Şair, riyaziyyatçı alim Əli Şirin Şükürlü müxtəlif ədəbi cərəyanlarda qələmini sınamaqda və yeni ədəbi cərəyanlar yaratmaqdadır. Bu günlərdə onunla həmsöhbət oldum, yaradıcılığı ilə maraqlandım. Şairin cavabında giley də hiss olundu:

- Bilirsən, bəzi yazdığım tezisləri bir neçə ədəbiyyatşünasa göndərdim, sükutla qarşılandı.

- Sükut razılığın, qəbul olunmanın əlamətidir həm də…

- Hər dəfə yox. Yeni nəyəsə can atırsan, amma elə bil, adama bir az da çox nifrət eləməyə başlayırlar. Hələ də belə münasibətlərdə çox şeyi anlamıram.

- Bəlkə, sən dediyin söz adamların hardasa maraqlarına toxunur?

- Nə deyirəm ki? Yeni ədəbi-fəlsəfi cərəyan təqdim edirəm də. Amma adamdan üz döndərirlər. Heç olmasa, kəm-kəsirin demək olar da.

- Səncə, bu, nədən irəli gələ bilər?

- Yəqin, təfəkkür yarımçıqlığı var bu adamlarda, ya da nədir, dəqiq bilmirəm.

- Yeni təqdim etdiyin ədəbi cərəyan necə adlanır?

- Suprematizm (lt. - ən yüksək, son) – təsviri sənətdə bir cərəyan olub, həndəsi fiqurların və anlayışların (kvadrat, üçbucaq, dairə və s.) abstraksiyasından rəsm əsərlərində istifadə texnikasıdır və əsası 1910-cu ildə K.Maleviç ("Qara kvadrat" rəsm əsəri və s.) tərəfindən qoyulmuşdu. Uzun illər həndəsi fiqurların və digər populyar elm sahələrinin (Ehtimal nəzəriyyəsi, qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsi, nisbilik nəzəriyyəsi və s.) fəlsəfəsindən istifadə edərək qələmə aldığımız intellektual təmayüllü bədii mətnlər artıq ədəbi suprematizm ədəbi cərəyanının yaranmasını zəruri edir.

- Bunu polemikaya, müzakirəyə çıxaraq, bəlkə?

- Ağıllı polemika doğura biləcək mühakimələrə ehtiyac var və bu, başladığımız işə yardımçı ola bilər. Bir nümunə təqdim edim:

danışan taxta parçası

bax bu da dəniz.

kimi balıq tutar,

kimi sevincək atılıb düşər qoynunda,

kimi şütüyər qayıqda, kimi gəzintiyə çıxar gəmidə...

o isə seyr edər dənizi,

elə hey seyr edər. sanki

gözəl bir sima dayanıb gözləri qarşısında.

bəs bu nədir;

bir qədər kədərli mənzərə -

yöndəmsiz bir taxta parçası

asta-asta üzür dənizin səthində

üstündə tələsik var-gəl edən bir neçə qarışqa.

kədərlənmə, qulaq as, bir hadisə danışım sənə -

dillənir taxta parçası qəfildən:

ruhum var mənim də, bir zaman ağac olmuşam axı.

meyvə ağacı – hamı sevərdi məni. sonra

qurumağa başladı, bar vermədiyindən kəsib doğradılar

ağacı. dözdüm ağrılara intəhasız əzab içində. sonra nizama salıb,

üç ölçü verdilər səliqə ilə: l1xl2xl3 – üç müxtəlif uzunluq yəni –

ölçülər təəssürat yaradır yəqin ki

və hər üzü yaraşıqlı bir düzbucaqlı pərçim oldum yeşiyə.

meyvə yığırdılar yeşiyə, gözəl rəngbərəng meyvələr və

meyvə doğmalığından fərəhnək yaşayırdım yenə.

ağac ola bilməsəm də, bir daha, yaraşıqlı yeni ölçülərimlə

mən meyvələrə gözəllik bəxş edirdim, meyvələr mənə.

bir günsə çürüyən meyvələrlə birgə tulladılar zibilliyə.

pozuldu nizamı yeşiyin, yöndəmsiz hala düşdü ölçülər,

itirdim gözəlliyi. başlandı yenidən əzablı ömür.

bir günsə atıldım dənizə; şarap - evrika! sıxışdırdığım sudan

yüngüləm deyə batmadım, sığındım qoynuna dənizin.

itirsəm də gözəlliyimi

qayıq ola bildim üstümdə qaynaşan qarışqalara.

amma acizəm, qoruya bilmirəm, quşlar qənim kəsilib

dostlara. quşların dimdiyində qovuşurlar heçliyə.

əvvəl heç nə idim mən də. heçdən ağac oldum, sonra

yöndəmsiz odun parçası, sonra yaraşıqlı meyvə yeşiyi.

indisə özün görürsən... sonra nə olacaq onu bilmirəm. onu

qarışqalar bilər - quşların dimdiyində heçliyə dönən.

belə...bu da məni yaşadan sevdiyin dəniz və

qovuşduğum ümmana qədər olan

bir həyat tarixçəsi –

son sözləri bunlar oldu taxta parçasının.

daha heç nə eşidilmədi

uzağa üzə bilməsə də qayığı

hər an qurbana çevrilən zavallı tələskən qarışqaların.

hər yandan

yoxluğa pərçim olmuşuq ki

üç ölçü və zamanla birgə,

hər an dartıla bilər sirr dolu pərdəsi –

bunu isə nə qarışqalar dedi, nə də taxta parçası.

bunu o düşünürdü

üzündə kədərli mənzərədən doğulan təbəssüm.