Ana səhifə Gündəm |
Tramp administrasiyası gələn ay ərzində İranla bağlı qərarlar qəbul etməlidir. Bunu Trampın milli təhlükəsizlik müşaviri Mayk Uolts deyib. İran isə öz növbəsində bu bəyanatlar fonunda genişmiqyaslı hərbi təlimlərə başlayıb.
Bu hadisələrlə bağlı rusiyalı politoloq Yevgeni Mixaylov Axar.az-a müsahibə verib:
- Bu, İsraillə münasibətlərdə artan gərginliklə bağlıdır, yoxsa Trampın ABŞ prezidentliyinə qayıtması?
- İsrail artıq bəyan edib ki, Qəzzada atəşkəs müvəqqətidir və o, mübarizəni davam etdirəcək və ABŞ-ın dəstəyindən yararlanacaq. Təbii ki, İsrailin bölgədəki əsas düşməni İrandır. Məsələ ondadır ki, Vaşinqton indi vəziyyəti gərginləşdirəcək, Yaxın Şərqdə böyük müharibə yaradacaq və İsrailə İrana hücum etmək hüququ verəcəkmi? Bunun fonunda İran təbii ki, hazırlaşır. Eyni zamanda, biz bilirik ki, İran, İsrail və amerikalılar çox vaxt öz niyyətlərini ortaya qoyur, lakin bununla bağlı heç nə etmir.
- Trampın dünyadakı bütün müharibələrə son qoymaq istəyini nəzərə alsaq, ABŞ İrana qarşı hərbi addım ata bilərmi?
- Trampın dünyadakı bütün müharibələrə son qoymaq istəyi başqa cür dəyərləndirilməlidir. Amerika prezidentinin açıqlama verməsi bir şeydir, nə edəcəyi isə başqa; şüarlar bir şeydir, lakin müttəfiqləri, yəni İsraili qorumaq və Yaxın Şərqdə İsraili gücləndirmək tamam başqa şey. Yenə də Yaxın Şərqdə, konkret olaraq İranla bağlı faktiki hərbi əməliyyatlar baş verərsə, vəziyyət bütün ərəb dünyasının ayağa qalxa biləcəyi bir nöqtəyə gələ bilər. Amerika isə bunu çox gözəl başa düşür və ona görə də onların Yaxın Şərqdə bu qədər sabitliyi pozacaqları ehtimalı azdır. İran ABŞ-ı qane edə, ABŞ isə İrana münasibətdə İsraili dayandıra bilər. İran indi müəyyən imkanlarını itirib və bütün cəbhələrdə döyüşməyə hazır deyil. İranla danışıqlar aparmaq, ona təzyiq etmək olar. Ona görə də hesab edirəm ki, hələlik İranla bağlı genişmiqyaslı hərbi əməliyyatlar olmayacaq.
- Hizbullahın zəiflədildiyini və İranın Suriyadakı əsas tərəfdaşı Bəşər Əsədin devrildiyini nəzərə alsaq, müharibə başlasa, Tehran hakimiyyəti necə davranacaq və kimə arxalanacaq?
- Müharibəyə ehtimal vermirəm, amma hər halda İranın müttəfiqi var - Rusiya. Təbii ki, İran üçün hərbi əməliyyata girməyəcəyik, amma düşünürəm ki, hərtərəfli dəstək verəcəyik. İstənilən halda Rusiya İsrail, ABŞ və İran arasında bir növ danışıq aparan rolunda çıxış edə bilər. Çünki yenə də, nə olursa olsun, İsraillə və ABŞ-ın yeni administrasiyası ilə danışmaq imkanlarımız var. Deməli, İran küncə sıxışdırılsa, müharibə bütün Yaxın Şərqi bürüyəcək. Bu, heç kəsin marağında deyil. İran müəyyən qüvvələrin onun dövlətçiliyini təhdid etdiyini anlayaraq bütün regionu yandırmaq imkanına malikdir. Və küncə sıxışdırılanda dövlət çox sərt mübarizə aparır. Xüsusən də müasir silahların bir çox növləri, müəyyən imkanları, tərəfdaşları olan İran sona qədər mübarizə aparacaq. Daha az müharibəyə və Amerikanın daha çox idarə olunmasına, təriflənməsinə ehtiyac olduğunu deyən həmin Trampın belə vəziyyətə ehtiyacı yoxdur.
Tarix
2025.01.21 / 12:52
|
Müəllif
Ruslan, Zeynəb
|