"İranın TAP-a qoşulması
mümkündür. Ancaq məsələnin reallaşmasına müəyyən zaman
lazımdır".
Bu barədə Axar.az-a Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham
Şaban açıqlama verib. Sanksiyaların ləğv edilməsindən sonra İranın
TAP layihəsində yer alma imkanını şərh edən ekspert hələlik kəmərdə
başqa bir dövlətin həcminə yer olmadığnı bildirib:
"Bunun üçün ilk növbədə İran Avropada özünə alıcı tapmalıdır.
İkincisi, İran qazının Avropa çıxarılması yalnız Trans-Adriatik
kəmərinin genişləndirilməsindən sonra mümkün ola bilər. Azərbaycan
Transadriatik qaz kəmərindəki 10 milyard kub metr qazı "Şahdəniz-2"
layihəsi ilə bazara çıxaracaq. Sözügedən kəmərdə hazırda əlavə yer
yoxdur. Ancaq genişlənmə aparıldıqdan sonra nəinki İran, başqa
ölkələrin qazını da müəyyən həcmlərdə çıxara bilərik. Bu
genişləndirə işləri ARDNŞ-nin də elan etdiyi kimi ilkin etapda -
2023-cü ilə qədər baş tutacaq. Bu zamana qədər isə hər hansı bir
həcmi daşımağa infrastrukturda yerimiz yoxdur. İranın TANAP-a
qoşulması bir sıra əlavə dividentlər qazandırcaq. Maliyyə
qazancları, qonşuluq siyasəti güclənəcək, boru kəməri regionda
sülhə, əminamanlığa, qarşılıqlı inam və etimadın, eyni zamanda,
ticarətin dövriyyəsinin artmasına xidmət edən bir amilə
çevriləcək".
Qeyd edək ki, TANAP layihəsi qazın Azərbaycanın "Şahdəniz"
yatağından Gürcüstan-Türkiyə sərhədi ilə Türkiyənin qərb
sərhədlərinədək tədarükünü nəzərdə tutur.
Boru kəmərinin ilkin buraxılışının ildə 16 milyard kubmetr
təşkil edəcəyi gözlənilir. Təqribən 6 milyard kubmetr Türkiyəyə,
qalanı isə Avropaya tədarük ediləcək. Qaz Türkiyəyə 2018-ci ildə
çatacaq, Transanadolu qaz kəmərinin tikintisindən sonra qaz
təxminən 2020-ci ilin əvvəlində Avropaya tədarük olunacaq.