Yuxarı

Bağışla, Pərviz

Ana səhifə Yazarlar
12 Punto 14 Punto 16 Punto 18 Punto

Bu həyat ölümqabağı xəyallardı. İnsanlar nemət adlandırdığı məhfumların əsl mahiyyətini unudub xəyal cildinə salır. Xəyalı nemətlər. Min il əvvəl ölmüş adamın yaşadığı yetmiş illik həyat min ilin yadında xəyal deyilmi?

Əsil nemət əsl həyatdadı.

Pərviz Yusif, "Qum kəndir"

Universitetin qapısından ilk girəndə səmimi, doğma, xoş baxışın ruhumu çəkdi. Sənə yaxınlaşıb “birinci dərsimiz hardadı” deyə soruşdum, gülümsədin.

“Xoş gəldin dostluğuma” deyər kimi...

Bu gün sənsizliyin uçqunu birdən üstümə çöküb və mən səni necə xatırlayacağımın yolunu belə itirmişəm. Yol göstər, ardınca gedim...

Uzun illər sonra zəng gəldi - qəfil gələn ruhsuz adamların dilindən eşidilən “öldü” kəlməsi... “Başınız sağ olsun” deyib üzüntünə şərik olan yad nəfəs. Əvvəlcə ağlamadım, donub qaldım...

Hardan gəldin ilişdin xəyalıma.

Tələbəlik illərimiz. Qartopu oynayırıq uşaqlarla... Möhkəm yıxılıram. Gülürsən? Heç yıxılana gülərlər?! Gülə-gülə üstümü çırpıb, “əzilmədin ki, Ayselcan” deyə üzümə baxırsan.

Kim ən doğma, ən yaxın dostunun ölümündən yıxılanda əzilməz ki! Heç tikəm də qalmadı, param-parça oldum. Nə deyim, özün bilirsən.

Sənin yoxluğundan sonra bir ay “Adacio” dinlədim. Bu mahnıda qeyri-adi sevgi ilə dostumu xatırlayıb, şəhərin küçələrində gəzindim. Bir gün yuxuma gəlib, “bəsdi ağladın” deyənə qədər davam etdim.

Heç bilirsən nələr oldu? Bilirsən, uşaqlarınla görüşdürdü məni mələklər, o mələklərin adı var idi. İlhamə adlı dostun. Mələk kimi bir qız məni sənin əzizlərinə qovuşdurdu. Bir az nəfəs almağa başladım onda. Səni sənin itkindın sonra belə tapdım... Yenə tapdım.

Bilirəm, səni bu qədər sevməyim, dostluğumuz, tələbəlik illərinin xoş, gözəl xatırələri bizim ikimizdəın başqa bir kimsəyə maraqlı deyil. Biz bu dünyaya maraqlı deyilik. Bir az büdrəsək, yenə də yıxar bizi. Yenə də gülərik. Yənə də öldürər bizi.

Və mən səni yazar kimi tanıyan bu insanlara elə sənin bu tərəfindən də bəhs edəndə meydanda təkəm.

Hərdən sənin gəldiyin yolla sən gedən yolları izləyə-izləyə düşünürəm: axı biz nədən ikimiz də İncəsənət Universitetini bitirib ədəbiyyat aləminə gəlməyi seçdik, əcəl girləyirdi bizi?

...Ölümündən bir il əvvəl işlədiyim Gimnaziyaya gəldin, məni görən kimi gülümsədin: “Əməlli kökəlmisən. Bu 12 ildə necə dəyişmisən? Get-gedə mən qardaşına oxşayırsan...”

Yenə sevincimiz, xatirələrimiz bir birinə qatışdı. Nəsə fikirli gördüm səni. Kitabını imzaladın. “İstəsən, yaz bu kitab haqqında” dedin.

“Qum kəndir”. Nə qəribə adı var! Adam özün asa da bilməz, əriyib tökülər”.

Gülümsədin.

Qısa aforizmlər. Lakonik, böyük mənalı cümlələr, kinolentlər, həyatın qırıq-qırıq anları.

Kitab haqqında yazdım, “Ədəbiyyat”da dərc olundu, zəng edib sevincini bildirdin...

Son günə qədər xəstəliyinin ciddiliyindən xəbərim olmadı.

“Boş şeydi, - dedin, - sən yaz, yarat, düşüncələrini gizləmə”.

Həmin qışı fevral ayı sərt keçdi. Zəng edib nigaran olduğumu deyəndə, dedin ki, əziz bacım, yazılarım beynimdə, yaza bilmirəm, xəstəlik qoymur: “Sən yaz, mütləq yaz, heç durma”.

Bilmirəm nəyi demək istəyirdin: “Bu qışı çıxarsam, yaxşı olacam, görüşüb uzun uzadı ədəbiyyat söhbətləri edərik. Aynurə gözəl yeməklər bişirər, uşaqlar da bibilərini tanıyar”...

Bax belə. Danışığımızdan səkkiz gün sonra sən artıq bu dünyadan getmisənmiş. Bütün bunları sonradan bildim - ölüm tarixini telefonumdakı danışdığımız vaxtdan cıxanda.

Pərviz Yusif, ömrünün 35-ində üç balaca qız uşağını bu dünyada qoyub, keçdi o taya. Sonra həyatın acısı gəlib doluşdu bu körpələrin gözlərinə. Onları ilk görəndə hər biri balaca Pərviz olub mənə sarıldı. İnsan ilk tanıdığı insana belə doğmalıqla sarıla bilırmi? Onda anladım ki, sən bizim yanımızdasan. Ürəyimdə çox qəribə bir ümid işığı yandı. Bu dünyada bir kitab, üç övlad qoyub gedən dostumuz. Qaldı səni yaşatmaq, ölməyə qoymamaq, onu bacarmaq, ona çalışmaq...

Bilirəm, mühit “diri ölüyə” macal vermir yaşamağa və mən demirəm ki, bu mühit, bu dünya, bu ictimailəşmiş dərdlər səni yazmağa yox, ölümə apardı. Mən bir söz demirəm, susuram...

Kitabında yazırsan: “Uzaqdan sözlərin şəklinə baxın, diqqətlə baxın. Bəzi sözlər yarğan kimi adamı udur, bəzi sözlərsə səhra qumundakı cızıqdı. Ayağını çəkirsən, pozulur”.

Mən də deyirəm ki, hər insan da sonda söz olur, bir quru kəlmə olur, eynən sən dediyin kimi, kimi itir, kimi isə adı ilə yaşayır.

Bu yazı da birdən-birə yaranmadı. Bir hekayə dinlədim bu günlərdə. Kinodramaturgiyadan dərs dedyim şagirdlərimdən biri bir hekayə yazmışdı. Hekayəni oxumağa başladı:

- Mən kəndimizdə uca bir dağın başına qalxanda buludlara əlim çatacağına heyrət edirəm. Bizim kəndimiz buludların üstündədir. İnanmazsız, buludlarla bir oyanıram. Bizim kənddə yağış yağmır, hər gün uca dağların üstündən dünyanı seyr edirəm bir topa bulud kimi... Məktəbi bitirməyimə beş ay qalıb.

Otağın içində gəzinib hekayəyə diqqətlə qulaq asdım. Sözünü yarıda qoyub soruşdum: “Hekayənin adı nədir?”

- “Mənim kəndim”. Öz kəndimizdən yazmışam.

- Hardansan, ay bala?

- Zaqataladan.

- Yazdığın qəhrəmanın adı var?

- Yox.

Üzügülər uşağa yaxınlaşıb saclarını sığalladım. Zəng vuruldu, qaçıb getdi. Həmin gün yuxudan saat 3-də ayılıb otağın içində beynimə ilisib qalan nəyisə düsünməyə basladim.

Kimsə sanki məni yuxudan oyatmışdı. Hekayənin adı nədir? “Mənim kəndim”.

“Hər gün kəndimi buludlardan izləyirəm...”

Bu hekayə bilmirəm hansı kənddən bəhs edir, yalnız eynən səni xatırladırdı, çünki belə bir cümlə də var idi: “Məktəbi bitirməyimə beş ay qalıb...” Sonra isə ali məktəb, Bakıya...

Hekayə səni xatırladırdı...

Çox keçmədi bu yazını yazmaq istədim. Səhər “Qum kəndir”in qırıq vərəqləri ilə oyandım. Kitabını ələk-vələk edib, yenə səni axtarırdım.

Məni bağışla, Pərviz. Səni yoxluğunda yaşada bilmirəm, deyəsən. Yaşasaydın, uğurlarına birgə sevinərdik. Mənim də bu mühitdə sənin qədər doğma yerim olardı. Tədbirlərdə görüşərdik. Yaşasaydın, artıq neçənci kitabın çıxardı. O beynində yığılan romanını yazardın.

Biz beləmi danışmışdıq səninlə?

Məni bu sözləri yazmağa məcbur edirsən: Belə bir adam var idi, Pərviz Yusif. 76-da doğuldu, Zaqatalada gözünü açdı, Muxax kəndində. Orta məktəbi pis- yaxşı bitirdi. İncəsənətdə kinoşünaslıq oxudu, ədəbi fəaliyyətə başladı, əsərləri müxtəlif dillərə tərcümə olundu. 2004-də “İlin ən yaxşı nasiri” naminasıyasında mükafat aldı. Yazarlar Birliyinin üzvü oldu...

Nə qədər qısa olsa da, təmiz yaşadı, xeyirxah oldu. Son günə qədər TV məkanda çalışdı. Çoxlu dost yığdı, sevildi, evsizlikdən əziyyət çəkdi, zirzəmi kimi evdə kirayə qaldı. Bir gün də uzun sürən xəstəlikdən öldü. Halbuki sağala da bilərdi, qoruna da bilərdi.

Bütün bunları kənara qoydum. Macal tapıb yaza bilmədiyi yazıları, düşüncələri, ruhu onunla getdi.

Yəqin ki, bir az şişirdirəm. Yalnız mən düşünürəm ki, həmin o fevral ayı qışın sərtliyi ilə bərabər, insanların laqeydliyi də üstünə yeriyirdi...

Hər nədən isə indi sən yoxsan. Yoxsan?

Tarix
2017.12.16 / 22:52
Müəllif
Aysel Fikrət
Şərhlər
Digər xəbərlər

Səməndərin Rəşidi! O, niyə intihar etdi?

Mürsəlin sevgisizliyi iki qadını öldürdü

Bir həftədir dayımın ölümünü anamdan gizlədirəm…

Sənin anan olmaq istəyirəm, Ata

Öləndən 10 gün sonra evimə gəldim, gördüm ki...

Rəna məhv oldu, amma sevgisindən dönmədi

Yavaş-yavaş unudulacaqsan, Elina...

"Bacın qurban, hardasan?!"

Məni də özünlə apar, Ata

Xəstə anaya görə başqasıyla “evlənən” varlı qadın

KULT
<>
Xəbər xətti
  
  
  
Axar.az'da reklam Bağla
Reklam
Bize yazin Bağla