25 noyabr "Qadınlara
zorakılığa qarşı beynəlxalq mübarizə və həmrəylik" günü
idi.
Bu günün tarixi Mirabel
bacıları ilə bağlıdır. Patria, Minevra və Maria bacıları Dominikan
Respublikasında Trujillo diktaturasına qarşı mübarizə hərəkatının
əsas üzvlərindən idilər. Dəfələrlə həbs edilmiş və işgəncə
görmüşdülər. Nəhayət, 1960-ci ilin 25 noyabrında hər üç bacı
təcavüzə uğrayıb , öldürülüb, uçurumdan atılmışdı. Hökumət əvvəl bu
hadisəni avtomobil qəzası kimi göstərməyə çalışmış amma
bacarmamışdı. Daha da alovlanan hərəkat diktaturanın məhvi ilə
nəticələndi. Mübarizənin rəmzi bacılar isə "üç kəpənək"
adlandırılmağa başladı. Həmin gün sadəcə Latın Amerikasında qeyd
edlilrdi. 1999-cu ildən isə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı
tərəfindən "Qadınlara şiddətə qarşı beynəlxalq mübarizə və
həmrəylik" günü kimi elan edildi.
Əslində bu mövzuya toxunmağımın səbəbi nə bu günün anlamı, nə də
Mirabel bacılarıdır. İki gün ərzində mediamızı izlədim və bu haqda
bir-iki sentimental yazıdan başqa bir şey görmədim. Bu susqunluq
məni bu mövzuya gətirdi.
Qadınları asılılığı mərhələli olaraq əldən-ələ keçir. Balaca qız
atadan, qardaşdan, gənc qadın ərindən, yaşlı qadın oğlundan
asılıdır.
Hava qaralmağa başlayanda avtobusda, metroda, yolda sənə yönələn
baxışlar dəyişir. İş, məktəb, qohum, qonşu, hansı çevrə olur-olsun
sənə özünü olduğundan fərqli qəliblərə salmağını diktə, az sonra
tələb edir.
Mitinqdən gələn qadınların arxasınca avtobusdakı digər qadınlar
"bunların əri, qardaşı yoxdu görən?" deyir. Öz qulaqlarımın
şahidiyəm.
Söz demək istəyən var? Başını qaldırmaq istəyən? Azad yaşamaq
istəyən? Cəmiyyət o saat həmrəy olacaq o "pozğuna" ad qoymaqda.
Görünüşdə hər şey yolundadır. Daxildə isə qadınlar qızıl şərbət
içib qan qusur.
Təəssüf.
Ölkənin ən mühafizəkar insanlarının yaşadığı Cənub zonasının
qadınları dəstə-dəstə televiziya proqamlarına tökülüşüb. Hamısının
da bir problemi var - məişət zəminində zorakılıq.
Sanki ölkənin Qərb bölgəsi fərqlidir. Daha dünən mənim də
doğulduğum rayondan gələn gənc qadın televiziyada ağlayırdı: "İki
uşağım var. İşləyib onlara baxmaq istəyirəm. Hara gedirəmsə, dul
qadınam deyə əxlaqsız təklif edirlər",- deyirdi.
25 noyabrda isə hər gözünün gördüyünə flaşmöb keçirdən
təşkilatlar dərin səssizliyə qapandı. Uçanın, qaçanın xəbərini
düzəldən, sorğu üstünə sorğu yayımlayan mediamız əlini qolunu
yanına saldı. Bir qadın zorlanmadığı, qulaqları kəsilmədiyi,
videosu yayılmadığı müddətcə xəbər dəyəri daşımaz. Qınamaq olmaz,
hər şey ictimai marağa xidmət edir. Qadın haqları isə cəmiyyətin
topuğundan da aşağı bir mövzudur.