Bu gün Birinci Dünya Müharibəsinin başlanmasından 100 il
keçir.
1914-ci ilin bu günü Avstriya-Macarıstan imperiyasının Serbiyaya
müharibə elan etməsi ilə Birinci Dünya Mwharibəsi start götürdü.
Səbəb isə avstriya taxt-tacının vələhdi Frans Ferdinandın "Malada
Bosna" təşkilatının üzvü Qavrilla Prinç tərəfindən Sarayevoda
öldürülməsi oldu. Bunun ardınca isə bütün Avropa müharibənin
iştirakçısına çevrildi. Dörd il davam edən müharibə tarixin ən
möhtəşəm dövlətləri olan Rusiya, Osmanlı, Avstriya-Macarıstan
imperiyalarının yer üzündən silməsinə səbəb oldu. Əvəzində isə
tarixin ən qorxulu dövləti SSRİ yarandı. İkinci Dünya Müharibəsinə
hazırlıq başladı və Birinci Dünya Müharibəsindən sonra Hitler
yetişdi.
Bu savaş yeni kiçik dövlətlərin yaranması üçün də şərait
yaratdı. 1918-ci ildə Rusiyanın zəifləməsi nəticəsində Qafqaz
Moskvanın tabeliyindən çıxdı. Əvəzində isə bir müddət sonra üç yerə
parçalandı. Müstəqil Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan dövlətləri
yarandı. Birinci Dünya Savaşı həm də Qarabağda rusların əliylə
ermənilərin aktivləşməsi və ümumi konfliktin əsas pik nöqtələrindən
hesab edilir. Eləcə də bu savaş İranın şimalındakı
azərbaycanlıların ilk dəfə müstəqil dövlət qurmaq istəyi ilə ayağa
qalxmasına səbəb oldu. Lakin Xiyabaninin rəhbərliyi altında olan
hərəkat müəyyən müddət sonra yatırıldı.
Qeyd edək ki, Birinci Dünya Müharibəsi 10 milyon əsgər, 12
milyon mülki şəxsin ölümü ilə nəticələnmişdi. Bu savaş tarixdə ən
yeni silahların istifadəsi ilə məşhurlaşmışdı. İndiki bəzi məşhur
hərbi texnikaların sələfləri məhz bu müharibədə sınaqdan
çıxarılmışdı.