Güclü avtoritetə sahib Ekmeleddin İhsanoğlu CHP və MHP-nin prezidentliyə vahid namizəd olur; AKP prezidentliyə namizədini dəyişdirə bilər.

Uzun müzakirələrdən sonra iyunun 16-da Türkiyə müxalifəti prezidentliyə vahid namizəd müəyyən edə bildi. Cümhuriyyət Xalq Partiyasının lideri Kemal Kılıçdaroğlu ilə Milliyyətçi Hərəkat Partiyasının lideri Devlet Bahçeli professor Ekmeleddin İhsanoğlunun vahid namizəd olmasını razılaşdırdı. Bununla da bir neçə ay davam edən gərgin müzakirələrdən sonra müxalifət 10 avqust prezident seçkisində AKP-nin ehtimal olunan namizədi, indiki baş nazir Rəcəb Tayyib Ərdoğanla rəqabət aparacaq şəxsi müəyyən etdi.

Yada salaq ki, ölkəni bir çox problemlərlə üz-üzə qoyan AKP iqtidarından qurtulmaq üçün müxalifətin prezident seçkilərinə vahid komanda kimi getməsi ideyasının müəllifi MHP lideri Devlet Bahçelidir. 30 mart seçkilərindən az sonra Bahçeli "çatı aday" – bütün müxalifət partiyalarının maraqlarını birləşdirən vahid namizədin müəyyən edilməsi üçün ölkə siyasətinin bir çox ismi ilə müzakirələr aparmışdı. Müxalifət prezident Abdullah Gülü "çatı aday" olaraq görmək istəsə də, Gül bu təklifdən imtina etmişdi. İyunun 16-da CHP sədri MHP başqanını ziyarət edərək ona Ekmeleddin İhsanoğlunun namizədliyini təklif edib və tərəflər bu məsələdə razılaşıb.

MHP lideri Ekmeleddin İhsanoğlunun vahid namizədliyi haqqında yerli mediaya danışarkən "bu isim millətimiz üçün çox faydalı bir isimdir", deyib.

"Radikal" qəzetinin yazdığına görə, artıq Ekmeleddin İhsanoğlu müxalifətin təklifinə müsbət cavab verib.

2005-ci ildən bugünə qədər İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının baş katibi olan Ekmeleddin İhsanoğlu 1943-cü ildə Qahirədə doğulub. Ali təhsilini Misir Ayn Şəms Universitetində alıb, 1974-cü ildə Ankara Universitetində ədəbiyyat üzrə doktorluq dərəcəsinə yüksəlib. Ardınca elmi fəaliyyətini Böyük Britaniya universitetlərində davam etdirib. E.İhsanoğlu YUNESKO-da və ABŞ-ın dünyaca ünlü Harvard Universitetində çalışıb, tarix, batı-doğu mədəni-siyasi münasibətləri haqqında çoxsaylı elmi əsərlər yazıb. Onun əsərləri Harvard başda olmaqla, dünyanın bir sıra nüfuzlu ali məktəblərində dərslik statusundadır. İhsanoğlu 2000-ci ildə Türkiyə dövlətinin ali mükafatlarından olan Üstün Xidmət Medalı ilə təltif edilib. E.İhsanoğlu İordaniyanın I dərəcəli "İstiqlal" medalı və Misirin ali dövlət mükafatının da sahibidir. Yaxın dostları ona sayğı ilə "Elmel bəy" deyə müraciət edir. E.İhsanoğlu ailəlidir, 3 övladı var.

Müxalifətin uğurlu seçimindən sonra AKP son dərəcə çətin duruma düşüb. "Çatı aday" axtarışları uzandıqca həm AKP-də, həm də toplumda baş nazirin seçkini asanlıqla qazanacağı qənaəti formalaşmışdı. Hətta hakimiyyət təmsilçiləri müxalifətin uzun axtarışlarına "siz axtarmağınızda olun, biz prezidentimizi seçərik" sözləri ilə rişxənd edirdi. Ancaq bir sıra ekspertlər bildirirdilər ki, AKP topluma özünü əmin göstərməyə çalışsa da içəridə o qədər də rahat deyil. Dekabrdakı bəlli rüşvət qalmaqalı, Manisanın Soma kəndindəki mədən faciəsindən sonra Rəcəb Tayyib Ərdoğanın vətəndaşı şillələməsi, iqtidarın faktiki olaraq güney-doğuya nəzarəti itirməsi, Diyarbəkirdə Türkiyə dövlət bayrağının endirilməsi, Ərdoğanın adı 17 dekabr rüşvət qalmaqalında hallanan kiçik oğlu Bilal Ərdoğanın İŞID-ın liderləri ilə ziyafət fotolarının mediaya sızdırılması AKP-nin mövqeyini sürətlə zəiflədir. Son İŞİD olayları - Mosulda 100 türkün, içində də konsul olaraq, girov götürülməsi AKP-nin xarizmasını büsbütün bitirib. Rəqibləri iddia edirlər ki, baş nazir Tayyib Ərdoğan Türkiyənin nüfuzunu büsbütün zədələyib və regionun ən güclü dövlətini aciz bir hala gətirib.

Ölkənin siyasi ekspertləri seçkiyə çox qısa zaman qalsa da AKP-nin namizəd irəli sürməməsini bu nüfuz enişinə bağlayır. Ehtimallardan biri də odur ki, müxalifət seçkiyə güclü namizədlə getsə, müxalifət "duelə" AKP lideri Rəcəb Tayyib Ərdoğanı deyil, başqa bir namizədi çıxaracaq. Mümkündür ki, bu "başqa namizəd" indiki prezident Abdullah Gül özü olsun. Yaxın günlərin siyasi prosesləri bu məsələyə də aydınlıq gətirəcək.

Devlet Bahçelinin "çatı aday" hesablamalarına görə, müxalifətin vahid namizədi qələbə üçün yerdə qalan elektoratdan başqa, AKP-nin səslərinin 6 faizini ala bilməlidir. 30 mart bələdiyyə seçkisində MHP-nin və CHP-nin birlikdə qazandığı 46 faizin üzərinə 6 faiz əlavə edilsə, seçkidə qələbə təmin edilmiş olacaq. Müxalifətin bu işi bacaracaq şəxs kimi Ekmeleddin İhsanoğlunu seçməsi təsadüfi deyil. Bu seçimin daha çox illərdir AKP-ni hakimiyyətdə saxlayan dini cameəyə hesablandığı aydındır. Müxalifət dini cameəyə 12 illik hakimiyyətinin sonunda adı korrupsiyada hallanan iqtidar komandasının qarşılığında İslam dünyasına liderlik edən alimi təqdim edir.

Diqqət yönəldiləcək daha bir məqam var – o da İhsanoğlunun İslam Konfransı Təşkilatı sədrliyinə AKP-nin təşəbbüsü ilə namizəd olmasıdır. Üklüçü cameə bu durumu əsas gətirərək "Ekmel Bey"in müxalifətin gözlədiyi lider olmaya biləcəyindən ehtiyatlanır. İhsanoğlunun namizədliyi gündəmə gələndən sonra bu məsələ Tweeter hesablarında, Facebook müzakirələrində səsləndirilib. Liderləri isə təşəbbüslərində israrlıdır. Onlar "Ekmel bəy"in Türkiyənin taleyini dəyişəcəyinə inanır. İhsanoğlunun namizədliyini müdafiə edənlərin bəziləri isə xarizması, ən əsası indiyə qədər heç bir qalmaqallı işə bulaşmaması ilə onun hətta AKP-ni parçalaya biləcək gücdə olduğu fikrini müdafiə edirlər.

Musavat.com