ABŞ Müdafiə naziri Çak Heygeli aparan təyyarə bu gün səhər saatlarında Ankarada yerə enib. Türkiyə mətbuatında bu hadisə qaranlıq olsa da, görüşün təfərrüatları yetərincə maraq oyadır.

Ayağını Türkiyə torpağına qoyar-qoymaz Müdafiə Nazirliyinin Baş Qərargah rəisi Necdət Özəl ilə görüşən Heygel hökumətə bəlkə də dünyaya qəbul ediləcək qərarların vacibliyini çatdırmaq istəyirdi. Belə də oldu. 2 saata yaxın davam edən təkbətək görüşə jurnalistlər buraxılmadı. Ən maraqlısı isə bu idi ki, görüşdən sonra hər hansı bir açıqlama, brifinq də olmadı.

Pentaqon rəhbərinin qəflətən Qafqaza gəlməsi və ilk dəfə ayağını basdığı Gürcüstana getməsi, oradan da Türkiyəyə uçması ortada şimal küləyinin əsdiyindən xəbər verir. Qərbin sanksiyalarına əhəmiyyət vermədən Rusiya ilə işbirliyinə başlayan Türkiyə üçün bu səfər təzyiq vasitəsi kimi qiymətləndirilə bilər. Çünki Qərbdən kəsilən əlini Anadoluya uzadan Rusiyanın bütün istədikləri burada var. ABŞ komandanının ilk növbədə Baş Qərargah rəisi ilə görüşməyi müharibə qoxusunun gəldiyinə bir işarədir. Bunun fonunda ABŞ Prezidenti Barak Obama ilə səmimi keçən görüşü Ərdoğanın müəyyən qədər bölgə siyasətində razı salındığı anlamı verməkdədir. Məhz bu görüşdən dərhal sonra belə qənaətə gəlmək olar ki, Türkiyəyə gələn Heygelin çox güman ki, konkret tərtib olunmuş planı var.

Hədəf Yaxın Şərq?

NATO zirvəsində İŞİD-ə kifayət qədər ciddi mesajlar verən Obamanın Yaxın Şərq mövzusunda qərarı qətiləşməkdədir. Bu planla İŞİD mövzusu ilə Əsəd rejimini kölgədə qoyan Qərbin Suriyaya girməməsi sadəcə mümkün deyil. Həm İraq, həm də Suriya ilə geniş sərhədə malik Türkiyə üzərindən hərəkətə keçmək, İraqa girməklə İran sərhədinə bir addım da yaxınlaşmaq, Suriyada İŞİD-i yox edərək Əsədi yola salmaq planın mündəricatıdır desək, yanılmarıq. Zirvədən dərhal sonra – yəni əsas ölkələrin razılığını alınandan sonra - nazirin Türkiyəyə gəlməsi gözlənilən idi. Bu, regionda ən böyük hərbi bazalardan olan İncirlikdən hücuma başlamaq, eynən İraq ssenarisini Suriya dəftərinə köçürmək və illərin planını reallaşdımaq vəzifəsidir. İkinci bir məsələ isə Türkiyə-Rusiya əlaqələrinə ciddi zərbə vurmaq və Rusiyanın təklənməsinin birinci fazasını yekunlaşdırmaqdır.

Türkiyəni Yaxın Şərqdə müharibə alovuna çəkməklə şimal qonşumuzla əlaqəsini kəsməyi fikirləşən amerikalılar əslində düzgün strategiya seçib. Artıq Ukraynadan əlini üzən Qərb Rusiyanı dayandırmaq üçün hər yola əl atmağa hazır vəziyyətə gətirilib. Axı Avropa tərəvəzlə Rusiyanın gözünü qorxutmağın gülünc olduğunu, separatçılar baş qaldıranda Ukraynanın parçalanma təhlükəsi ilə üzləşəcəyini bilməli idi.

Kiyev də NATO-ya üzv olmaq üçün etdiyi təklifi rədd edəndə bütün bunları bilməli idi. Amma bilmədi...

Təsəvvür edin ki, Şərqi Ukrayna müstəqil oldu və qeyri-leqal olsa da Rusiyanın tərkibinə keçdi. Belə olan halda Donetsk çəmənliklərindən Avropaya baxan Rusiyanı NATO-nun 5 minlik ordusu saxlaya bilərmi? Buna görə də çətin, qərarsız və əlacsız vəziyyətdə olan Avropa böyük təhlükə qarşısındadır. Ekspertlərin fikrincə, Zirvədən sonra qlobal siyasətdə vahid razılıq əldə olunub. Biz bura Rusiyanı aid edə bilmərik. Çünki bu ölkə sammitə dəvət olunmamışdı. Yəqindir ki, terrorla mübarizə yolları ilə birgə Avropanın başının bəlasına çevrilən Rusiya haqqında da qərar qəbul edilib. Əminliklə deyə bilərik ki, bu, sanksiya deyil.