Bu ölkədə səhiyyə sisteminin necə bərbad olduğu haqqında heç nə yazılmasa da, deyilməsə də, danışılmasa da, ölkənin xaricə çıxış məntəqələrində durub müşahidə aparmaq yetər: hər gün yüzlərlə, bəlkə də minlərlə insan canındakı "pünhan mərəz"i də götürüb yurd dışına çıxır.

Bu İran, bu Türkiyə, bu Rusiya, bu İsrail, bu Gürcüstan, bu Almaniya, bu Ukrayna, bu Belorusiya... Azərbaycanlılar öz sağlıq problemləri ilə bu ölkələrin şəfa ocaqlarına axışırlar. Hətta Qazaxıstana gedənlər də var. Kimin bir az artıq maddi imkanı və qıraqda dostu-tanışı var, ora gedir. Təki öz həkimlərimizin əlinə düşməsin.

Əslində, yerli həkimlərin ümidinə qalanların xərci-xəsarəti də az çıxmır, hətta daha çox çıxır. Sadəcə, bir çox insanlar nabələdlikdən xaricdə müalicəyə getmirlər. Gediş-gəliş, yer tapıb yerləşmək asan olsa, uzun yol gözə durmasa, burda qalan olmaz.

Bunun başlıca səbəbi odur ki, bizim ölkəmizdə tibb işçilərinin böyük əksəriyyətinin əsas məqsədi insanlara şəfa vermək deyil, pul qazanmaqdır. Tibb ocaqları əslində biznes obyektləridir. Sadəcə, adam qəssab olacaqmış, həkim olub, əlində dönər bıçağı işlədəcəkmiş, skalpel işlədir, təkərə hava vuran vulkanizator olacaqmış, gəlib anestezioloq olub və sair və ilaxır.

Yaxşı həkimlərimizin haqqını yeməyək. Elələri də var. Amma çox azdırlar. O qədər azdırlar ki, hamımıza rast gəlmirlər. Yaxşı həkimin adama rast gəlməsi bəxt işidir, tanış-biliş, düzgün tövsiyə işidir. Durduq yerdə, təsadüfən, tanımaza-bilməzə qapısını açıb içəri girərək, yaxşı, vicdanlı həkimə rast gələ bilməzsən.

Dünyanın ən etinasız həkimləri bizdədir. Doğrudur, həkim soyuqqanlı olar, emosiyalarını cilovlamağı bacarar, amma bizim həkimlər o mənada soyuqqanlı deyil, bunların soyuqqanlılığı gönüqalınlıqdandır. Xəstə yiyəsinin pulu var, yoxdur, onlara dəxli yoxdur. Neştər əllərində hazır dayanıblar, xəstə yiyələri deyilən məbləği tapıb düzəldib verməsələr, xəstə ölümə məhkumdur.

Son illər bu ölkədə elə klinikalar, tibb mərkəzləri açıblar ki, İsrail və Almaniya həkimləri belə gəlib onların içindəki avadanlıqlara, səliqə-sahmana, təmizliyə həsəd apararlar. Amma bu tibb marketlərində qəssab, möhtəkir təfəkkürlü personallar oturub. Onları bu cür olmağa "şəfa ocaqları"nın sahibləri vadar edirlər. Beş-in nəfər vicdanlı həkim də o cür "tibb maqnatları"nın muzdlu fəhləsi olaraq vicdan əzabı çəkməkdə, simaları itirmələri üzündən mənəvi iztirab yaşamaqdadırlar.

Bəli, bu ölkədə xəstələnməmək mümkün deyil - qidalanma, hava, su, təbii şərait imkan vermir. Bura Lozanna, Cenevrə, Sürix, Kalqari, Ottava, Stokholm, Karlovı Varı, Lerik deyil ki, havası, suyu sağlıqlı yaşamağa imkan versin. Burada müxtəlif xəstəliklərə tutulmaq, yoluxmaq qaçılmazdır. Ancaq daha pisi odur ki, burada xəstəliklərdən yaxa qurtarmaq çox bahalı layihədir, həm də çox bahalı.

Bildiyiniz kimi, köşə yazarımız Mahal İsmayıloğlu neçə vaxtdır sağlıq problemləri ilə üzləşib. Necə deyərlər, dərmanlarla yaşayır. Dünən zəng eləmişdi, bir az söhbətləşdik. Elə səhiyyə mövzusunda yazmağı onunla söhbətdən sonra qərara aldım.

Mahal bəy qəbul etdiyi dərmanların bahalığından narazılıq etdi. Heç demə, həkimlərin ona təyin etdiyi mirsera adlı dərman Bakı şəhərində 125-138 manata tapılır - yəni ən ucuz aptek dərmanı 125 manata, bahacıllar isə 138 manata təklif edir. Qırxdır, bir əskik deyil, alırsan, al, at, sağal, almırsan, özün bilərsən.

Jurnalist həmin dərmanı tapmağı Türkiyədəki dostlarından xahiş edib. Məlum olub ki, bu dərmanın qiyməti Türkiyədə vur-tut, 27 dollardır - bizim pulla 21 manat 50 qəpiyə. İndi siz qiymətlər arasındakı fərqə baxın.

Bir həmin dərman olsaydı, nə vardı ki. Mahal İsmayıloğluna yazılmış reseptdəki dərmanların qiymətinin ümumi məbləği 538 manat edirmiş. Eyni dərmanları ona Türkiyədən alıb göndəriblər - 174 dollara, bizim pulla - 135 manata. Yəni yeddi cür dərman-dava təkcə mirseranın qiymətinə.

Belə səhiyyə, belə əczaçılıq xidməti hansı ölkədə var? Belə də soyğunçuluq olarmı? Bunun adı qarət, oğurluq deyil. O ifadələr yüngül qalır. Bu, gecənin qaranlığında bıçağı boğaza dirəyib "cibindəkiləri ver" deyən quldur hərəkəti ilə eyni şeydir, hətta daha da pisdir. Quldur ən azı "bilmirəm, get qohum-əqrəbandan topla, kredit götür, gətir mənim pulumu ver" demir.

Bu ölkədə həkimin skalpeli quldurun bıçağından daha pisdir.

Musavat.com