Əbu Bəkr məscidinin imamı, Mədinə Beynəlxalq İslam Universitetinin Hədisşünaslıq fakültəsinin məzunu Qamət Süleymanov geniş məqalə ilə çıxış edib.

Axar.az-ın məlumatına görə, iri həcmli yazıda sələfilərin lideri radikalizmin kökü, xəvariclərin haradan təbliğata başlaması tarixinə toxunub.

Məqalənin üçüncü hissəsini ixtisarla təqdim edirik (Əvvəli burada):

Tezliklə, müasir xəvariclərin ideoloqları, Məhəmməd Qütb, Məhəmməd Sürur, Abdullah Azzam və digərləri yeni nəsil səudiyyəli təbliğatçı-sururilərin törəməsinə səbəb oldular.

Əsasən gənclərlə işləyən, şeirlər və qissələr danışan və Əhli-sünnə vəl-Cəmaə əqidəsinin bəzən mürəkkəb təfsirlərindən daha çox, maraqlı və emosional hekayələrə üstünlük verən bu təbliğatçılar xalq arasında tezliklə böyük populyarlıq qazandılar.

Əksər insanlar, o cümlədən krallığın bir çox alimləri sələfilik örtüyü altında gizlənən, Səudiyyə Ərəbistanının nüfuzlu sələfi alimlərinə zahirən hörmət göstərən bu müasir xəvariclərin həqiqi niyyətlərindən xəbərsiz idilər.

Lakin heç də bütün sələfi alimləri yeni xəvaric ideologiyasının meydana gəlməsindən xəbərsiz deyildilər. Bu səbəbdən Seyyid Qütbün kitablarını yoxlamağa başladılar.

Onun kitablarının yoxlanılması ilə məşğul olan, kitablarda bütün qüsurları və nöqsanları üzə çıxaran ilk şəxslərdən biri görkəmli alim şeyx Rabia ibn Hadi əl-Mədxali olub.

Beləliklə, məhz ekstremist-xəvariclər ilk olaraq onları ifşa edən və qüsurlarını göstərən sələfi alimlərə münasibətdə "mədxalilik" terminini uydurublar. Səudiyyəli xəvariclərin iç üzünü hər kəsə göstərən dönüş nöqtəsi 1990-91-ci illərdə Fars körfəzində baş verən müharibə oldu.

1990-cı ildə İraq Küveytə qəfil hücum edərək ölkəni ələ keçirdi, bir çox həmsərhəd ərəb ölkələri, o cümlədən Səudiyyə Ərəbistanı Səddam Hüseynin növbəti qurbanı olacaqlarından təşvişə düşdülər.

O məqamda İraq Yaxın Şərqin ən güclü ordularından birinə malik idi və Səudiyyə Ərəbistanı anlayırdı ki, o, təkbaşına Səddam Hüseynin təcavüzünü dəf edə bilməyəcək. Bu səbəbdən Səudiyyə hökuməti ABŞ qoşunlarına müvəqqəti olaraq Səudiyyə Ərəbistanının ərazisinə girməsinə icazə verməyə vadar oldu.

Bu məqamda sururilərin liderləri xəvaric baxışlarını nümayiş etdirdilər və Səudiyyə hökumətini tənqid etməyə başladılar. Bundan sonra müasir xəvariclərin tərəfdarlarından bəziləri tamamilə gizli fəaliyyətə başladılar, digərləri isə Əl Qaidə ilə birləşdilər.

Biz şahidi olduq ki, dövrümüzdə islamın ən qədim təriqəti olan xəvariclərin radikal ideologiyasını yenidən dirçəldən və təbliğ edən məhz Müsəlman Qardaşlarıdır.

Həqiqi sələfiliyin ekstremizmlə heç bir əlaqəsi yoxdur. İxvanların ekstremist ideologiyası bu gün dünyada əqidə məsələlərində klassik sələfi baxışlarına malik olmayan bir çox müsəlman hərəkatlara təsir göstərib. Nümunə olaraq, Əl Qaidə, İŞİD qruplaşması və sufi ekstremist hərəkatı Talibanı göstərmək olar.

Talibanlar övliyaların qəbirlərinə sitayiş edir, onlardan xeyir-dua almaq üçün onların qəbirlərini ziyarət edirlər. Bu ünsürlər sələfilərin fundamental doktrinalarına ziddir. Amma bu, Talibana Əl Qaidə ilə ittifaqa girərək xəvaric ideologiyasına riayət edərək "qlobal cihad" həyata keçirməyə mane olmur.

Bütün bunlar göstərir ki, müsəlmanlar arasında terrorçuluğun yayılmasının əsas səbəbi sələfilik, məturidilik, hənəfilik və ya sufilik yox, ixvanların xəvaric ideologiyasıdır.