Ana səhifə İqtisadiyyat |
2016-cı ildə dövlət büdcəsinin gəlirləri ümumi daxili
məhsulun 25,2%-i həcmində olmaqla, nominal ifadədə 14 mlrd. 566
mln. manat, dövlət büdcəsinin xərcləri isə ümumi daxili məhsulun
28,2%-ni təşkil etməklə 16,264 mlrd. manat həcmində
proqnozlaşdırılır.
Maliyyə Nazirliyindən "APA-Economics"ə verilən məlumata görə, bu
barədə Azərbaycanın 2016-cı ilin dövlət və icmal büdcələri üzrə
layihələrin təqdimatında bildirilib.
Sənəddə qeyd olunub ki, dünya bazarlarında neftin qiymətinin kəskin
enməsi, müvafiq olaraq dövlət büdcəsinin gəlirlərində neft
sektorundan daxilolmaların azalması ilə nəticələnib. Qeyd edilən
amillər nəzərə alınmaqla, 2016-cı il dövlət büdcəsinin gəlirləri
ÜDM-in 25,2%-i həcmində olmaqla, 14 mlrd. 566 mln. manat
proqnozlaşdırılır ki, bu da əvvəlki illə müqayisədə 4,872 mlrd.
manat və yaxud 25,1% azdır.
2016-cı il üzrə qeyri-neft gəlirlərinin dövlət büdcəsində xüsusi
çəkisi 46,5% proqnozlaşdırılıb ki, bu da cari ilin proqnozundan
11,8 faiz-bəndi, 2014-cü ilin faktiki göstəricilərindən isə 12,5
faiz-bəndi çoxdur.
Son illərin ənənəsindən fərqli olaraq, dövlət büdcəsinin
gəlirləri üzrə real vəziyyətə uyğun olaraq, 2016-cı il dövlət
büdcəsinin xərcləri investisiya və sosialyönlü büdcədən daha çox
sosialyönlü büdcəyə çevrilib, bu zaman dövlət büdcəsi xərclərinin
strukturunun, səmərəliliyinin və ünvanlılığının artırılması
diqqətdə saxlanılıb.
2016-cı ildə sosialyönlü xərclərin prioritetliyi saxlanılmaqla,
dövlət büdcəsində nəzərdə tutulan bütün sosial öhdəliklər, əsas
dövlət proqramları, təhsil, səhiyyə, sosial, mədəniyyət, idman və
fiziki infrastruktur layihələrinin maliyyə təminatı nəzərə alınıb.
2016-cı il dövlət büdcəsinin xərcləri ilk növbədə müdafiə olunan və
ona bərabər tutulan xərclərə yönəldilmiş (əməkhaqqı, əməkhaqqına
üstəlik, pensiya, başqa sosial müavinətlər və öhdəliklər, dövlətin
daxili və xarici borclarına xidmətlə bağlı xərclər), həmçinin,
dövlət büdcəsinin əsaslı vəsait qoyuluşu və digər mənbələrdən
(xarici kreditlər) cəlb edilmiş vəsait hesabına yeni tikilmiş,
bərpa edilmiş və yenidən qurulmuş sosial və digər
infrastrukturların saxlanma və xidmət xərcləri üçün dövlət
büdcəsinin xərclərində müvafiq məbləğdə vəsait proqnozlaşdırılıb.
Bununla yanaşı, iqtisadi və sosial islahatlara dəstək olmaq,
dövlətin müdafiə qabiliyyətini, iqtisadi, ərzaq, ekoloji
təhlükəsizliyi təmin etmək, xarici borc və öhdəlikləri yerinə
yetirmək, qeyri-neft sektorunun inkişafına dəstək olmaq 2016-cı və
sonrakı üç ildə qarşıda duran vəzifələrdəndir.
Aqrar sektora dövlət qayğısının daha da artırılması, bu sektorun
inkişaf hədəfləri və prioritetlərinə uyğun olaraq, ölkənin daxili
tələbatında əhəmiyyət kəsb edən məhsulların istehsalının
artırılması və çeşidinin genişləndirilməsi üçün 2016-cı il dövlət
büdcəsində maliyyə bazası yaradılıb.
Müvafiq dövlət proqramlarının və tədbirlərinin ortamüddətli büdcə
xərcləri ilə əlaqələndirilməsinin daha da təkmilləşdirilməsi,
dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına həyata keçirilməsi nəzərdə
tutulmuş proqramların və tədbirlərin maliyyələşdirilməsi 2016-cı
ildə də davam etdiriləcək.
2016-cı il dövlət büdcəsinin xərcləri ÜDM-in 28,2%-i səviyyəsində
və yaxud 2015-ci illə müqayisədə 7,1 faiz-bənd azdır. 2016-cı il
dövlət büdcəsinin xərcləri 16,264 mlrd. manat proqnozlaşdırılır ki,
bu da 2015-ci illə müqayisədə 4836,0 mln. manat və yaxud 22,9% az
deməkdir.
2016-cı il dövlət büdcəsinin xərclərinin strukturuna daxil olan
cari xərclərə ümumi xərclərin 62,6%-i həcmində və yaxud 10 mlrd.
188,3 mln. manat, əsaslı xərclərə ümumi xərclərin 29,7%-i həcmində
və yaxud 4 mlrd. 826 mln. manat, dövlət borcuna xidmətlə bağlı
xərclərə ümumi xərclərin 7,7%-i həcmində və yaxud 1 mlrd. 249,7
mln. manat vəsait yönəldiləcək. 2016-cı ildə dövlət büdcəsi
xərclərinin 5364,4 mln. manatı və yaxud 33%-i konkret proqram və
tədbirlərin maliyyələşdirilməsi üçün nəzərdə tutulub.
Dövlət büdcəsi xərclərinin strukturunun və tərtibi prosesinin
təkmilləşdirilməsi və ünvanlılığın daha da artırılması
istiqamətində işlərin davamı olaraq 2016-cı il dövlət büdcəsi
xərclərində iqtisadi təsnifatın "Sair xərclər" paraqrafı üzrə
nəzərdə tutulmuş vəsaitin məbləği 2015-ci illə müqayisədə 350 mln.
manat və yaxud 20,3% azalıb.
2016-cı il dövlət büdcəsinin kəsirinin (defisitinin)
maliyyələşdirilməsi üçün 1,698 mlrd. manat vəsait nəzərdə
tutulub.
Dövlət büdcəsi kəsirinin maliyyələşdirilməsi ozəlləşdirmədən,
daxili və xarici borclanmadan daxil olmalar, xarici qrantlar və
2016-cı ilin 1 yanvar tarixinə dövlət büdcəsinin vahid xəzinə
hesabının qalığı hesabına həyata keçiriləcək.
2016-cı ildə dövlət büdcəsi kəsirinin ÜDM-ə nisbəti 2,9% təşkil
edəcək.
Tarix
2015.09.14 / 18:58
|
Müəllif
Axar.az
|