Ana səhifə Gündəm |
"Ankara-Moskva arasında iqtisadi inteqrasiyanın daha sağlam təməllər üzərində qurulması üçün müəyyən siyasi razılaşmalarla bağlı söz-söhbətlər reallığı əks etdirmir".
Bu sözləri Axar.az-a açıqlamasında analitik Vüqar Zəfəroğlu deyib.
Onun sözlərinə görə, Türkiyə və Rusiya bölgədə kifayət qədər aktiv siyasət yürüdən dövlətlərdir. Bu anlamda onların müəyyən prinsipial məqamlar üzərində razılaşmaya gəlmələri vacib şərtdir:
"Ankaranın Rusiyanın Ukrayna-Krım siyasətinə dəstək verəcəyi, Kremlin isə Türkiyənin Suriya siyasətinə maneə törətməyəci ilə bağlı söz-söhbətlər dolaşsa da, bu, reallıqdan uzaqdır. Suriyanın daxilində artıq 3 ildən çoxdur ki, qanlı proseslər gedir. Proses başlanan gündən etibarən birmənalı olaraq Rusiya İranla birlikdə Əsəd rejimini müdafiə edir. Bu gün Əsəd rejiminin bir nömrəli səbəbkarı Rusiya və İrandır. "Ərəb baharı" ilə Rusiya demək olar ki, Yaxın Şərqin digər ölkələrindən sıxışdırılıb çıxarıla bilərdi. Ancaq Suriya- Rusiya dostluğu var və Moskva liman məsələlərinə görə bunu heç vaxt əldən verə bilməzdi. İran isə həmişəki kimi Əsəd rejiminin fəal dəstəkçisidir. Burada məzhəb faktoru və İranın İraq-Suriya-Liviyadan ibarət Çin səddi strategiyası əsas rol oynayır. Maraqlıdır, indi İŞİD-in olduğu və proseslərin Əsəd rejiminin xeyrinə çevrildiyi bir dönəmdə Rusiya niyə bu qalibiyyətindən imtina etməlidir? Bəs Türkiyə Suriya siyasətini Rusiya ilə nə dərəcədə uzlaşdıra bilər? Türkiyə üçün başlıca prioritet Əsədin getməsidir. Qərblə Türkiyə arasında ziddiyyətli bir məqam isə İŞİD faktoruna münasibətdə ortaya çıxdı. Türkiyə İŞİD-ə Əsəd xəstəliyinin bir simptomu kimi baxsa da, Qərb öncə İŞİD-i aradan götürməyi lazım bildi. Buna görə də belə bir məqamda Ankara ilə Moskvanın Suriya məsələsində vahid ittifaqa gəlməsi mümkün deyil".
Politoloq prosesdə əsas faktorlardan birinin Krım tatarları olduğunu və bunun Türkiyənin daxilində ciddi narazılıqlara gətirib çıxara biləcəyini nəzərə çatdırıb:
"Türkiyədə parlament seçkiləri yaxınlaşır. İndiki məqamda AKP heç vaxt prinsipial xarici siyasət kursunda bu cür dəyişiklərə yer ayırmayacaq. Bu, seçkidə AKP-nin əleyhinə ola bilər. Bütün bu faktorları göz önünə gətirdiyimiz zaman Rusiya-Türkiyə arasında iqtisadi əməkdaşlıq fonunda heç bir siyasi razılaşmanın olacağına ehtimal etmək olmur. Rusiyanın Yaxın Şərq siyasəti oturuşmuş, daşlaşmış, əsaslı bir siyasətdir. Hazırda lirənin dollara nisbətdə aşağı düşməsi Qərbin Türkiyənin Rusiya ilə iqtisadi razılaşmasına verdiyi adekvat reaksiyadır. Bu anlamda Rusiya-Türkiyə yaxınlaşmasının Ankara üçün nə dərəcədə müsbət iqtisadi-siyasi perspektivlər vəd edəcəyi qaranlıq qalır".
Tarix
2014.12.18 / 09:00
|
Müəllif
Aygün Yusibova
|