Nərmin orta məktəbin 3-cü sinfində oxuyur. Amma bu, müəlliməsinin böyük zəhməti və səbri hesabına mümkün olub.

Yəqin ki, siz də "olar getmək evə?", "dişi ağrıyır mənim" kimi baş-ayaq cümlələrlə danışan uşaqlara tez-tez rast gəlirsiz. Həmin uşaqlar Azərbaycan məktəblərində çox ciddi ünsiyyət problemi yaşayırlar. Elə Nərmin kimi. Yarı rus, yarı azərbaycanca qurduğu cümlələri sinif yoldaşları düzgün başa düşməyəndə ya ona açı cavab verir, ya da gülüş obyektinə çevirirlər. Bunun səbəbini anlamayan Nərmin isə bir neçə cəhddən sonra susmağa, ya da ağlamağa üstünlük verir. Bu isə hələ 7-8 yaşı olan uşağın zəif psixologiyasında, altşüurunda dərin mənfi izlər qoyur. Bütün bunlar gənc valideynlərin "rusca danışmaq kübarlıq, yüksək mədənyyətdir" düşüncəsi ilə yaşamasıdır.

Elə isə niyə rus dilində tərbiyə edib danışdırdığınız övladınızı 6 ildən sonra Azərbaycandilli məktəbə etibar edirsiz? Hələ bir əlavə xərc çəkib uşağın ana dilini yaxşı öyrənməsini təmin etməyə çalışırsız. Cavab çox sadədir. Özünü sevməsən, özünə hörmət etməsən, başqaları sənə salam da verməyəcək. Bir halda ki, ana dilimizin ifadə imkanları fikrimizi gözəl və anlaşıqlı formada çatdırmağa imkan verir, niyə uşaqlı-böyüklü hamımız ondan yararlanmayaq?

Bu günlərdə maraqlı bir statistika ilə rastlaşdım. Deməli, dünyadakı 200-ə yaxın dövlətin əksəriyyəti öz ana dilində deyil, başqasının dilində danışır, yazışır. Rəsmi dövlət dillərinin sayı 70-ə yaxındır. Azərbaycan dilinin bu azlıqda yer alması məni qürurlandırdı. Demək ki, hələ də dünyada ana dilində danışa bilməyən, balasını ingilisin, portagizin, ərəbin dilində danışdıran və ona alışdıran milyonlarla ana var. Onların sırasında fərqlənmək sizcə, gözəl hiss deyilmi?

Bu yaxınlarda ABŞ-ın ölkəmizə təyin edilən yeni səfiri Robert Sekutanın hələ öz ölkəsindən bizə azərbaycanca səslənməsi, Bakıda Azərbaycan dilində müsahibəsi çox sevindirici idi. Bütün dünyanın amerikalının, ingilisin dilində danışmağa can atdığı bir dönəmdə bir diplomatın dilimizə münasibəti bizi silkələməlidir.

Mən uşaqların xarici dilləri öyrənməsinə həmişə tərəfdar olmuşam. Hətta buna lap kiçik yaşlardan başlamağın əhəmiyyətini vurğulamaq lazımdı. Çünki nə qədər dil bilsən, o qədər adamsan. Ancaq bütün dillər də, elmlər də ana dilli tərbiyə mühitində öyrənilsə daha effektli olar. Dünyadakı bir çox xalqların (onların sırasında Azərbaycan əsilli toplumlar da var) öz ana dillərində danışmaqdan məhrum olmalarını nəzərə alaraq, Allahın nəsib etdiyi xoşbəxtliyə dəyər verməliyik.