"Son zamanlar Avrasiya
İttifaqına qoşulan ölkələrin davranışları çox qəribə təsir
bağışlayır".
Bu sözləri Axar.az–a açıqlamasında politoloq Qabil Hüseynli
Qazaxıstanın Rusiyanın bir çox mallarına embarqo tətbiq etməsi və
bunun fonunda regionda yarana biləcək vəziyyəti şərh edərkən
deyib.
Politoloq bildirib ki, eyni hadisənin daha öncə Rusiya
tərəfindən Belarusa qarşı təkrarlanması Lukaşenkonun hədsiz
qəzəbinə səbəb olmuşdu:
"Hətta Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenko sırf bu üzdən
Avrasiya İttifaqından çıxacağını bəyan etmişdi. Sonra onun könlü
alındı və Moskvada ortaq dil tapıldı. İndi isə Qazaxıstan Rusiya
mallarına embarqo qoyur. Bunun görünən və görünməyən tərəfləri var.
Çünki hələlik bu məsələdə tam həqiqətləri bilmirik. Zənnimcə,
Qazaxıstanın daxili işlərinə müdaxilədən ibarət bir proses baş
qaldıra bilər. Bu proses isə əsasən Xəzərin Qazaxıstan hissəsi ilə
xüsusən də oradakı "Kaşaqan" neft yataqları ilə bağlı ola bilər.
Qeyd edim ki, adı çəkilən yerdə kəşf edilən bu neft yataqları
xarici firmalar, xüsusilə də Amerika şirkətləri tərəfindən istismar
edilir. "Kaşaqan" demək olar ki, dünyanın ən böyük neft
yataqlarından biridir. Bu, Qazaxıstanın gələcəyi üçün çox mühüm
əhəmiyyətə malikdir. İndi Rusiya Xəzərdəki hərbi donanması ilə bu
ərazilərdə geniş miqyaslı manevrlər keçirir. Bu manevrlər
prosesində Rusiyanın Qazaxıstanın daxili sularına daxil olaraq
oradakı neft kəşfiyyatı işlərinə maneə olma ehtimalı
yüksəkdir".
Politoloq başqa bir tərəfdən Rusiyanın Qazaxıstana müəyyən ərazi
iddiaları irəli sürə biləcəyinin mümkünlüyünü də vurğulayıb:
"Rusiya olmasa da, Moskvadakı müəyyən dairələr buna cəhd edə
bilərlər. Çünki vaxtilə Rusiya Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra
Qazaxıstanın şimalında, xüsusi ilə rusların geniş təmsil olunduğu
ərazilərin onlara məxsusluğu barədə tarixi həqiqətlərlə üst-üstə
düşməyən iddialar yayırdılar. Məhz bu səbəbdən də Nazarbayev
paytaxt Almatını Astanaya köçürdü. Xaricdə yaşayan rusların işində
belə bir xüsusiyyət var ki, gah öz ölkəsinin pasportlarını
paylayır, gah da ikili vətəndaşlıq verirlər. Qazaxıstanda da bu
üsula əl atılması qaçılmaz ola bilər. Nazarbayev isə bütün bunların
sonda Qazaxıstana qarşı müəyyən ərazi iddialarına gətirib çıxara
biləcəyini çox yaxşı başa düşür".
Qabil Hüseynli Qazaxıstanın bu addımının daha çox ölkənin daxili
bazarını qorumaqdan irəli gəldiyini bildirib:
"Qazaxıstan sanksiyalara məruz qalmış ölkə deyil. Eyni zamanda
xarici firmalarla - Qərbin iri neft və müasir elm tutumlu
şirkətləri ilə əlaqələri olduqca möhkəmdir. Bu ölkədə bir sıra
iqtisadi göstəricilər öz qaydasındadır. Yəni inflyasiya yüksək
deyil və ölkə valyutası (təngə) sabit olaraq qalır. Buna görə də
hesab edirəm ki, Qazaxıstan sırf daxili bazarını qorumaq məqsədilə
belə bir embarqo siyasətinə əl atıb".