kritik silahların tədarükündə səhvlərin və gecikmələrin bədəli çox yüksək oldu.

Axar.az xəbər verir ki, bu barədə “Atlantik” nəşri yazıb.

Əldən çıxan şans

Müharibənin əvvəlində Rusiya tərəfindən işğal olunmuş ərazilərin zorla geri qaytarılması real ehtimal olsa da, Bayden administrasiyasının qətiyyətsizliyi ölümcül bir səhv idi.

Əgər ABŞ və müttəfiqləri 2022-ci ildən kütləvi şəkildə müasir tanklar, təyyarələr və raket sistemləri tədarük etsəydilər, hadisələrin indiki gedişatı tamamilə fərqli ola bilərdi. Bununla belə, Ukrayna indi elə bir vəziyyətdədir ki, perspektivlər təkcə Qərbin dəstəyindən deyil, həm də siyasi mənzərədəki qlobal dəyişikliklərdən, xüsusən də Donald Trampın hakimiyyətə qayıdışından asılıdır.

Tramp və Ukrayna

Donald Trampın prezident seçilməsi qarışıq proqnozlara səbəb olur.

Skeptiklər onun təcridçi baxışlarına, Putinə simpatiyasına və ABŞ-ın avropalı müttəfiqlərinə nifrət etmələrinə işarə edirlər. Bununla belə, ehtiyatlı optimizm üçün də səbəblər var.

Trampın çevrəsinin hazırladığı siyasət planlarına aşağıdakılar daxildir:

münaqişəni dondurmaq üçün atəşkəs;

Ukrayna üçün təhlükəsizlik zəmanətləri;

Ölkənin bərpası üçün yardım;

Rusiyaya qarşı sanksiyaların qismən yumşaldılması.

Trampın özü tarixdə böyük sülhməramlı kimi iz buraxmaq arzusunu nümayiş etdirir. O, Putinə olan heyranlığını azaldıb. İndiki Putin artıq qalib kimi görünmür: müharibə üç il davam etdi, insanlar və texnikada böyük itkilərə, iqtisadi tənəzzülə və strateji təsirin itirilməsinə səbəb oldu.

Ukrayna üçün daha realistik ssenari

Mövcud vəziyyət hərtərəfli yanaşma tələb edir:

1. Ukraynanın NATO-ya üzvlüyünün dayandırılması.

Bu, Ukrayna alyansa inteqrasiyaya tam hazır olana qədər müvəqqəti kompromis ola bilər.

2. Müstəqilliyin təmin edilməsi.

Rusiya Ukrayna siyasətinə və cəmiyyətinə hər hansı təsirdən məhrum edilməlidir.

3. Genişmiqyaslı yenidənqurma.

Avropa donorları, xüsusən dondurulmuş Rusiya aktivləri vasitəsilə əsas maliyyə mənbəyinə çevrilə bilər.

4. Təhlükəsizlik zəmanətləri.

Ukrayna ərazisində Avropa hərbi qüvvələrinin mövcudluğunu təmin etmək vacibdir. Buraya Polşa, Britaniya, Fransa və ümumilikdə 100.000 əsgərə qədər olan digər bölmələr daxil ola bilər.

Bu təhlükəsizlik təminatları Rusiyaya qarşı sanksiyaların genişləndirilməsi ilə birlikdə Kremlin zəifləməsinə, Ukraynanın mövqelərinin möhkəmlənməsinə şərait yaradacaq.

Ukraynadakı müharibə Rusiya rejiminin zəif tərəflərini üzə çıxardı. İqtisadi təzyiqlər, rublun ucuzlaşması, inflyasiya və hərbi itkilər Kremlin sabitliyini pozur. Məsələn, “Qazprom”a qarşı sanksiyaların artırılması vəziyyəti daha da pisləşdirə, Rusiya iqtisadiyyatına əlavə təzyiq yarada bilər.

Nəşr yazır ki, Tramp, Avropa və ABŞ-ın Ukrayna ətrafında birləşdiyi ssenari mürəkkəb, lakin real olaraq qalır. Bu proses Avropadan qətiyyət, ABŞ-dan liderlik və Rusiyadan məğlubiyyəti qəbul etmək istəyi tələb edəcək, hətta Putin bunu qələbə kimi təqdim etməyə məcbur olsa belə.