Bu, Türkiyədə xalqın təkbaşına iqtidar
istəyib-istəməməsinin seçkisi idi. İnsanlar da noyabrın 1-də
koalisiya hökumətinin qurulmasına "yox" dedilər.
Bu fikirləri Axar.az-a "Atlas" Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri
Elxan Şahinoğlu deyib.
Türkiyədə AKP-nin parlament seçkilərində təkbaşına iqtidar
olmasını şərh edən siyasi analitikin fikrincə, qələbənin iki
başlıca səbəbi var.
Onun sözlərinə görə, son 4-5 ay ərzində PKK-ya qarşı hərbi
əməliyyatlar və koalisiya hökuməti qurulması istiqamətində
nəticəsiz müzakirələr 1 noyabr seçkisinin nəticələrinə təsir
edib.
Politoloq hesab edir ki, kürd silahlılarına qarşı hərbi
əməliyyatlar cəmiyyətdən gələn sifariş idi: "Cəmiyyət PKK ilə
dialoq tərəfdarı idi. Amma PKK özünü yaxşı aparmadı və danışıq
tərəfdarı olmadığını nümayiş etdirdi. İkincisi, insanlar gördülər
ki, koalisiya hökuməti qurmaq olmur. Başqa partiyalara isə səs
versələr, yeni iqtidarın formalaşması dövrü ağrılı keçəcək. Bu
səbəblər AKP-nin qələbəsi ilə nəticələndi".
Siyasi şərhçi güman edir ki, 1 noyabr seçkilərində MHP-nin də
ciddi səhvləri olub:
"MHP AKP ilə 7 iyundan sonra koalisiya hökuməti qura bilərdi.
Hər ikisində milliyyətçi və mühafizəkar qanadlar var. Ancaq
liderlər razılığa gələ bilmədilər. Və 7 iyunda 81 millət vəkili
olan MHP-nin son seçkidə 41 namizədi seçildi. Bu baxımdan AKP
müxalifətin səhvlərindən də istifadə etdi".
E.Şahinoğlu HDP-nin PKK siyasətində yanlış siyasət yürütdüyünü
düşünür:
"İlk dəfə parlamentdə radikal kürdlər təmsil olunurdu. HDP həm
də liberal kəsimin də səsiydi. Amma son 4 ayda HDP Türkiyənin
partiyası olmadı. PKK, terrorla öz arasında fərq qoymadı. Bununla
belə, son seçkidəki nəticələr uğurdur, HDP 10 faiz səddi aşıb.
Nəzərə alaq ki, 7 iyundan sonra HDP 4-cü partiya idisə, bu seçkidən
sonra 3-cüdür. Kobud dillə desək, parlamentdə millətçi kürdlərin
sayı millətçi türklərdən çoxdur".
Ekspert CHP liderinin əlindən gələni etdiyi qənaətindədir:
"Bu partiya səslərin qoruya bildi. Kılıçdaroğlu iki güclü lider
- Davudoğlu və Ərdoğana qarşı mübarizə aparır. Bu, heç də asan
deyil. İndi CHP-nin iki yolu qalır: ya lideri dəyişəcək, ya da
AKP-nin kölgəsində yola davam".
Politoloq bütün bunların fonunda Türkiyədə konstitusiya
dəyişiklikləri olacağını gözləyir:
"Bunun üçün AKP-nin 367 səsi yoxdur. Amma məsələni parlamentin
müzakirəsinə çıxarmaq üçün 331 səs lazımdır. Buna da digər
partiyalardakı millət vəkillərindən bəziləri ilə danışıqlara
getməklə nail ola bilər. Ərdoğan öz səlahiyyətlərini artırmaq və
ölkəni prezident üsul-idarəçiliyinə keçirməyə hazırlaşır".
Suriyada müharibə bitməyənədək Türkiyədəki problemlərin həll
olunmayacağını deyən analitikin sözlərinə görə, AKP iqtidarı qonşu
dövlətlərlə münasibətləri də yoluna qoymalıdır.