Artıq bir neçə gündür Vergilər Nazirliyinin əməkdaşları
sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi və fiziki şəxslərə
müraciət edərək, rəsmən işçilərə yazılan məbləğin reallığa
uyğunlaşdırılmasını tələb edirlər.
elə ki, hazırda sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi və
fiziki şəxslər işçilərinə ən minimal həddə rəsmi əməkhaqqı yazırlar
– 125-140 manat arası, ən yaxşı halda isə 200 manat. Məqsəd mümkün
qədər vergidən yayınmaqdır.
Məlumat üçün qeyd edək ki, Azərbaycan qanunvericiliyinə görə,
işəgötürən 22 faiz, işçi isə ümumi maaşından minimal əməkhaqqı (125
manat) çıxıldıqdan sonra yerdə qalan məbləğin 14 faizi miqdarında
gəlir vergisi verməlidir. Əməkhaqqı az göstərildikdə isə işçi
ümumiyyətlə gəlir vergisi vermir, işəgötürən isə cüzi miqdarda
vergi ilə real gəlir vergisindən yayınır.
Üstəlik, Sosial Müdafiə Fonduna əlavə olaraq ödənilən 3 faiz də
var. Ümumilikdə əsasən bütün azad sahibkarların istifadə etdiyi bu
variant nəticəsində Sosial Müdafiə Fondu dövlətin dotasiyasından
tam asılı vəziyyətdədir (təxminən, hər il DSMF-yə büdcədən 45 faizə
qədər dotasiya verilir), Vergilər Nazirliyi isə büdcə
daxilolmalarında öz önəmli mövqeyini qoruyub saxlaya bilmir və
dövlət büdcəsinin kəsirləri Neft Fondunun vəsaitləri hesabına
bağlanılır.
Axar.az-ın məlumatına görə, vergi siyasətini reallıqlara
uyğunlaşdırmaq prinsipini əsas götürən Vergilər Nazirliyi daxili
təlimatla bütün sahibkarlara ciddi xəbərdarlıq ünvanlayıb və
reydlərə başlayıb. İri və orta sahibkarlardan işçilərinə verdiyi
əməkhaqqının məbləğini reallığa uyğunlaşdırmaq, yəni ən azı 450
manat, xırda sahibkarlardan isə 350 manat göstərməsi tələb edilir.
Bundan imtina edənlərə isə kameral vergi yoxlaması göndəriləcəyi
bildirilir.
Əməkhaqqının reallığa uyğunlaşdırılması tələbinin həm də orta
aylıq əmək haqqının gerçək statistikasını müəyyənləşdirmək və
beləliklə də, Azərbaycanın iqtisadi göstəricilərini izləmək
baxımından vacib hesab olunduğu haqqında da məlumat verilir.
Bahalaşmanın növbəti mərhələsi
Məlumata görə, vergidən yayınmaqla illərdir daha çox mənfəətlə
işləməyə adət etmiş sahibkarlar çıxış yolu kimi qiymət artımına
nail olmağa çalışırlar. Beləliklə, inzibati metodlardan istifadə
olunmazsa, Azərbaycanda bahalaşmanın növbəti mərhələsi yaz
aylarından başlaya bilər.