Azərbaycanın həll edilməmiş məsələlərindən biri də milli
kimliklə bağlıdır. Hətta "bir millət iki dövlət" dediyimiz qonşu
Türkiyədə Azərbaycan türklərini "azəri" kimi təqdim edirlər. Ancaq
danılmaz fakt odur ki, biz türkük. Bəs əslində necə
adlandırılmalıyıq? Azərbaycanlı türkü, yoxsa sadəcə olaraq,
türk?
Hamıya bəllidir ki, Azərbaycan ərazi adıdır, millət adı deyil.
Bizim azərbaycanlı adlandırılmağımız SSRİ-nin böyük
təxribatlarından biri idi və bir çox türk millətlərinin adını
dəyişdirməklə insanlara milliyyətlərini unutdurmaq istəyirdilər.
Artıq bir çox vətəndaş Türkiyənin bizi "azəri" adlandırmasını milli
qürur məsələsinə də çevirib.
Azərilər əslində İran ərazisində yaşayan, köçəri bir tayfadır.
Bu üzdən bizim "azəri" adlandırılmağımız qətiyyən doğru
deyil...
Musavat.com
məlumat verir ki, keçmiş təhsil naziri, türkoloq-alim, filologiya
elmləri doktoru Firudin Cəlilov bütün bəlanın azərilərin fars
mənşəli bir tayfa olduğu düşüncəsindən irəli gəldiyini dedi:
"Bu elmi bir məsələdir. Avropalılar, ingilislər də bu cür yazır.
Bütün bəla azərilərin fars mənşəli bir tayfa olduğu düşüncəsindən
irəli gəlir. Axı bunu kim sübut edib ki, azəri fars mənşəli bir
tayfa olub? Onu yalandan ortalığa atıb fırladırlar. Ona görə də bu
bir az qəliz, elmi bir məsələdir. Gərək alimlər müəyyənləşdirsin
ki, Azərbaycan türkü, azər türk adlandırılaq, yoxsa ümumiyyətlə,
azər sözünü işlətməyək.
Mütəxəssislərin oturub bir qərara gəlməsi lazımdır. Bu qərar
olmadıqca bu cür narazılıqlar olacaq. 1936-cı ilə qədər bizim
pasportlarda milliyyət türk yazılırdı. Biz də parlamentdə qərar
qəbul etdik ki, 1936-cı ilə qədər şəxsiyyət pasportlarda millətin,
dilin adı necə türk yazılıbsa, indi də elə olsun. Hətta o vaxt mən
dərsliklərin üstündə də türk dili yazdırırdım. Sonradan bunu ləğv
etdilər. Əvvəlcə özümüz qərar verməliyik ki, bizi necə
adlandırsınlar, sonra Türkiyədən və digər dövlətlərdən bizə elə
müraciət edilməsini istəməliyik. Azərilərin fars mənşəli, hətta
qaraçı tayfası olduğu yazılır, deyilir. Ancaq 1925-ci ildə
farsların hakimiyyətə gəldiyi gündən bunu ortalığa atıblar. Bunu da
Anadoludakı türklərlə Azərbaycandakı türkləri bir-birindən ayırmaq
üçün ediblər. Tarixdə farslarda azəri adında tayfa yoxdur. Azər,
Xəzər - bunlar eyni sözlərdir və qədim türklərdir. Məsələn,
türkmənlər bizə azərbaycanlı demir, xəzərbaycanlı deyir".