"Milis hekayələri"
silsiləsindən
Dostum Tofiq Mamedovla göruşəndə biz yalnız kriminal
hadisələrdən, dedektiv hekayələrdən danışmırıq. Beynəlxalq
siyasətdən tutmuş bazarda meyvə-tərəvəzin qiymətinə qədər, hər
sahəyə baş vururuq.
Dostum peşəkar milis işçisi, təcrübəli hüquqşünas olmaqla
bərabər, əsil ziyalıdır, çox savadlı, geniş dünyagörüşlü adamdır.
Zarafat deyil, Moskva milisində 25 il işləyib, sahə müvəkkilindən
şöbə rəisinə qədər şərəfli və çətin bir yol keçib. Amma bu çətin
yolun eniş və yoxuşlarında da bircə gün oxumağından, öyrənməyindən
qalmayıb...
Bir dəfə dostumu sınamaq üçün məni çox düşündürən, faktiki
olaraq, sosial sifariş olan bir sualı verdim: özlərini ekstrasens,
öncəgörən adlandıranlar indi yağışdan sonra çıxan göbələk kimi
artır; onlara inanmaq olarmı, bunun bir elmi, dini əsası
varmı?!
Deyəsən, televiziyada, mətbuatda Zirəddin adlı moskvalı
ekstrasens haqqında məlumat yayılan vaxtlardı, hamı ondan
danışırdı. Dostum bu dəfə də sualdan yayınmadı, başladı, nə
başladı...
- Deməli, ekstasenslərin, öncəgörənlərin əsaslandığı və elm
adlandırdığı astrologiyadır ki, bunun da nə dini, nə də elmi əsası
var. Çünki astrologiya əvvəlcədən yazılan taleyə, yəni alın
yazısına əsaslanır, bu da islama və xristianlığa tamamilə ziddir və
hətta kafirlikdir…
- Kafirlikdir? - qeyri-ixtiyari dedim.
- Bəli!. Çünki islamın və xristianlığın, ümumiyyətlə səmavi
dinlərin əsasında Qiyamət günü, cənnət və cəhənnəmlə bağlı inanclar
durur. Yəni sən bu dünyada etdiklərin üçün nə vaxtsa, hardasa cavab
verməli olacaqsan. Doğrudur, bu fərziyyəni elmi cəhətdən izah etmək
çətindir (daha konkret ifadə işlətmək istəmirəm!), amma əsas onun
mənəvi tərəfidir. İslamın da, xristianlığın da əsas mənəvi
dəyərləri - günah etməmək və qadağalara əməl etmək - bu inanclara
söykənir. Alın yazısı isə bütün bu inancların üstündən xətt çəkmək
cəhdidir.
- Hansı mənada?
- Elə bütün mənalarda. Ən azı Qiyamət günü sorğu-suala tutulanda
deyə bilərsən ki, mənim heç bir günahım yoxdur, alnıma nə
yazılıbsa, onu da etmişəm. Həm də bunun mənəvi tərəfləri var. Əfər
Allah insanın alnını yazırsa ki, get-gir 80 yaşında baba-nənənin
evinə, ikisini də qəddarcasına boğ öldür, nə var-nə var, evdən 8
manat pul çıxacaq, belə Allah mənə lazım deyil. İslamın və
xristianlığın sitayiş etdiyi Allah insanı sevir, onu yaratdığı üçün
fəxr edir. Odur ki, bütün səmavi dinlər yazılı tale məsələsini rədd
edir. Yəni Allah insana ağıl verir, peyğəmbər, kitab göndərir,
deyir yaşa, amma ağılla yaşa, şeytana uyma. Bir sözlə, alın
yazısının dini cəhətdən heç bir əsası yoxdur və ola da bilməz.
- Bəs elmi cəhətdən?
- Elmi cəhətdən astrologiya elm deyil, sözün əsil mənasında,
şarlatanlıqdır. Bu, qədim dövrlərdən başlayan və insanların
avamlığı səbəbindən bizim dövrlərə kimi gəlib çıxan bir cəhalətdir.
Astronomiya elmi var və bu elmin ən son məlumatlarına görə,
kainatda yüz milyardlarla qalaktika, hər qalaktikada da yüz
milyardlarla ulduz var. Hər ulduz da məlum olduğu kimi, bir günəş
sistemidir. Bu ulduzların yalnız bir neçə on mini adi gözlə
görünür, sonsuz qalaktikaları isə yalnız super-teleskoplarla görmək
olar. Məlumat üçün deyim ki, bizim Şamaxı rəsədxanasında qurulan
teleskopla yalnız bizim qalaktikanın ulduzlarını müşahidə etmək
olur. İndi saysız-hesabsız, yüz trilyonlarla ulduzun olduğu kainatı
hansısa bir mikroplanetdə (Yerdə) yaşayan beş-üç milyard insanın
taleyi ilə bağlamaq nə dərəcədə doğrudur? Özünü astroloq
adlandıranlar bu ulduzları heç olmasa, bir dəfə teleskopla müşahidə
ediblərmi, onların ən yaxınının Yerdən hansı məsafədə olduğunu
bilirlərmi?!
- Yaxşı, göydəki ulduzların ən yaxını Yerdən hansı məsafədədir?
- dostuma ilişmək istəyirəm. Amma dostum özünü itirmir, fikir üçün
cibə girmir, dərhal cavab verir.
- Yerə ən yaxın ulduz bizim qalaktikanın Kentavr bürcünün
Piroksima ulduzudur. Günəş sistemindən təxminən 4-5 işıq ili
məsafədədir. Bu, o deməkdir ki, əgər insan işıq sürəti ilə
(saniyədə 300 min kilometr) uçsaydı, Piroksimaya beş ilə çatardı.
Eynşteynin nisbilik nəzəriyyəsinə görə, həmin müddətdə Yerdə 50 il
keçərdi…
- Deyəsən, biz də işıq sürəti ilə mətləbdən uzaqlaşırıq…
- Razıyam. Sözümün canı odur ki, qədim dövrlərdə fırıldaqçılar
bu yolla pul qazanırdılar, adlarını da münəccim qoyurdular, indi
isə özlərinə astroloq deyirlər. Amma ad və zaman dəyişsə də,
mahiyyət dəyişmir, dələduzlar elə həmin dələduzlardır. Bu barədə
Molla Nəsrəddinin bir ibrətamiz lətifəsi də var. Deməli, günlərin
bir günü Əmir Teymur Mollanı yanına çağırır, deyir, sən ağıllı
adamsan, camaatı da yaxşı tanıyısan, gərək mənə yaxşı bir münəccim
tapasan. Amma münəccim səhv etsə, sən başını itirəcəksən. Teymurun
qabağında kim söz deyə bilər?! Molla da deyir baş üstə. Səhəri gün
arvadını götürüb gəlir Əmirin hüzuruna. Teymur soruşur, nə
məsələdir, bu zənən kimdir? Molla deyir, bu, mənim arvadımdır. Əmir
mat qalır, lap ayağa qalxır. Molla izahat verir: "Əmir Teymur sağ
olsun, mən gecə göyə baxıb desəm ki, yağış yağacaq, bizim arvad
mütləq deyir yağmayacaq. Yağış ya yağır, ya da yağmır. Mən desəm
ki, gün çıxacaq, arvad deyir, çıxmayacaq. Gün də ya çıxır, ya
çıxmır… İndi sözümün canı odur ki, münəccimlik bir adamın işi
deyil. Biz arvadla ikimiz işləsək, hər şeyi əvvəlcədən deyə bilərik
və səhv etmərik". Teymur ağıllı adammış, başa düşür ki, kişi
haqlıdır, Allahın işini bilmək olmaz. Odur ki, Mollaya yaxşı ənam
verir, münəccimin əvəzinə isə özü, vəzirləri fikirləşir.
- Bəs onda insanlarda astroloqlara, ekstrasenslərə inam
hardandır? Axı, indi camaat avam deyil, qəzet oxuyur, televizora
baxır.
- Kaşpirovski yəqin yadındadır, televiziya ilə camaatı müalicə
edirdi - bu, kütləvi psixozdur. Amma əvvəlcədən təşkil olunan və
idarə olunan bir psixozdur. Məsələn, Moskvanın baxımlı
telekanallarında mütəmadi olaraq "Ekstrasenslərin yarışı"
keçirilir. Əslində bu, teatrlaşmış şoudur. Cəmiyyətdə ekstrasens
kimi ad çıxarmaq istəyən şəxslər bu şouları maliyyələşdirirlər.
Guya adama baxıb taleyini deyirlər, guya şəklə baxıb yiyəsinin
nədən öldüyünü deyirlər və s. Belə verilişlər günlərlə, bəzən
həftələrlə çəkir. Rusiya da böyük ölkədir, bu verilişlərə milyonlar
baxır. Axırda bir nəfər, yəqin ki, ən yaxşı sponsor tapan ən yaxşı
ekstrasens elan olunur. Sonrası da baxır bu şəxsin imkanına,
fərasətinə, kütlə psixologiyasını bilməyinə. Fərasəti, imkanı olan
Moskvada, ya başqa böyük şəhərdə ofis açır, reklam edir, camaatı
cəlb edir və başlayır "ekstasens" işləməyə, yəni falçılıq və
həkimlik etməyə. Bu günlərdə mətbuatda, televizorda adı hallanan
biri var, Moskvadan gəlib, deyəsən, Zirəddindir. Bax bu şəxs həmin
qəbildəndir. Bakıda buna deyirlər, yaxşı sən ekstasenssən, bir
qabiliyyətini göstər. Deyir Bakıda məni gözləri götürmür, çünki mən
əsil ekstrasensəm, Moskvada "Ekstrasenslərin yarışı"nda qalib
gəlmişəm. Vəssalam…
- Axı, bu yarışlarda iştirak etməyən, amma bu sahədə işləyənlər
də çoxdur?!
- Bəli, təəssüf ki, belədir. "Ekstrasenslərin yarışı" bu sahədə
populyar olmağın, yəni müştəri yığmağın yollarından biridir. Başqa
yollar da var, amma bu yolların hamısı televiziyadan, mətbuatdan
keçir. Burda vəziyyət təxminən şou-biznesdəki kimidir - toy tutmaq,
pul qazanmaq istəyirsənsə, gündəmdə olmalısan.
- Axı, ekstrasenslər bəzən, faktiki olaraq, ilk dəfə gördükləri
insanın kimliyi və problemləri haqqında məlumat verirlər?!
- Bu da şoudur. Məlum olduğu kimi, ekstasenslərin qəbuluna
bir-iki gün əvvəl yazılırlar. Bu müddətdə də onların koməkçiləri,
asisentləri müştəri haqqında müəyyən məlumat toplayır. İndiki
internet və informasiya texnologiyaları dövründə bu, çətin məsələ
deyil. Avropanın bütün ölkələrində, artıq Rusiyanın özündə də
vətəndaşlar haqqında məlumat bazaları var. İnternetdə ad,
familiyanı verməklə, müəyyən məlumatları almaq olar. Amma əsas
bunlar da deyil, əsas müştərinin psixologiyasını bilmək, onun
qəlbinə girməkdir. Yaxşı ekstasens yaxşı bilir ki, müştərinin
cibinə aparan yol onun qəlbindən başlayır.
- Axı, Nostradamus, Messinq, Vanqa kimi beynəlxalq səviyyəli
məşhur ekstasenslər, öncəgörənlər olub…
- Tamamilə düz deyirsən, bunlar beynəlxalq səviyyəli
dələduzlardır. 2012-ci il 21 dekabr – "Dünyanın sonu" məsələsi bunu
bir daha sübut etdi. Sadəcə olaraq, onları məşhur etməkdə maraqlı
olan qüvvələr var. Nostradamusun məktublarını fransızlar elə
yozurlar ki, bu cür hətta çobanı da dahi etmək olar. Məsələn,
Nostradamus XVI əsrdə yazır: "Ağ qurdlar qara gəminin canına
daraşacaq və bu, gəminin sonu olacaq". XX əsrdə isə bunu belə
yozurlar: "Nostradamus beş yüz il bundan əvvəl xəbər vermişdi ki,
nüvə raketləri dünyanı məhv edə bilər". Amma Nostradamusun XX, XXI
əsr haqqında öncəgörmələrini gizlədirlər. Məsələn, Nostradamus
yazmışdı ki, 2010-cu ildə dünya müharibəsi başlayacaq və bütün
Avropa məhv olacaq. Hanı dünya müharibəsi, bəs niyə başlamır?! Onun
məktublarında Frankonun, Hitlerin, Stalinin ("Qafqazlı oğlan")
adlarına gəlincə, bunun saxtakarlıq olduğu artıq sübut olunub. Bu
adlar sonradan, XX əsrdə əlavə olunub. Əgər, bunlar əvvəlcədən
vardısa, Nastradamus yazmışdısa, niyə beş yüz il səsi
çıxmırdı?!
Messinq və Vanqa isə XX əsrdə yaşayıblar, faktiki olaraq, bizim
müasirlərimizdir. Messinqi, deyilənə görə, hətta Stalin qəbul
etmişdi. Amma beş dəqiqədən sonra peşman olub xudafizləşmişdi. Onu
hətta dələduz kimi Sovet İttifaqından qovmuşdular. Vanqanın
görüşünə isə Brejnevi aparmışdılar. Amma bu görüş də beş dəqiqədən
çox çəkməmişdi. Yəni böyük, ağıllı adamlar qarşılarındakının
dələduz olduğunu dərhal hiss edirlər və artıq vaxt itirmək
istəmirlər. Vanqa haqqında sənədli film də çəkilib. Bu filmin
başlanğıcında onun yaşadığı şəhərin meri çıxış edir, deyir Vanqa
dahi idi, kor olsa da, yanına gələnlərin kimliyini, nə istədiyini
dərhal hiss edirdi. Sonra Vanqanı göstərirlər, insanları qəbul
edir. Hər birinin üstünə qışqırır ki, sən kimsən, nə istəyirsən?
İndi hansına inanasan - gördüyünə, ya eşitdiyinə? Deyilənə görə,
Vanqa qarı son dövrlərində özü də öz qabiliyyətinə inanmağa
başlamışdı, hətta o dərəcədə harınlamışdı ki, çoxdan ölmüş
ölülərdən dirilərə salam gətirirdi... Bəli, bəli, deyirdi ki,
birinin babasının, o birinin isə atasının ruhu övladlarına salam
göndərir…
- Yaxşı, bu adamları ucaltmaqda, dünyaya tanıtmaqda məqsəd nə
idi?!
- Bütün dələduzların və onların arxasında duranların, fərqi
yoxdur, istər yerli, istər də beynəlxalq miqyasda olsun, bir
məqsədi var: insanları aldatmaq və çoxlu pul qazanmaq. Bir qayda
olaraq, yalanın miqyası böyüdükcə, pulların da miqdarı artır.
Məsələn, elə Vanqanı götürək. Bolqarıstanın ucqar bir kəndində
doğulan və körpə yaşlarından görmə qabiliyyətini itirən bu savadsız
qadın öncəgörən, eksrasens kimi dünya şöhrəti qazanmışdı. Deməli,
bunda maraqlı olan, pul buraxan qüvvələr vardı. Məqsəd nə idi?
Məlum olduğu kimi, Vanqa məhşur olduqdan sonra gündə hardasa 50-100
adamı qəbul edirdi (ayda minlərlə!), yanına da yalnız məşhur,
imkanlı adamlar gəlirdi. Qazandığı pullar da yaşadığı şəhərin
büdcəsinə keçirilirdi. Deyilənə görə, söhbət milyonlardan gedirdi
və həmin dövrdə bu pullar kiçik şəhərin büdcəsi qədərdi.
Bolqarıstan da, məlum olduğu kimi, kasıb bir ölkə idi, özü özünü
dolandıra bilmirdi. Düşünürəm ki, məsələ aydındır, əlavə şərhə
ehtiyac yoxdur…
